januari 2021 – 't Groentje

Politieagent

Als een hyperactieve politieagent, met een zwart petje, vliegt een zwartkop-mannetje rond in onze kamperfoeliboom. Een es, als kapstok voor een grote kluwen kamperfoelietakken in onze voortuin. Hier hangt elke winter een pindacake. En net als vorig jaar vindt een zwartkop mannetje dat het zijn territorium was. Af en aan vliegt ie, en probeert manmoedig indringers te verjagen. De grootste hekel heeft ie aan een rivaliserende zwartkopman. Die jaagt hij elke keer weg. Is natuurlijk geen beginnen aan, als ie achter de ene pimpelmees aanvliegt, komt aan de andere kant weer een koolmees of roodborst aanvliegen. Toch is de politieagent al weken in de weer.

Door de warboel van kamperfoelietakken is het wel lastig goede foto’s te maken van de vogels in de voortuin. Aan de zijkant van het huis hangt ook een pindacake, aan de pergola, vrijhangend, met boven een rode tak van de Japanse wijnbes. Daar zijn deze foto’s gemaakt.

Zwartkop man, met zwart petje. Zwartkop vrouw met bruin petje.

Wandelen langs twee meren

Zaterdag rondje Paterswoldse meer.
Zondag rondje Frischeveen.

Rijp, Rijp, Ruige Rijp

Flinke vorst, mooie plaatjes. Natuurlijk even de tuin in vanmorgen met de camera. Maar niet voordat ik de vogelvoedersilo gevuld had, en een nieuwe pindakaaspot had opgehangen. Het ijs op de vijvers was behoorlijk dik, en ik haalde er voorzichtig een paar ‘scherven’ ijs uit. Begin van de middag was er al weer een klein vliesje op de kleine vijver in de schaduw ontstaan.

Antieke Vuilnisbelt

Een feeërieke wandeling door het berijpte landschap rondom het Friescheveen, een meer op de grens van Drenthe en Groningen. Het Friescheveen ligt aan de zuidkant van de Meerweg. Direct ten noorden van deze weg tussen Haren en Paterswolde ligt het Paterswoldse meer.

We zijn al een maand of twee niet bij het Friescheveen geweest, het pad over het dijkje er naar toe was altijd al behoorlijk modderig, en door de grote aantallen corona-wandelaars is het een ware modderbaan geworden. Vannacht heeft het hier 7 graden gevroren en -met bergschoenen aan- durfden we het wel aan in de ochtend. De modderbanen zagen er spectaculair uit, maar n de ochtend prima te doen. Als je de ‘lage route’ richting de vogelkijkhut volgt kom je op enig moment langs een oude vuilnisbelt: in de jaren 20-30 van de vorige eeuw was hier een stortplaats van ijzer, glas en emaille. Recent is de dichte begroeiing rond een stuk van de stortplaats weggehaald, en omdat al het blad nu gevallen is en het moerassige stuk bevroren was, konden we het oud ijzer wat makkelijker bekijken. Heel surrealistisch om daar zo tussen het antieke afval te lopen.

Even zoeken op wat feiten over de geschiedins van de stortplaats stuitte ik op een tentoonstelling in het Noordelijk SCheepvaart museum in Groningen: Stort! heet de tentoonstelling en gaat over menselijk afval de laatste 10.000 jaar. Via de link een digitale rondleiding door Stort! Met ook een stukje door ‘onze’ vuilnisbelt.

Tuinvogeltelling januari 2021

Koud, zonnig, droog. Gister nog aardig koiude wind, vandaag bijna windstil bij ons. Mooi weekend om mee te doen met de tuinvogeltelling. Vanuit de warme voorkamer. Ons lijstje van dit jaar

Huismus 21: >20 in ieder geval, lastig te zeggen hoeveel precies
Merel 6: minstens 4 mannen en 2 vrouwen
Ekster 5: groep jonge eksters waren aan het verzamelen in de grote wilg
Vink 6
Koolmees 5
Staartmees 5
Kauw 4: op de schoorsteen van de buren
Pimpelmees 4
Zwartkop 3: bij invullen van formulier kregen we hier de melding dat het aantal wel hoog was voor deze soort. We weten het zeker, want we hebben twee mannen tegelijk gezien, en ook een vrouwtje (met bruin petje).
Spreeuw 3 : misschien wel meer, ze waren vanmorgen luidkeels aan het zingen, hoog in diezelfde wilg. Ik kon ze niet zien maar wel horen: 3 is gokje.
Roodborst 2
Turkse tortel 2
Grote bonte specht 1
Heggenmus 1
Houtduif 1
Putter 1: Vandaag maar 1 putter gezien, afgelopen weken meestal in een groepje van 4-6.

Late bes

De klimop is een heel laat bloeiende plant. In de herfst, als vrijwel alles uitgebloeid is, zijn de bolvormige bloeihoofden van de klimop een zeer welkome voedingsbron voor insecten: bijen, zweefvliegen, wespen.

Late bloei betekent ook late bes. Zelfs nu, tweede helft januari zijn de bessen nog niet rijp. Ze zijn nu nog groen, en kleuren binnenkort naar glanzend zwart. Dan zijn ze lekker en eetbaar voor vogels. De merels zijn er dol op.

