Alles in en om onze tuin
De rozenbottel
In april net na de snoei
begint de roos op nieuw te groeien.
Verse takken, dikke knoppen.
In juni de eerste roos, zo rood.
De tweede, derde, en maar door en door
als de uitgebloeide bloemen worden geknipt.
Zo in september stopt het knippen.
Nog steeds af en toe een roos.
De bottels zwellen en gaan kleuren.
In december een oranje bal.
Na het vuurwerk, het nieuwe jaar in.
Bottels tot in april 2019.
In het januari-februari nummer van Groei en Bloei staat een artikel over siergrassen die rechtop blijven staan. Een grasje dat door elk van de drie geinterviewden werd genoemd als favoriet is panicum virgatum ‘Northwind’ of (panicum virgatum ‘Heavy Metal’). Mooie tip voor volgend jaar. En molinia viel tegen, vonden ze, omdat de bloeiaren zo makkelijk omvallen (en omdat ie flink uitzaait).
Het artikel inspireerde mij tot een rondje grassen-inspectie door onze tuin.
Als eerste: prachtriet, miscanthus sinensis.
De miscanthussen staan er nog prachtig bij.
In tegenlicht echt geweldig.
Na een paar jaar kunnen het flinke pollen worden.
Dus goed om ze elke paar jaar te delen.
En dan heb je ook weer een paar pollen om weg te geven.
De ‘Kleine Silberspinne’ is net als veel andere miscanthussoorten door Ernst Pagels opd emarkt gebracht. Het was de eerste miscanthus in onze tuin. Inmiddels hebben we ook de Malepartus, een stuk forser. En een die met koperrode pluimen begint, de precieze naam ken ik niet, stukje van de composthoop gekregen van Wim. Ik noem hem ‘Kleine Fontane’.
Ergens las ik dat de miscanthus zich alleen uitzaait als het warmer dan 26 graden is….
Mmm, dan kunnen we komend jaar weleens heel veel miscanthusjes tegemoet zien.
Hoge asters, de soorten die een beetje stevig overeind blijven staan, zijn echt meer seizoenen planten. In de zomer en nazomer de lange bloei, en met een beetje geluk een spektakel van bijtjes en vlinders. En nu, midden in de winter, nog steeds mooi.
Bruine bolletjes die in de loop van de komende weken steeds meer gaan ‘pluizen’. Daarbij meegeholpen door de vogeltjes die de zaadjes komen pikken.
Met de korte dagen en grotendeels bewolkt is het maar donker. Toen er gister even een half uurtje de zon scheen, ben ik snel naar buiten gerend om een paar foto’s te maken van de winter tuin. Kleine kadootjes in de vorm van een paar bloemen die nog een rondje deden. Allemaal lilapaars.
Zo zacht, deze 31ste december. Een graad of 10. Na het halen van de oliebollen vanmorgen vroeg (4 stuks, 1 vandaag en 1 morgen), en een lekkere kop cappuccino met het laatste zelfgebakken kerstkoekje, keek ik naar buiten.
Zal ik?
Ja! lekker de tuin in. Tuinbroek aan, dikke sokken en lekker rondklotsen op mijn houten klompen. 5 uur buiten geweest, kan ik met grote grijns zeggen. Meeste tijd besteed aan het uit elkaar pulken van hele plakaten plantjes, uitgeschept door Ties bij het planten van de boompjes een paar weken terug.
En nu heb ik vele tientallen knolletjes van de kleine oranje crocosmia. Staan nu even in een grote bak in de serre. Kan ik binnenkort nog wat verder opschonen en als knolletje bewaren voor het voorjaar of misschien nu al oppotten.
Helder vannacht en zonnig vanmorgen. Dat betekende dat de temperatuur nog bleef dalen, ook toen de zon al op was. Het condens dat op de daken van de auto’s lag begon te bevriezen. En voor een uurtje bloeiden er allerlei mooi bloemen op de autodaken.
Weerspiegeld in de voorruit, zag ik de schoorsteen van de buren, beschenen door de zon, met erop een reiger.
Door het zijraam keek ik direct naar de schoorsteen.
Geen reiger, was ie al op weg naar de vijver?
