Plantenruil najaar 2021

In verband met Corona was de plantenruil van de Wilde planten Tuinkring (IVN afdeling Haren) een aantal keer niet doorgegaan. Maar dit najaar kon het weer, en werd de ruil gehouden in de achtertuin van Willie Bakker. Koud was het niet, maar nat wel. Juist tegen 10 uur begon het te regenen, en de ruil was van 10:30 tot 12:00.

Dus regenbroek aan, laarzen en en paraplu mee. Planten had ik op de vrijdagmiddag ervoor al verzameld en klaargezet in bak en emmer. En met vooruitziende blik had ik ook een lijstje van de meegenomen planten gemaakt.

Dat bleek handig. Want waar de andere keren iedereen eerst naar de plantjes rent om te kijken wat er voor moois bij zit, kwam iedereen nu meteen op de koffie/ thee af, onder het grote afdak bij Willie. Genoeg plek daar, en mooi om elkaar weer even te zien. Met natuurlijk ook zelfgebakken taart: appeltaart of perentaart (met de laatste peren die Willie de dag er voor nog in 1 van de perenbomen ontdekte). Rustig de tijd om het plantenlijstje te bekijken.

En zo werd het meer een reünie en even ‘live’ bijpraten, dan een evenement waar veel geruild werd. Ook prima.

Toen stopte de regen en liepen we een rondje door de tuin. Bijna een park, met alle fruitboompjes en kleine paadjes. En voor de loopeenden een nieuw hok (middelste foto), getimmerd door de zoon van Willie.

Rariteit: pinguïn

Nou kom ik toch al heel veel jaren in de tuin bij Willie, maar deze pinguïn had ik nog nooit gezien. Of ben ik het gewoon vergeten, dat kan natuurlijk ook.
Het lijkt er in ieder geval op dat hij al heel lang zit op dit plekje zit. Met een beetje verbaasde blik, aan de rand van een van de paadjes. Hij lijkt erg op Tux, de mascotte van Linux.

Heb je ook een beeldje, ornament of ander object in de tuin (of bij iemand gezien)? Stuur foto naar me op, en wie weet verschijnt ie in deze rubriek.

Rosa multiflora

Een mooie wilde roos, met heerlijk geurende witte bloemen in de zomer en nu in de herfst een overvloed aan bijna kogelronde oranje botertje. Een prima heester voor ….. een grote en niet al te nette tuin. De groeikracht van deze roos is enorm en als je hem als kleine struik in toom wilt houden moet je verschillende keren per jaar de lange nieuwe groeischeuten afknippen. Of je laat ze wel groeien op een plek waar ze hun gang kunnen gaan. Over een schuur, of zoals bij ons… de boom in.
De veelbloemige roos komt oorspronkelijk uit China, Korea en Japan, maar komt al sinds de 19e eeuw in Europa voor. Wordt vaak gebruikt als onderstam voor andere rozen of om te kruisen met andere rozen.

We hadden nog een klein exemplaar in de tuin die ik jarenlang ‘klein’ heb proberen te houden, aan de rand van het grasveld. Dit jaar maar besloten die er helemaal uit te halen. Dan heb ik weer wat ruimte voor wat anders.

Hier stond de multiflora

NB. Eef vertelde dat ze in het verleden de lange uitlopers had gebruikt om omvallende planten een beetje te ondersteunen in de loop van de zomer. Je kan er mooie boogjes van maken. Inderdaad mooie buigzame takken. Een probleempje: ze schieten heel makkelijk wortel. Eef is nu al een tijd een gevecht aan het voeren met de overal in de tuin gewortelde multiflora’s.
Zelf maak ik ‘boogjes’ van net afgeknipte en ontbladerde nog groene bamboestengels. Ook mooi buigzaam. Die heb ik nog nooit op ‘wortelen’ betrapt.

Raadplantje – selaginella

Op de plantenruil van de (wilde) planten tuinkring IVN – Haren kwam ik een klein plantje tegen. Meegebracht door Ernst. Dunne mosachtige sliertjes. Ze groeien als een soort tapijt over de grond, heel ondiep wortelend. steeds een stukje verder. De naam wist ie niet. Ik nam er een mee, om op een later moment eens rustig uit te zoeken wat het is.

