Landschap of vijvertuin

Afgelopen zaterdag werd de halfjaarlijkse plantenruil van de Wilde Planten Tuinen Groep, een lokale IVN werkgroep, gehouden in de tuin van Tjerk en Nynke. Verschillende vijvers, tuin overlopend in het achterliggende landschap. De eerste foto was per ongeluk op zijn kop, maar dat ziet er wel leuk uit, dus zo gelaten.

Ik had in de fietskar een kratje met planten meegenomen, die waren over van de Hortus Plantenmarkt vorig weekend. Andere keren was het de dag ervoor, of ’s morgen vroeg nog her en der wat uit de tuin scheppen om mee te nemen. Nu dus simpel: kratje met opgepotte plantjes in de kar. En een plu mee, voor de zekerheid. Er waren ongeveer 15 mensen, waarvan 3 nieuwe. Da’s mooi, niet alleen om nieuwe tuinvrienden te maken, maar ook omdat nieuwe mensen vaak heel veel plantjes meenemen. De ‘ouwe getrouwen’ hebben die plantjes allemaal al bij eerdere ruilen een keer mee naar huis genomen (of een later jaar naar de plantenruil).

Mee terug genomen:
een echte koekoeksbloem (in grindborder)
een dagkoekoeksbloem.
een wilde bertram, nog in pot. Beetje laten aansterken voordat ie de strijd met de slakken aangaat.
potje paarse morgenster
een tongvaren
een klein kruipertje met gele bloempjes van Roos (naam nog opzoeken)
een ruige anjer

Kikkervisjes

Vorige week zaten ze nog allemaal bij elkaar, lekker warm in de resten van de oplossende eiwitbolletjes van het kikkerdril. Inmiddels zwemmen ze tussen de waterplanten, tenminste degenen die de ‘snackbar’ voor salamanders overleefd hebben. Hier zijn ze nog redelijk plat, maar de komende weken worden de koppies steeds dikker en dikker. Todat de de staart laten vallen en het dikkopje een kikkertje is geworden. Dit zijn kikkervisjes van de bruine kikker.

Meer over kikkers

Een week later: een enorme grijze kikkereitjes-brei in het ondiepe deel van de vijver. Er hangen nog wat mannetjes bruine kikkers rond. Dames bruinen kikker lijken inmiddels weer vertrokken, het land op. De reiger zag waarschijnlijk zijn kans schoon toen de kikkers alleen aandacht voor elkaar hadden en iet voor de omgeving. Maar toch verschrikt en laten vallen: op onze oprit, een heel stuk van de vijver vandaan lag een dode bruine kikker. Of … een andere beest is er mee aan de sjouw gegaan.

Hoe dan ook. Verse voorraad bruine kikkers is ‘in aanbouw’.

Gratis afhalen

Komende week kun je gratis afhalen een paar stukken snoekkruid. Ik heb een enorme emmer vol uit de vijver gehaald, en eigenlijk kan er nog meer uit. Stuur even een mail als je interesse hebt en in de buurt van Haren woont.


Mooie plant voor het ondiepe deel van een vijver. Bij mij staat ie in de losse vijvergrond en breidt zich fors uit. Als je de plant in een vijvermandje zet blijft ze waarschijnlijk beter op haar plaats. Mooie lila bloemaren later in de zomer. Nu vrijwel uitgebloeid, maar het bald is nog wel stevig groen. Niet lang meer, dan sterft het bovenwaterse deel af.

Een, twee, veel

Op 28 maart zag ik de eerste blob kikkerdril in de vijver. Op 30 en 31 maart een heel spektakel van hossende bruine kikkers. Nu ligt een groot deel van het ondiepe stuk van de vijver vol. De rust is wedergekeerd, op het kikkerfront. Her en der zag ik er al weer een bruine kikker op het land. En nog maar even en de puntjes worden komma-tjes. En dan komen de koelkopjes uit.

Daar zijn ze weer

De eerste primula’s aan de vijverrand. Met vers, gerimpeld blad, delicaat behaarde stengeltjes, en elegant zachtgele bloempjes. De pollen worden steeds voller, en op verschilende pekken rond de vijver zie ik kleine zaailingen staan. Goed zo. Lekker veel .

Gister nog even wat blaadjes uit de vijver gevist. En wat algen. Met de warme dagen komt er vaak een tijdelijke sterke algengroei in het water. Handig om dat er uit te vissen voordat de kikkervisjes rondzwemmen. Anders raken die verstrikt in de plukken alg die ik uit de vijver vis. Grappig, halverwege de week nog geen kikkers in de vijver. Zaterdag 1 of 2. Zondag al een stuk meer. Eerste kwaken heb ik gehoord. De dames zijn er nog niet denk ik.

