Tuin – Pagina 25 – 't Groentje

Wie van de drie: stippelmot

Een klein exemplaar van een kardinaalsmuts in onze tuin zat vol met spinsel waarin tientallen rupsjes rondkropen. Grijs met zwarte stippen. Ah, dacht ik. Die herken ik. Al eerder zoiets gezien in de meidoornhaag (op kleine schaal).
Het is natuurlijk de ‘kardinaalsmuts- stippel mot’!
Hoe ziet die er uit, als mot? Nou zo.

De rups nog even door de Obsidentify-app gehaald. Meidoornstippelmot dacht de app, of de appelstippelmot, maar niet de kardinaalsmutsstippelmot. Hmm. welke zou het dan zijn? Op wikipedia staan verschillende stukjes over stippelmotten. En ook dat de meidoorn- , appel- , wilgen- , en kardinaalsmutsstippelmot alleen door nauwkeurig microscopisch onderzoek van de genitaliën uit elkaar gehouden kunnen worden. Dat is in vlindervorm.

Hoe zit het met het rupsenstadium? Kun je ze dan uit elkaar houden?
Daar zijn de verschillende teksten niet helemaal eenduidig over. Ik neig naar de meidoornstippelmot, als ik wat plaatjes kijk. Weer vreemd is dat de kardinaalsmuts niet als waardplant voor de meidoornstippelmot wordt genoemd. En dat weet ik wel zeker: de inmiddels geheel kaalgegeten struik is een kardinaalsmuts. En de rupsjes zijn nu ook verdwenen (ergens verstopt om te verpoppen).

Plaatjez 22 mei 22

Blauwogengras

Sisyrinchium striatum is de wetenschappelijke naam. De Nederlandse naam is bieslelie of blauwogengras. Ik heb deze zachtgeel bloeiende veel gezien op tuinreizen in Engeland. Bij de laatste reis nam ik een stekje mee, maar die overleefde de eerste winter niet. Te nat?

Vorig jaar in een tuin hier in de buurt, stonden de planten wat verhoogd, een tuin waar allerlei (sub) tropische planten groeiden. De bieslelie zaaide zich daar prima uit. Nieuwe kans: stekje mee en nu in de tuin langs een tuinpad gezet (beetje warmte, en ook wat verhoogd en met fijn grid door de grond. Het blad is blauwachtig groen, langwerpig, beetje als irissen. Is ook van de familie iris-achtigen.
Jitske, hij doet het!
Vorige week zag ik een paar bloeistengels ontstaan, een beetje als een ’telescopische’ aanwijsstok in elkaar geschoven. En vandaag de eerste bloem. Waar de naam blauwogengras vandaan komt? Dat heb ik nog niet kunnen achterhalen.

Op de ene plek op internet staat dat ie goed winterhard is, op een andere dat je de plant bij strenge winters moet afdekken. Dat ie vochthoudende grond wil hebben, of juist s winters niet nat. Dat ie zich soms erg uitzaait…
Bij een beschrijving op internet zie ik net staan dat de plant wintergroen is (klopt), van normale of vochtige bodem houdt (dus niet te droog), in zon – of halfschaduw kan staan en in neutrale of kalkrijke grond wil staan.
Oei! Daar een beetje op letten: kalkrijk…. wij hebben zure veengrond.

Erika

Pok, pok, pok. Het houten dekseltje van het eekhoornkastje klapperde. Vast Erik weer, dachten we. Nee, deze keer was het niet Erik, maarErika. Rode staart, en stukje kleiner. Het voederkastje is vanaf het terras gezien, aan de achterkant van een van de stammen van de hazelaar. Voordeel is dat ik heel langzaam de achtertuin in kan lopen richting de hazelaar. Ik zie de eekhoorn eerst niet, en omgekeerd geldt hetzelfde. Gistermiddag langzaam naar achter lopen en heeeel langzaam om het hoekje van de stam kijken. Rode staart! Het is niet Erik, maar Erika.

Nog een beetje verder: achtereind van een eekhoorn te zien; kop en voorpoten hangen in het voederkastje om een pinda te scoren. De eerste paar pinda’s eet ze met rug naar me toe, staart over haar rug gekruld, dan draait ze zich om. Lichte paniek. Daar sta ik, op ongeveer 2 meter afstand, heel stil. Kwetterende fluitgeluidjes. Ze vindt het niet pluis, en kijkt me alert aan. Schuift een paar meter omhoog de hazelaar in. Maar komt een paar minuten later nog weer terug. Nu heb ik mijn telefoon bij me, voor foto’s en een filmpje-met-geluid.

