Alles in en om onze tuin
Ineens beginnen de gele bloemen te bloeien, allemaal zonnetjes. De zomer is op haar hoogtepunt. Veel gele bloemen hebben ook ‘zon’ in hun naam: helios is het Griekse woord voor zon.
De zonnekroon heb ik in oktober vorig jaar geplant. Een paar pollen van Eef gehad. Ze zijn nog niet zo hoog als bij Eef, daar waren ze bijna drie meter hoog. Hier, dit eerste jaar ongeveer 180 cm. Niet gek.
Te warm om wat in de tuin te doen.
Wel kijken.
Vanaf het terras (s morgens voor 12 uur en s avonds na 7 uur) dezer dagen van rond de dertig graden, kijken we uit op een rij bomen. Helemaal links de grote wilg op de hoek van onze tuin, in het midden de zwarte El;s, dan een tweetal berken. Ervoor net links van het midden een meidoorn. Eerder deze week zei ik tegen Eddy dat ik eigenlijk een eekhoorn wilde zien die van boom tot boom sprong.
Dit heeft de eekhoorn blijkbaar gehoord. We hoorde gekwetter/ gefluit vanmiddag en ja hoor, een eekhoorn. Hij kwam van links, vanuit de tuin van Jan en huppelde en sprong van de ene boom naar de andere en verdween rechts uit beeld.
Als je je blik van de boomtoppen van het eekhoornpad omlaag laat glijden dan zie je het beeld van de onderste foto. Dit was gister ochtend, vroeg in de ochtend. De grote pol miscanthus heb ik met een groot touw een beetje opgebonden. Dan blijft ie mooi overeind staan en hebben de plantjes aan de voet ervan ook wat meer ademruimte. De grote pol persicaria polymorpha links van de miscanthus-bietel is van roomwit naar oud roze verbloeid. Je ziet nog net de laatste crocosmaia lucifer bloem, knal rood, vlak ervoor.
Eerder dit jaar heb ik een paar wortelstokken van het schildblad opgepot. Ze stonden aan twee kanten van de vijver en hadden zich wat ver uitgebreid. Een deel van de wortelstokken heeft inmiddels een nieuwe eigenaar gevonden. Een paar stokken zitten nog in een plastic zak, die ik regelmatig bewater, en twee anderen zijn opgepot. Je ziet aan de foto’s duidelijk het verschil tussen een plant in pot en ene plant in de volle grond.
Door de droogte stress in een pot, ook al probeer ik ze goed te bewateren, zie je dat de pot-exemplaren al richting herfst gaan. Mooie kleuren, dat wel.
In maart in de voortuin een klein stukje tuin opnieuw ingeplant en ook in mei er een stukje over geschreven. Nu is het weer drie maanden later en is nergens meer aan te zien dat dit deel eerder dit jaar kaal was. De lage herfstasters zijn mooi bossig geworden en gaan over een paar weken bloeien. Die heb ik speciaal aangeschaft om laat in de zomer/ begin herfst nog bloeiende planten voor bijen en vlinders te hebben. In maart had ik een paar van de lage herfstasters gedeeld en 5 stukjes in potjes gezet, beetje risicospreiding voor het geval de slakken zich er te goed aan zouden doen.
En kort geleden (voor de hittegolf) heb ik de lage asters, en daar achter een rij hoge asters in een nieuw stukje border in de zijtuin gezet. ook hier zie je het verschil in omvang en groeikracht tussen een plant in pot(je) en een plant in volle grond. Plantjes in 9×9 cm potjes opkweken en laten aansterken in voorjaar en begin zomer is prima, maar als ze er dan nog langer in blijven, dan wordt het lastig voor de plantjes: honger en dorst, als je even niet oplet. Ik probeer de plantjes dan ook in de loop van de zomer in de grond te zetten of weg te geven. Lukt gedeeltelijk…
Weekend van 1 en 2 augustus was de afdeling Groningen aan de beurt voor de open tuinen-estafette in de provincie Groningen. Het was al warm, maar nog geen 30 graden. Dus met petje op en rustig fietsend op de zondagmiddag nog een vijftal tuinen bezocht.
Hieronder steeds twee foto’s van een tuin naast elkaar. Kun je raden welke foto’s bij welke omschrijving horen?
De Abessijnse gladiool (acidanthera of gladiolus callianthus) is al jarenlang een favoriet op ons terras. Ooit een zakje met 10 bolletjes gehad en in potten geplant om de heerlijke geur van dichtbij op te kunnen snuiven. Elk jaar hebben we iets meer bolletjes, dus dit jaar staan de gladiolen ook op minstens drie plekken in de tuin in de volle grond. Wel voor de winter weer naar binnen halen en de bollen binnen overwinteren.