Laag water

En weer staat het water in de vijver erg laag, zo laag nog nooit geweest. Ruim 5 bakstenen onder de bovenrand van de muur. Het ondiepe deel, waar een enorme bos snoekkruid staat is helemaal drooggevallen. Geen water, maar wel een dikke laag vochtig zand, in het ondiepe vijverdeel. Het snoekkruid doet het prima, de zuurstofplantjes die er omheen dreven lagen te drogen op de grond.

Handig van het lage water was dat ik makkelijk een deel van de planten kon verwijderen. Snoekkruid, pontederia cordata of moerashyacinth, bloeit met mooie lichtvioletkleurige bloemen van juni tot september.

Het langwerpige eironde blad van Pontederia cordata staat aan lange bladstelen en is hel groen van kleur. Pontederia cordata staat graag op een zonnige, ondiepe plek in de vijver. Bij ons dus gewoon in de zandlaag. Vaak wordt aanbevolen om de plant in speciale vijverbakken te zetten omdat het snoekkruid zich met wortelstokken makkelijk uitbreidt. Dat betekent uitdunnen: dat heb ik vandaag gedaan.

Door dat het ‘eb’ was kon ik met mijn laarzen aan ook aan de andere kant van de brug op de bodem staan en makkelijk een deel van de waterleliebladeren uittrekken. En toen -toch nog een keer- de tuinslang in de vijver gehangen tot het weer ‘vloed’ was.

Amfitheater

Afgelopen week ben ik bezig geweest om een stukje van het oerwoud dat inmiddels rond de vijver is ontstaan wat uit te dunnen. Onder andere een hele partij wateraardbei , deels in de vijver, deels aan ‘land’ weggehaald; ook een deel van de gele lissen en ook een aantal -inmiddels uitgebloeide- kattestaarten. Helemaal vergeten dat er een keienrand aan deze kant van de vijver was, met een kiezelstrandje. Nog terwijl ik er mee bezig was, kwamen de eerste groene kikkers, als in een soort amfitheater op de kiezels zitten. Lekker in de zon, snuit naar het water en wachten op langsvliegende insectjes. Niet makkelijk te zien, maar het zijn er een heleboel! De kikkers bedoel ik. Zo kunnen wij ze ook weer beter zien, tenminste als we heel langzaam komen aanlopen. Anders is het luisteren naar het aantal plonsen.

Primula’s verhuisd

De primula’s die ik 1 mei plantte zijn deels al weer verhuisd. Toen ik ze begin vorige week bekeek, degenen die aan de zuidrand van de vijver stonden, bleken de ‘Miller’s crimsons’ slap van de warmte en was een bloemstengel afgeknaagd door slakken volk. De twee appleblossoms waren nog niet in bloei, wel waren er knoppen te zien. Maar … de bladeren waren behoorlijk aangeknaagd. Een grote bloempot voor de appleblossoms gezet voor een beetje schaduw. En een grote pepermuntgeurgeranium in pot voor de Millers geplaatst. Beetje schaduw, terwijl ik nadacht over een definitieve oplossing.

De volgende ochtend lag de bloempot, terracotta, bovenop een van de primula’s, waarschijnlijk een rondstuiterende (buur)poes. De bloemstengel was nog maar heel kort en leek niet afgebroken, alleen platgebogen.

Ondertussen had ik – midden in de nacht- bedacht dat een plek waar de grond altijd vochtig is, maar de plantjes nooit echt in het water staan, het voormalige rietmoerasje is. Dat is een ronde gemetselde bak die ‘binnen’ het vijverfolie is opgenomen. Ooit stond daar riet in, totdat dat deze de muur begon te ontwrichten door de groeikracht. Toen vervangen door onder andere gele lis. En inmiddels ook diverse aangewaaide varens en andere planten. Vrijdag flink hakken en wrikken met de spade om enkele gele lissen (wist je dat die knalroze wortelknollen maken?) en varens uit te scheppen. En daar hebben de Miller’s crimsons en appleblossoms een nieuw plekje gevonden. In de schaduw van een varen, en met altijd vochtige voeten. Wat ik alleen niet kan beïnvloeden is de slakken. Toen ik de foto’s voor dit stukje aan het uitzoeken was, zag ik opeens een naaktslak (foto x) op een bloem. Het is nu half 9 ’s avonds. Ik rende nog even naar buiten om evt (naakt) slakken te verwijderen. Zaten er toch weer twee bij…. potverdikkie.

Ik had 1 plantje van de derde soort, de carminea gekocht. Er zaten drie rozetjes in het potje, die ik iets uit elkaar zette. Grappig dat twee echt hardroze zijn, en de derde juist heel zacht roze. Met een soort bloem bepoederd.

Plan voor de toekomst: op termijn alle gele lissen op deze plek weghalen, zodat het een veldje primula’s wordt … Hopelijk zoveel dat de slakken het niet opkrijgen.