Volgende keer de grote camera met mooie lens.

Primula’s verhuisd

De primula’s die ik 1 mei plantte zijn deels al weer verhuisd. Toen ik ze begin vorige week bekeek, degenen die aan de zuidrand van de vijver stonden, bleken de ‘Miller’s crimsons’ slap van de warmte en was een bloemstengel afgeknaagd door slakken volk. De twee appleblossoms waren nog niet in bloei, wel waren er knoppen te zien. Maar … de bladeren waren behoorlijk aangeknaagd. Een grote bloempot voor de appleblossoms gezet voor een beetje schaduw. En een grote pepermuntgeurgeranium in pot voor de Millers geplaatst. Beetje schaduw, terwijl ik nadacht over een definitieve oplossing.

De volgende ochtend lag de bloempot, terracotta, bovenop een van de primula’s, waarschijnlijk een rondstuiterende (buur)poes. De bloemstengel was nog maar heel kort en leek niet afgebroken, alleen platgebogen.

Ondertussen had ik – midden in de nacht- bedacht dat een plek waar de grond altijd vochtig is, maar de plantjes nooit echt in het water staan, het voormalige rietmoerasje is. Dat is een ronde gemetselde bak die ‘binnen’ het vijverfolie is opgenomen. Ooit stond daar riet in, totdat dat deze de muur begon te ontwrichten door de groeikracht. Toen vervangen door onder andere gele lis. En inmiddels ook diverse aangewaaide varens en andere planten. Vrijdag flink hakken en wrikken met de spade om enkele gele lissen (wist je dat die knalroze wortelknollen maken?) en varens uit te scheppen. En daar hebben de Miller’s crimsons en appleblossoms een nieuw plekje gevonden. In de schaduw van een varen, en met altijd vochtige voeten. Wat ik alleen niet kan beïnvloeden is de slakken. Toen ik de foto’s voor dit stukje aan het uitzoeken was, zag ik opeens een naaktslak (foto x) op een bloem. Het is nu half 9 ’s avonds. Ik rende nog even naar buiten om evt (naakt) slakken te verwijderen. Zaten er toch weer twee bij…. potverdikkie.

Ik had 1 plantje van de derde soort, de carminea gekocht. Er zaten drie rozetjes in het potje, die ik iets uit elkaar zette. Grappig dat twee echt hardroze zijn, en de derde juist heel zacht roze. Met een soort bloem bepoederd.

Plan voor de toekomst: op termijn alle gele lissen op deze plek weghalen, zodat het een veldje primula’s wordt … Hopelijk zoveel dat de slakken het niet opkrijgen.

Oranje met rozerood

Niet meteen de meest voor de handliggende kleuren om te combineren. Toch werkt het goed, oranje en donkerroze rozen in een bos. Die kreeg ik van Luda, bij een etentje dat we organiseerden zaterdagavond. Vegetarische rijsttafel: vrijdag middag en zaterdagmiddag staan koken.

Lekker gegeten, maar bleek veel te veel. Dus vanavond (met extra fleece) op terras buiten: rijsttafel revisited. Ennuh, nog niet op: paar gerechten bewaard voor morgen.

Primula’s Japonica

Monty Don was in Gardener’s World afgelopen vrijdag hoge primula’s lang zijn vijver aan het planten. In roze en rode kleuren. En vandaag was het plantjesmarkt in de Hortus. Ik had me voorgenomen geen planten te kop[en …. alleen hoge primula’s. Speurend langs de kraampjes op zoek naar de opvallende kleuren. In eerste instantie vond ik ze niet. En bij een tweede ronde vond ik er opeens een. Bij Vaste planten kweker De Bazuin. Geen wonder dat ik de kleur nog niet vond. De Primula Japonica Carminea bloeit later (mei-juni) dat de gewone inheemse gele, en wordt zo’n 60 cm hoog. De plantjes waren nu nog laag en groen, met een eerste aanzet tot bloei. Ik nam drie plantjes mee; toen ik wilde afrekenen bleek dat de kweker verschillende soorten had…. twijfel, twijfel. Uiteindelijk wel drie meegenomen, maar van drie verschillende soorten. Ze willen vochtige grond, maar geen continue natte voeten. En doen het mooi in grote groepen. Na de bloei afknippen, kan een herbloei in augustus uitlokken.

Volgens een Amerikaanse website vereisen de Japanse primula’s ‘moderate care’. Dat komt omdat ze extreem gevoelig zijn voor hitte en droogte. Bij planten of als het enigszins droog aanvoelt: 4 inches water, dat is een hoop!. Dan ook de bladeren met plantenspuit bevochtigen. Hmmm, als dat maar goed komt. Ze moesten eigenlijk ook niet in de de volle middag zon… Twee van de drie staan daar nu wel.

