Op reis met Vincent

Afgelopen vrijdag gingen we naar het Drents Museum. Er was een tentoonstelling van Vincent van Gogh over zijn ‘Drentse periode’. Hij is er in oktober en november van 1883 geweest, in herfst weer- en wind. Een mooie tentoonstelling met werken van Vincent en van tijdgenoten die hem inspireerden. Mooi opgezet met zalen in de kleuren van de schilderijen. De kleuren van het Drentse landschap in de herfst die Vincent zo beroerden. Uit de fragmenten van de brieven die hij in deze periode schreef blijkt dat hij enorm onder de indruk was. Van het landschap, van de plaggenhutjes, van de zonsondergangen, van het harde werken op het land. Het was een reis waarop Vincent rust vond in het landschap en heel hard werkte aan het ontwikkelen van een eigen stijl.

Er hing een schets van een man die onkruid verbrand, en ook het uiteindelijke olieverfschilderij. In de woorden van Vincent:
“Ziehier een paar avond effekten – ik zit nog steeds op dat onkruidverbrandertje, dat ik wat toon aangaat in een geschilderde studie beter heb dan vroeger, zóó dat het meer de grootheid der vlakte en het vallen van den avond geeft en ’t vuurtje ’t eenige lichtstipje is met ietwat rook. Ik ging er telkens s’avonds voor buiten kijken.”

Een beeld van 140 jaar geleden. Maar ook van 2023. Met schoolklassen die de schilderijen natekenden en een prachtige film over wanden en vloer van een grote zaal geprojecteerd.

De Drentse Van Goghs zijn afkomstig uit musea en privécollecties van over de hele wereld. Ook is er werk van Vincent van Gogh te zien voorafgaand aan en aansluitend op de Drentse periode. Je kunt nog mee op reis met Vincent tot januari 2024.

Na een kopje koffie en een taartje gingen we ook nog naar de andere tentoonstelling in het museum. Van de Duitse kunstenaar Tilo Baumgärtel (1972)

Baumschule

Kenmerkend voor het werk van Baumgärtel zijn de sprookjesachtige taferelen. Door afwachtende figuren en vervreemdende achtergronden in kleurrijke composities creëert de kunstenaar bijzondere werelden. Baumgärtel haalt zijn inspiratie uit dromen en willekeurige gedachtes.

Witte begonia

Het was me eerder opgevallen dat er aan de begonia die we op het terras hebben bloeien verschillende vormen bloemen kwamen, eerst grote gevulde gele bloemen, later enkelvoudiger bloemen, wel net zo geel. Als de bloem afviel bleef er een driehoekige verdikking achter…

Dit zag ik gister ook terug in de bloemen van een hele sierlijke witbloeiende begonia in de kas van de Hortus. Ongeveer 60 cm hoog, met sierlijk neerhangende bloemen. Toen ik van dichtbij ging kijken herkende ik het wel al begonia. Welke? Tja. (*)

Wist je dat veel knolbegonia’s zowel manlijke als vrouwelijke bloemen hebben aan dezelfde plant. Om zelfbestuiving te voorkomen bloeien de manlijke (grotere/gevulde) bloemen eerder dan de vrouwelijke: deze laatste hebben vaak een open(er) bloemvorm, eenvoudiger en met die driehoekige verdikking.

Let maar eens op, als je zelf een begonia op het terras hebt staan, of als je langs een bloembak in dorp of stad wandelt waarin (knol)begonia’s staan.

Van oorsprong komt de begonia voor in warme subtropische gebieden in Azië, Zuid-Amerika, Afrika en Centraal-Amerika. De begonia is genoemd naar de Franse kruidkundige Michel Bégon, in de 17e eeuw gouverneur van de toenmalige Franse kolonie Haïti . In de genoemde continenten komt de begonia nog steeds in vele vormen in de natuur voor. Er zijn meer dan 2000 soorten. Lastig voor de ‘begoniaverzamelaar’.

(*) Nagevraagd bij Richard,, een van de vaste tuinmannen van de Hortus. Het is een Begonia grandis, die tot Centraal-China voorkomt en waarschijnlijk een van de weinige (de enige?) winterharde Begonia is. Deze begonia is hier nog niet buiten geprobeerd.

Gratis afhalen

Komende week kun je gratis afhalen een paar stukken snoekkruid. Ik heb een enorme emmer vol uit de vijver gehaald, en eigenlijk kan er nog meer uit. Stuur even een mail als je interesse hebt en in de buurt van Haren woont.


Mooie plant voor het ondiepe deel van een vijver. Bij mij staat ie in de losse vijvergrond en breidt zich fors uit. Als je de plant in een vijvermandje zet blijft ze waarschijnlijk beter op haar plaats. Mooie lila bloemaren later in de zomer. Nu vrijwel uitgebloeid, maar het bald is nog wel stevig groen. Niet lang meer, dan sterft het bovenwaterse deel af.