Dit was er zal te zien in te tuin dit weekend. Opvallend: een enkele bloeiende akelei, op 1 augustus! De rest past mooi in het seizoen, de oogst van wijnbessen, en binnenkort appels (als je de appelfoto goed bekijkt zie je linksonder dat de vogels al begonnen zijn). Op de warme vrijdagmiddag de vijver ingestapt (met zwembroek) en flink wat waterplanten en stuk van waterlelie verwijderd. Na twee dagen uitdruipen op ’t bruggetje, ligt het spul nu op de composthoop.
Elke keer geniet ik weer van ‘gewoon’ een rondje door eigen tuin. Kijken naar kleur, vorm, beestjes, bloemen. Ruiken aan bloem of blad, of de geur van vochtige aarde of gemaaid gras. Luisteren naar geritsel in de bladeren, ruisen van de bomen, piep van de muis of de enthousiaste kikker in de kleine vijver die zijn kwaaktijd op half vijf ’s middags heeft gezet.
Soms met camera (of telefoon), vaak zonder. En dan valt mij ook op de mooie golvende kartels van het varenblad.
Dit is het blad van de bolletjesvaren, het niet-fertiele blad wel te verstaan. Hier vormen zich geen sporenhoopjes. Die komen aan fertiele bladeren, rechtopstaande stevige donkere stengels bijna, met allemaal bolletjes. vandaar de naam. Die fertiele (vruchtbare) bladeren vormen zich niet altijd, bij ons in de tuin heb ik ze nooit gezien.
De plant komt oorspronkelijk uit Oost- Azie en delen van Noord Amerika. In Europa aangeplant bij landhuizen en in oparken. Op sommige plekken komt de bolletjes varen in Nederland en Belgie nu ook voor in de vrij natuur. Beetje zure, vochtige grond (laagveen) vind ie fijn. Op sommige plekken kan de varen een beetje gaan woekeren. Maar toch niet al te veel. Het wordt niet als een invasieve exoot beschouwd.
Jaren geleden eens een rups van groot avondrood in de tuin gevonden. Een joekel van een rups, die niet voor niets olifantenrups wordt genoemd. De vlinder, een nachtvlinder, kende ik alleen van plaatjes. Tot gisterochtend, toen zat ie op de binnenkant van het glazen dak van ons terras. Ladder erbij om hem van iets dichter bij te fotograferen. Net een plaatje gelukt en toen vloog ie weg.
De avond ervoor, was het tot heel laat ’s avonds warm en we zaten tot het dondekr worden buiten. Te kijken naar de vleermuizen die rondjes vlogen vlak voor het terras langs ook. Even dachten we dat een vleermuis onder de overkapping van het terras was gevlogen, zo’n grote schaduw van een fladderend beest boven ons hoofd. Dat was aan de vorm te zien duidelijk een grote nachtvlinder, we zagen alleen het silhouet in het halfdonker.
Dat zou best wel eens een groot avondrood kunnen zijn, zeiden we tegen elkaar. En de vlinder vloog weer weg. Dat was vrijdag avond. En zaterdagochtend zat dit exemplaar onder de overkapping.
De rups zit op fuchsia, kattenstaart en waterdrieblad. We hebben alledrie in de tuin, vooral veel kattenstaarten. Toch maar eens goed in de gaten houden of daar aan geknaagd wordt.
Kleinere bloemhoofdjes, dat wel. Ronde stekelballetjes, van ongeveer 2 cm in doorsnee met witte bloempjes. Maar een van de exemplaren van de kleine kaardebol in onze tuin is als gehele plant een stuk groter dan de grote kaardebol. De kleine kaardebol is ook meer vertakt en iets minder stug. Dit grote exemplaar staat niet helemaal handig, midden op het pad langs de meidoornhaag, dat we vrij houden voor het snoeien. Toch laten staan en er elke keer een beetje onderlangs voorbijgaan. Is een tweejarige, dus na dit jaar is ie hier weg.
Badkuipjesplant
Langs de stekelige stengel van de grote kaardebol, of dipsacus fullonum, staan de bladeren in tweetallen aan de stengel. Ze zijn met elkaar vergroeid en vormen zo een bakje, waar regenwater in blijft staan.
Mieke, mijn zus nam vorig jara een stekje mee. Hoe heet die ‘badkuipjesplant’ ook weer, vroeg ze, toen de plant dit voorjaar de hoogte in begon te gaan.