Maar in de weerspiegeling zag ik hem nog steeds.
De buren hebben twee schoorstenen, de ene zie ik in de weerspiegeling, maar niet direct, en omgekeerd.
Zijdeur voorzichtig open om zonder glas nog een foto te maken. Nu blijkt de reiger wel weg te zijn, en met mijn armen wapperend en hoei hoei roepend ren ik richting vijver.
Suzan – poes – van – een paar – huizen – verderop kijkt me wat verbaasd aan. Ze zit te zonnen op de rand van de vijver, geen reiger te zien.
Binnen twee minuten zit ik alweer op de bank.
Met weer stof voor een blogje.
Zo makkelijk is dat.
Van 21-23 december was het weer Winterwelvaart, de 12e al weer.
In een prachtig stukje van de Groningse binnenstad leggen jaarlijks zo’n 20 oude schepen aan aan de kades van de Lage der AA, de Hoge der Aa en xxxx.
Veel lichtjes en activiteiten op en rond de schepen. De straatjes langs de kades zijn voor een paar dagen voetgangersgebied en staan vol met kraampjes. Gluhweinstandjes, worsten boven een groot vuur, koffie op kolen (ja echt), gepofte kastanjes. Eerste keer dat wij er gaan kijken. Gewoon met de mensenstroom mee bewegen. Veel kraampjes met warme wollen pantoffeltjes, dekens, sjaals, truien en schapenvachtjes. Ook fleurige kerstfrutsels. In de pakhuizen langs het water ook allerlei kunstateliers open, om even binnen te kijken. Bij Ditie, geitenhoedster uit Jubbega, proefden we diverse soorten geitenkaas. Een ervan was zo bijzonder, daar namen we een brok van mee. Echt een brok: 9 jaar oude geitenkaas, bijna bruin van kleur, en een smaak om U tegen te zeggen.
En wat is de link met tuin of tuinieren?
Dit is toch een blog over van alles in en om de tuin?
Uhhhh.
Nou, op een van de foto’s zie je boompjes.
Boompjes van bijenwas.
Bomen en bijen horen bij tuinen.
Dat dus.
Winter
Het land is verstild.
De volle maan spiegelt zich
als lijn van zilver.
Een nacht zonder stroom
brengt het landschap weer terug
naar vroeger eeuwen.
Binnen brandt een kaars.
De koffiekan van hand tot hand.
De mensen samen.
Het gaat niet goed met onze insecten. Veel aandacht voor de bijen, die een cruciale rol spelen in bestuiving van planten. Veel minder voor al die kleine beestjes die zorgen dat de grond, de bodem, vruchtbaar blijft. In de afgelopen nummers van het kwartaalblad van Natuurmonumenten veel over insecten. In het laatste nummer Winter 2018 van Puur Natuur, aandacht aan de beestjes in de grond.
Goede grond, ook in de tuin, bulkt van het leven. Waardoor de planten ook bovengronds veel beter groeien. In de natuurgebieden krijg je ruimte voor een grote diversiteit aan wilde planten. En bijpassend weer beestjes , vogels, kleine zoogdieren.
Een paar tips voor een goede tuinbodem.
1. laat de bodem met rust, niet spitten; dan kunnen de beestjes hun gang gaan
2. gebruik geen potgrond om de bodem te verbeteren (hier worden vaak veengebieden in Ierland, Rusland en Oost Europa voor vernietigd (*)
3. laat bladeren en takjes liggen, veeg in de herfst de bladeren van de paden en grasveld in de borders.
4. geef je compost hoop te eten, zij houdt van gft afval, en geeft je er compost voor terug om in je tuin te gebruiken
5. zorg voor bedekte, begroeide grond.
Als je het tijdschrift Puur Natuur nog in de krantenbak hebt liggen (Natuurmonummenten heeft ruim 700.000 leden, dikke kans dat jij er ook een bent), pak het er gewoon even bij. En lees over de veenmol, de springstaart, oorwormen, mieren, miljoenpoten en regenwormen.
(*) Voornemen voor 2019: turf/veen vrije potgrond aanschaffen; dus niet meer die goedkope van de Jumbo….