Zaden ingezoomd

Afgelopen vrijdag ging ik even bij Roel langs om een paar zaden te lenen.
Huh, denk je misschien. Zaden lenen?
Dat zit zo: over drie weken, op 4 november 2023, wordt in de Hortus meegedaan met de publieksdag microscopie. Dat organiseer ik met een aantal vrijwilligers. Bij de voorbereiding hoort ook: alvast een aantal mooie ‘objecten’ verzamelen die er mooi uitzien onder de microscoop. En daar komt Roel om de hoek kijken (hij woont ook letterlijk bij mij om de hoek) ; Roel is bioloog en zeer begaan met educatie over natuur en planten in alle vormen. Hij kan er 4 november zelf niet bij zijn, maar leent dus wel een voorraadje zaden uit. Om te bekijken, niet om te zaaien.

Gistermiddag, buiten grijs en nat. Binnen microscoop opgezet en alle zaden van Roel -en ook nog een heel stel die ik zelf had- bekeken. Kun je raden wat het is? Onder de foto’s geeft ik vijf namen van zaden. En wat staat op de zesde foto?

*** Wilde peen, kleefkruid hoornviooltje, korenbloem, klaproos.

Wil je zelf ook kijken: verzamel zaad in eigen tuin en breng het op 4 november mee naar de Hortus Haren of 1 van de 70 andere plaatsen in de provincie. Zie www.70microscopen.nl

Ommetje 15 oktober

Tussen de (felle) buien door een ommetje vanuit huis gedaan. Langzaam beginnen de herfstkleuren, zoals de wingerd tegen het oude kerkje. In de grasbermen van de Rijksstraatweg (van Groningen via Haren naar het Zuiden) stond het bommetje vol met paddestoelen. Veel bruinachtige tinten, beige, vlak, een hoed met een brede rand of juist met stippen. We weten twee plekken in het dorp waar steevast vliegenzwammen staan. Eerst leek er op het grasveldje bij de blauwe engel niets te staan. Maar nadat we even goed speurden, zagen we deze en nog twee andere rode ‘eieren’ uit het gras oppiepen. Later deze week nog maar eens langs.

Onder: De bruine vliegenzwam, of koningsvliegenzwam, amanita regalis en de gewone (rode) vliegenzwam, amanita muscaria (letterlijk vertaald druivenvliegenzwam …)

Robin

Ze zingen alweer volop, de roodborstjes. Om aan te geven waar hun territorium grenzen zijn. Ze weten maar al te goed dat waar een tuinier in de grond rommelt iets lekkers te halen valt. De grond is nog warm en zacht, volop beestjes.

Op een meter afstand zat deze te wachten tot ik haar even de ruimte gaf.

Drentsche wandeling: Westlaren – Schipborg – Annen- Zuidlaren

Zin om weer een stukje te wandelen, net even iets verder weg. Bus naar het zuiden en eerste halte, bij Westlaren uitgestapt. Dat is vlak bij natuurgebied/ nationaal landschap Drentsche Aa. Via het gelijknamige restaurantje (cappuccino op terras, 7 oktober, zonder jas!) deels door bos, langs heidevelden (uitgebloeid), vennetjes, heel veel paddenstoelen, en kleine paadjes verder. Sommige stukken kennen we van eerdere wandelingen en fietstochtjes, maar ook een paar nieuwe paadjes ontdekt. Heerlijk wandelweer, niet te warm, niet te koud. Ongeveer 12-13 kilometer.

Aardappelbovist, berkenzwam en zwavelzwam.

Wildebloemenweitje in Annen, met gemaaid pad naar open plek, waar bankje stond. Heerlijk rustplekje.
En aan de zuidoost kant van zuidlaren, waar deel van de aardappels al geoogst waren, liepen tientallen coloradokevers over de straat…

Gekocht en geplant

De plantjes die ik vrijdag kocht in de Kruidhof heb ik dit weekend in de tuin gezet. Hieronder een overzichtje van wat het was, en waar ze staan. Ik heb een herinnering in mijn agenda van april 2024 gezet om de plantjes op te zoeken. Tegen die tijd komt er een update blogje.

  1. Stermaagdenpalm – amsonia ciliata – 60-80 cm – lichtblauw – zon/halfschaduw, niet te droog
  2. Aster ericoides ‘Blue Star’ – 60-90 cm – blauwviolet – eind aug/okt
  3. Wollig Vingerhoedskruid – digitalis lanata – 60-80 cm – creme/bruinig – mei/juli – zon/halfschaduw
  4. Geel vingerhoedskruid – digitalis lutea – 60-100 cm – geel – juni/aug – zon
  5. Glad parelzaad – lithospermum officinale – 30-90 cm – mei/juli – iets open plaatsen halfschaduw
  6. Mexicaanse dragon – tagetes lucida – 45-75 cm – juli/september – zon/halfschaduw, niet te nat
  7. Prairielelie – Camassia cusickii – 60 cm – mei – zon/halfschaduw – bol

Nr 2, 4 en een deel van de bollen in de grote pot camassia (nr 7) : zijborder 85, net voor de grote bos herfstasters en een (verplaatste) descampsia. De kleinere camassia bollen opgepot in vijf verschillende potten.

Nr 1 en 3 : achtertuin 87 aan de voet van de verhoogde border bij stapelmuur.

Nr 5: helemaal rechts achterin achtertuin 85, bij appelboom elstar tegen de heuvel bij takkenwal.

Nr 6: binnen in pot, om thee van te maken, blaadjes in sla, evt proberen te stekken.