Hallo Helleborus

Het eerste exemplaar staat weer in bloei in onze tuin. Langzame groeiers die zich soms uitzaaien. Houdt van humusrijke grond, aan de rand van het bos/ onder loofbomen. En ook liefst grond met voldoende kalk. Dat krijgt ie bij ons niet, we hebben zure veengrond. Misschien in dat de reden dat hij zich niet zoveel uitzaait als van mij zou mogen. Of misschien doordat het in de winter nogal nat kan zijn in de tuin?

Het exemplaar op de foto is een zaailing van de helleborus niger. We hebben een hele mooie donkerpaarse helleborus, erfenis van Ome Job. En af en toe zijn er zaailingen, waar dit er een van was. Ik heb de zaailing jaren gelden een paar meter verder op geplant om tzt een nieuwe pol helleborus te krijgen. Het duurt een paar jaar voor zo’n zaailing bloeit, en dan zie je pas welke kleur de bloem gaat krijgen. De zaailingen zijn niet kleurecht, en meestal is het resultaat een bleek roze.

*Geeft niks, hoor helleborus.*
*Jij bent ook welkom in onze tuin.*

De bloeitijd van deze gewone helleborus niger is van eind januari tot maart. Er zijn ook wat varieteiten gekweekt die vroeger bloeien, al in december, en zo de bijnaam kerstroos hebben gekregen.

Ommetje Oostwaarts

Inmiddels zoveel ommetjes gemaakt afgelopen jaar, dat we zo ongeveer elk paadje en weggetje in het dorp kennen. Af en toe komt er verrassend nog een nieuw doorsteekje in beeld. Gister hadden we er een die toch dood bleek te lopen (of we moesten over een redelijk hoog hek klimmen, toch maar niet). Als we ons tuinpad aflopen is altijd de vraag: hoe wil je lopen?

Van lieverlee krijgen de ommetjes een eigen naam. Vandaag was Ommetje Oostwaarts aan de beurt. (kleine 1,5 uur). We wonen zelf redelijk aan de westkant van het dorp; deze route gaat vanuit huis zoveel mogelijk naar het oosten. Soms moeten we even naar het zuiden, of noorden, om dan weer oostwaarts te gaan. Tunneltje onder spoor door en weer verder naar het oosten. Eigenlijk is dit de zuidelijke variant van het Ommetje Oostwaarts, als we aan de rand van het dorp zijn gaan we naar het zuiden, de Ruigelaan. En zo een stukje langs de oostrand van Haren, via de gezellige wijk tuindorp en later het Boeremapark weer terug.

De wandeling was voor de lunch. ’s Middags nog even een klein uurtje de tuin is. Toen was de hemel even helemaal knalblauw.

Mussenstruik

Komend weekend is het weer de nationale tuinvogeltelling. wij doen elk jaar mee, en de winnar is bij ons steevast de mus. Het gaat om het aantal vogels van een soort die je tegelijk ziet. Bij de mussen is dat lastig want -bij ons- zitten ze altijd massaal in de beukenhaag. Die heeft nog flink wat bruin blad, en je ziet de mussen dus nauwelijks. Ze zijn wel heel goed te horen.
Het aantal schat ik dan in op het moment dat de mussen in een groepje weer weg vliegen.

Vandaag was het een aantal uren flink zonnig, en halverwege de middag zaten de mussen in een grote groep in de rozenstruik. Een mussenrozenstruik. Zonnetje erop. Kwetteren en tsjilpen maar. De struik galmde van de vogeltjes. Zien bleek ook nu lastig: heb wel een foto, maar ja. Bruine vogeltjes isn een warrige bruine struik.

Daarom heb ik maar even een korte geluidsopname gemaakt. Dan kun je ze horen.

Spekzwoerdzwam?

We hebben een groot blok hout in de tuin als bijenhotel. Ooit via een crowdfunding actie gekocht, waarbij omgezaagde Amsterdamse bomen werden verwerkt tot bijenhotels (soort diamant vorm). Het bijenhotel staat op het schelpenterrasje in de achtertuin, waar we een aantal jaar honingbijenkasten hadden staan.

Het terrasje ligt inmiddels behoorlijk in de schaduw, de hazelaar ernaast hangt er grotendeels overheen. Uit verschillende van de geboorde gaatjes en barsten in het hout komt een soort witte slijm naar buiten. Welke? Tja. Toen ik bij Vroege Vogels op de radio iemand hoorde praten over ‘spekzwoerdzwam’ die uit scheuren uit oud hout kwam, dacht ik. Dat is ‘m. Maar even plaatjes opzoeken op internet hielp mij al snel uit de droom: lijkt er niet op.

Voorlopig gaat ie de boeken dan in als ‘witte slijmzwam’. Ik houd mij aanbevolen voor de echte naam. Wie weet het?

Een zo beschaduwde plek voor het hotel is niet ideaal, want daar heb je liefst volle zon op. Voor komend voorjaar wil ik het hotel naar de voortuin verplaatsen. Daar heb ik dan wel de kruiwagen voor nodig, het blok is niet te tillen. De kruiwagen is nu nog in gebruik voor de laatste appels uit de voorraad. Elke dag/paar dagen gaan er een paar de tuin in voor de merels.

–> zie aanvulling 22 januari 2023