Categorie: Elders

Wat hebben deze planten te maken met de microscopie-dag, op 4 november? Die planten bloeien nu helemaal niet…. De Hortus Haren was een van de plekken in de provincie Groningen waar microscopen stonden uitgestald. Dit was in het kader van 70microscopen.nl, een activiteit van de Rijksuniversiteit Groningen. En dit allemaal als ode aan de natuurkundige Frits Zernike die 70 jaar geleden de Nobelprijs voor de natuurkunde kreeg vanwege zijn uitvinding van de fasecontrast-microscoop.

En nu terug naar de planten op de foto: de zaden van deze planten kon je op de microscopie-dag bekijken. Maar ook takjes en mosjes en minipaddenstoelen door de bezoekers meegenomen. Naast microscopen met een LCD-scherm waren er ook doorzicht-microscopen: dan valt het licht niet van boven op het object, maar gaat er door heen. Daarvoor moeten de objecten, de preparaatjes heel dun zijn. Vaak tussen 2 glazen plaatjes geplakt. Of doorzichtig van zichzelf. Zoals de kleine waterstbeestjes.

Met 15 helpers bij de microscopen werd het een mooie dag met veel oh’s en ahh’s.

Het is najaar, dus weer tijd voor de plantjesruil. We werden gastvrij onthaald in de tuin van de familie Thomas. Een aantal jaren geleden waren we hier ook al eens, dat was de voorjaarsplantenruil, met onder andere heel veel bloeiende primula’s.

Heen:
een enorme emmer met snoekkruid, en gerania, een grasje, persicaria, een enkele herfstframboos, en nog wat klein grut.

Terug:
Van Roos : paar stengels ceratostigma plumbagoides en een halfhoge herfstaster. Paar stukjes gele helmbloem.
Van Nynke: paarse morgenster, oerprei.
Van Amanda: zaailing akkerklokje, en een kolossale peer (beurre alexandre), zaadjes
Van Hein: potje rodebessen jam.
Van …: een flinke acanthus mollis rozet
Van Ernst: twee potjes corsicaanse munt

Met Margé, vriendin van Machteld, afgesproken dat ik haar sinaasappelboompje een nieuw tehuis geef. Het boompje moet elk jaar voor de wintermaanden naar binnen, en wordt te groot voor Margé om elke oktober naar zolder te sjouwen en weer omlaag in maart. De plant moet in de fietskar passen, dus komende week een keer ophalen!

Al weer lang geleden dat ik in de Kruidhof in Buitenpost geweest ben. Inmiddels heet de Kruidhof de Hortus van Fryslân, vanaf 2018 toen Leeuwarden culturele hoofdstad was. De Kruidhof is méér dan een kruidentuin, vertelt Jan Willem Zwart als ik hem interview op 6 oktober, dus de naam Hortus is passend. Jan Willem noemt zich nu ambassadeur van de Kruidhof. Hij is voor een paar uur/week verbonden aan de tuin. Van 2006 tot 2018 was hij er directeur. Ik interview hem voor een artikel dat zal verschijnen in het Vriendenbericht van Hortus Haren eind 2023. Leuk, een beetje ‘vergelijkend hortus onderzoek’.

Jitske en ik hadden gepland deze dagen een tuinreis met de bus naar Engeland te doen, maar helaas ging dat niet door: te weinig aanmeldingen. In plaats daarvan deden we een minituinreis naar Buitenpost , ook leuk. Net over de grens in Friesland.

De Kruidhof is van half april tot half oktober geopend. Mooi om dus nog net even te gaan kijken voor de winterstop die 15 oktober begint. En… alle plantjes voor 50% van de prijs!

Dit is mijn ‘oogst’, de zwarte tas links.

Afgelopen donderdag met twee IVN gidsen Edda en janny door de binnenstad van Groningen gewandeld op ‘stadsfossielen’ excursie. Begonnen bij het beeld van St. Joris en de draak, achter de Martinitoren, bij de betaalautomaten tegenover de Martinitoren, bij het Stadhuis , de Burgerking, boekhandel van der Velde , Simon Levelt , Gerechtsgebouw, en als kers op de taart de grote binnen trappen naast de Jumbo (La Place) in het voormalige V&D pand.

Van klein naar groot, van moeilijk te zien tot overweldigend. Onze gidsen beginnen met te zeggen dat we niet meteen heel veel foto’s hoeven te maken, want het wordt steeds mooier….

Ongelooflijk hoeveel fossielen er te vinden zijn in de zwarte Belgische (blauwe) hardsteen die veel gebruikt in in de Groningse binnenstad. Letterlijk honderden keren overheen gelopen en nooit opgevallen. In de beige Jura kalksteen tientallen sponzen, en ook ammonieten (foto 6) en belemnieten (foto 7), een inmiddels uitgestorven soort, familieleden van de pijlinktvis.

Zelfs de zwartstenen rand bij de Burgerking bleek koralen te bevatten (foto drie). Er was de deelnemers gevraagd een flesje water en eventueel een sponsje mee te nemen om de fossielen een beetje nat te maken, dan werden ze beter zichtbaar. Dat hoefde niet, zorgde de motregen al voor.

Thuis even in de kast met eigen min kralen en fossielen gedoken. Daar kwam ik deze tegen, en weet nu ook dat het een belemniet is. Ooit van iemand kado gehad, maar wie ook weer? Verder hebben we versteende schelpen, een paar gefossiliseerde zee-egels uit Denemarken (Limfjord, zelf gevonden, toen we op zoek waren naar barnsteen) en wat ammonieten

Wandelend door de Hortus afgelopen week roken we regelmatig een sterke bloemengeur. Onze neus volgend kwamen we bij deze kleine boom of meerstemmige struik: de zevenzonenboom of heptacodium miconioides. In 1907 beschreven door de Engelse ‘plant hunter’ Ernest Wilson, toen op reis in China voor het Arnold Arboretum bij Harvard, in de Verenigde Staten. Hij nam geen levend materiaal mee, maar alleen materiaal in een herbarium. De plant is pas in 1980 geïntroduceerd in de VS, en rond dezelfde tijd in het VK.

Een leuke kleine boom met grijsachtige bast, die bij een ouder wordende boom in papierachtige repen omlaaghaalt. Helder witte bloemen eind augustus/september. Behoort tot de zelfde familie als de kamperfoelie, en heeft grijsgroenachtige, eebeetje sikkelvormige omlaaghangende bladere. Bijen zijn er dol op.

De naam zeven zonen komt van de bloemhoofdjes die uit zeven bloemen bestaat. In eerste instantie lijken het er maar zes, maar de zevende komt uit het midden van het kransje knoppen omhoog. Binnenkort nog eens gaan kijken, als de bloemen uitgebloeid zijn. De vruchten schijnen knalrood te worden,

Introductie in Verenigde staten.