Enig idee?

Aanvulling 7 november:
het is een selaginella. Gazonmos heet het ook wel. En volgens de oude Heukels flora van 1915 heet het Engels mos.

Zo paars, dat geloof je niet

En toch is dit een echte onbewerkte foto.
Toen ik zaterdagochtend voor onze boodschappen bij de Ekoplaza binnenliep werd ik verrast door de intens paarse kleur van deze bloemkolen. Door de anthocyanen die het bevat, stoffen die je ook in grote hoeveelheden vind in rode kool en bloedsinaasappelen.

Of ze hun kleur behouden na het koken?
Even opgezocht: nee bij koken verdwijnt de kleur (jammer), maar als je ze stoomt schijnen ze hun bijzondere kleur te houden. En ook als je ze rauw eet, als rauwkost. Er zijn ook oranje varianten (met caroteen).

Achtertuin herfst

Boven

Als ik schilder was en ik wilde
de sfeer van herfst vastleggen,
dan zocht ik de verftubes met
gele en oranje verf.
Een kwast met slappe haren
om elegante streken op het doek te kunnen zetten.
En zwart.
Zwart voor de hartjes van de bloemen.

Als ik schilder was, werd dit
mijn herfstschilderij.

Onder

Achter in de tuin, links op de foto zijn de appelboom en meidoorn nog groen. Rechts aan de rand, op halve hoogte, staat een prikkelstruik, een berberis. Met knalrode ’tonnetjes’ van bessen. En over een tijdje verkleurt het blad ook prachtig. Daarna valt het af, terwijl de rode tonnetjes nog weken aan de struik blijven hangen. Op de voorgrond, net links van het midden zie je de donkergroene graspol van de stipa gigantea, die blijft wintergroen. De grote graspol midden in beeld is de molinia ’transparant’. Nu zijn halmen en blad nog groen, over paar weken kleuren de halmen strokleurig en stort het blad van geel via bruin in een grote hoop opgedroogde slierten in elkaar. Als ik dat dan opruim zie je voor een paar maanden niets van deze enorme graspol dat boven de grond uitsteekt. Wel valt op dat er een grote cirkelvormige plek in de border kale grond heeft. Een bijzonderheid in onze tuin. De cirkel ontstaat omdat grootste deel van de zomer de grond beschaduwd wordt door de enorme graspol.

He, idee!
Zal ik nu de ‘rokken’ van de plant optillen en daar een aantal voorjaarsbollen onder zetten….

Laatste Monty dit jaar

Helaas het is weer die tijd van het jaar…
Afgelopen vrijdag was de laatste reguliere Gardeners’ World van het seizoen op BBC2. Er komen nog wel een paar specials tussen nu en eind van het jaar. Deze keer nog een bezoekje aan de tuin van Sue Kent, een superenthousiasme dame, die vanaf geboorte hele korte armen en niet alle vingers heeft, wel een fervent tuinier: ze doet heel veel met haar voeten. En een -eerder in het jaar gefilmde- reportage in de mooie tuinen van Broughton Grange.

Klinkt bekend, dacht ik.
Ziet er ook bekend uit.
Even terug kijken op ’t Groentje.
Ja hoor. Hier ben ik geweest.
In juni 2019. Zie link.

Monti Don plant een amaryllis bol. Let op : niet te grote pot.

Toen wij er in 2019 waren was er hier en daar al een ‘plekje’ te vinden in de fraaie buxus slierten in de tuin. In de aflevering van Gardeners’ World vertelde Andrew, de head gardner, dat helaas alle buxus er uit moet. Last van ‘Box Blight’, een schimmel infectie in de buxus. Hij ziet er erg tegen op om alle 4000 (!) planten te vervangen met een andere soort, een euonymus japonicus, met vergelijkbare groei. Het wordt de grootste tuinklus die hij in de tuin aangepakt heeft. Duurt wel even voordat alles weer zo mooi begroeid is. ‘Gelukkig heeft Andrew de foto’s nog‘. Ook om te kijken waar de nieuwe planten moeten komen.