Links-links: primula japonica ‘ Appleblossom’ 2 plantjes
Links -rechts: primula japonica ‘Miller’s Crimson’4 plantjes
Rechts- midden: primula japonica Carminea 3 plantjes

Twee van de primula’s heb ik links van het tuinpad langs het diepe deel van de vijver gezet : tussen de gele lissen en het grasveld. Zouden als ze echt 50-60 cm hoog worden, zichtbaar moeten zijn van het terras. De ‘Appleblossom’ wordt 50 cm hoog, bloeit zachtroze met een rood oog in de maanden mei-juli. De ‘Miller’s Crimson’ wordt nog iets hoger, 60 cm, bloeit karmijnrood, mei-juli. Allemaal zon of halfschaduw met wens van vochtige grond. Elk van de plantjes bestond uit een aantal rozetjes, die ik los van elkaar getrokken heb, en apart in de grond gezet. Ben benieuwd.

Wel belangrijk om ze in de gaten te houden, als ze net als de inheemse primula’s in de nazomer onder de grond verdwijnen is er risico van omspitten. Dat zou jammer zijn.

Erik de Eekhoorn

Omdat de bomen langzaam groener en dichter worden is het gehuppel door de takken van Erik de Eekhoorn niet overal meer te volgen. Daarom mooi dat ie zo vaak komt, om een showtje op te voeren dat we hem bijna dagelijks zien. Met een bijna zwarte staart. Door de boomkruinen, via de zwarte Els omlaag, hop door de hazelaar naar de fluweelboom. Daarin hangt de pindasilo. Gister maakte Eddy deze leuke foto’s, en vandaag bij het avondeten buiten kwam ie weer langs. Eerst weer de pindasilo, waar hij dan horizontaal aanhangt. En daarna naar het eekhoonvoederkastje. Die hangt in de hazelaar, een de achterkant van een van de stammen. Gezien vanaf het terras. Niet goed te zien , dus. Erg leuk, als je er op let: Erik tilt het dekseltje van het voederhuisje op , en als ie het weer dicht laat vallen horen we steeds ‘pok!’. Nu we dat eenmaal weten, kunnen we ook op het pok letten, en dan kijken of we Erik zien.

Tuinhoedje

Het is nog niet heel warm, zeker niet met de stevige wind. iIj tuinklussen in de zon is een hoedje toch al wel prettig. Nu zet ik steeds dit tuinhoedje op, door Ingrid voor mij gehaakt. Alleen als ik voorover gebogen boven de vijver hang moet ik even uitkijken dat het hoedje niet in het water valt. Zit namelijk niet heel strak op mijn hoofd. Op de foto sta ik op het muurtje van de vijverrand, met mijn rug naar de vijver toe. Gehurkt maakte ik een plekje vrij van de nogal enthousiast groeiende gele dovenetel. En de al even enthousiaste guldenroede. Deze ’thugs’, zoals Monty Don ze zou noemen, groeien vanonder de enorme klimroos. Daar kan ik nu nog wel onder komen, maar over een paar weken hangen de sierlijke nieuw gegroeide takken tot aan de vijverrand. Mooi voor de vele roosjes, lastig voor tussentijds ‘onderhoud’.

Een aantal jaren geleden voordat de roos zo groot werd, hadden we steeds een vrolijk bloeiende rand van vrouwenmantel langs de vijverrand. Vorige week had ik opeens ruin 10 vrouwenmanteltjes die zich in de spleten van het terras hadden gevestigd. Of die daar even wegkonden, vroeg Eddy. Wat te doen met die leuke plantjes. Toen kwam het vijverrand idee weer langs. NB. omdat ik een paar keer bijna achterover viel in de vijver, had ik uit voorzorg mijn mobiele telefoon maar even binnen gelaten, en niet in de zak van mijn fleece.

Contrast

Op heel veel plekken in de tuin hebben we de Spaanse boshyacint. Nog een paar dagen en de bloemen gaan bloeien. Het blad is al overdadig gegroeid en ligt in slungelige bossen op de grond. Op een paar plekken in de tuin hebben we nu ook de Engelse bluebell. Een slankere versie, met dezelfde prachtige kleur blauw, sierlijker en eleganter. Ook bloeien de bluebells wat eerder. Mooi in het groen (links) en nog meer kleur, als ze afsteken tegen het geelgroen van de euhorbia’s.