Chinese tuin begint te kleuren

Afgelopen woensdag weer een wandelrondje langs de Hortus gemaakt. Deze tijd van het jaar komen de herfstkleuren te voorschijn. Mooie kleuren in het arboretum, en natuurlijk in de Chinese tuin ‘Het verborgen rijk van Ming’. Nog niet alle esdoorns hebben hun volle kleur, maar het scheelt niet veel. Fijn vertoeven hier op een mooie dag. Het was rond lunchtijd, maar we hadden er niet aan gedacht een boterhammetje mee te nemen. Voor een volgende keer: op een stoeltje aan de vijver zitten mijmeren.

Maanpoort – Ken jij er meer in NL

In klassieke Chinese tuinen kom je vaak een bijna cirkelvormige doorgang in een muur tegen. Deze ‘maanpoort’ als symbool voor de maan brengt geluk aan degenen die er door heen stappen. Bijkomend voordeel is dat je weer een heel nieuw deel van een tuin ziet als je door de poort heen stapt.

Ik vond een Engelse blog over ‘moon gates‘, vaak in grote tuinen bij landhuizen. In een van de tuinen die genoemd wordt, ben ik ook geweest in 2019 met een tuinenreis: Great Comp Garden in Kent. Zelf geen foto gemaakt van de maanpoort zie ik, als ik door onze digitale tuinfoto’s blader. Bijgaande foto van internet geplukt.

Moon gate Great Comp garden – Sevenoaks UK

In Bermuda schijnen maanpoorten veel voor te komen, niet alleen bij grote huizen of tuinen, maar ook bij hotels en andere toeristenplaatsen. Daar worden ze gebruikt bij huwelijken; het bruidspaar stapt er door heen op weg naar hun gelukkig leven verder. De eerste ooit door een kapitein gebouwd rond 1860, die onder de indruk van een maanpoort was na een bezoek aan een Chinese tuin. De maanpoort was populair en werd al snel onderdeel van de locale architectuur in Bermuda. Er zijn er nu minstens veertig op het eiland, een aantal op privé terrein. Pas rond 1920 (her)ontdekte men de Chinese oorsprong van de maan poort.

Maar waar zijn maanpoorten in Nederland?

Deze blog is de start van een verzameling. Ken je meer maanpoorten, stuur dan een bericht en/of foto.

Maanpoort 1: Hortus Haren

Ik begin met de maanpoort dicht bij huis, die in de Chinese tuin in Hortus Haren. Dit is een traditionele. De tuin is in 1995 in de Hortus aangelegd, gebouwd door een groep Chinese vaklieden en met materialen uit China. Geopend door koningin Beatrix: Het verborgen rijk van Ming .

20 oktober 2021 – Hortus Haren

Maanpoort 2: koicentrum – Nijverdal

Ook moderne tuinen kunnen een maanpoort hebben. Hier een ontwerp van een poort voor een koikarpercentrum, in Nijverdal. Om het verband tussen koikarpers en Japanse tuinen te laten zien. De entree is een maanpoort. Kan dus ook in Japanse tuinen.

Maanpoort 3: Dijktuin – Geldermalsen

Al zoekend kwam ik verschillende verwijzingen tegen naar een maanpoort die in een voortuin in Geldermalsen is gebouwd. Het duurde even voordat ik er ook een foto van vond. Bijgaande link is naar de fotopagina van de Dijktuin met heel veel mooie plaatjes, waarvan een paar van de maanpoort. Heerlijk bladeren.
Geen rond gat in een muur deze keer. Wel een rond gat in een scheidingswand van betonijzer. Afhankelijk van het seizoen meer of minder begroeid met klimplanten.

Maanpoort 4: …. < welke ken je nog meer? >

Dennenpijlstaartrups

Paar weken terug, wandelen op de hei. Kwamen een grote groene rups tegen , duidelijk van een pijlstaart. Te zien aan de zwarte ‘stekel’ op het achterlijk van de rups. Welke soort, dat zochten we op. Een dennenpijlstaart.

Het eerste exemplaar dat we zagen lag op de grond, en toen we hem oppakten leek het alsof er iemand op had gestaan…. Ahhh, stuk van achterlijfje stuk. Of toch niet?
Zie deze video van Vroege vogels.

Een stukje verderop kwamen we weer een exemplaar tegen.
Leeg even een opvallend dikke dennennaald.
Maar nee.
Het was rupsje nooitgenoeg.