Een beetje rondkijken in de tuin, naar wat er altijd al is, en soms toch ook weer nieuw.
De Rudbeckia’s zijn geel met een donkerbruin hart. Maar vandaag vielen de gele sterretjes in het bruine hart me op.
Een van de ‘zwarte’ tomaatjes bleek dubbel te zijn, als een siamese tweeling. Twee tomaten , 1 kroontje. Smaakte prima.
De roze floxen die ik van Eef kreeg eerder dit jaar bloeiden roze, en beginnen te verkleuren naar blauwpaars. 1 van de planten bloeide trouwens bijna wit (heel licht roze).
Al jaren lang hebben we (zalm)roze bloeiende verbena hastata in de tuin. En dit jaar opeens ook een hele zacht lila. Er zijn ook donkerpaars bloeiende, die zag ik eerder dit jaar in de hortus. Die hebben we nog niet in de tuin. Benieuwd of deze lila zich volgend jaar ook weer in deze kleur uitzaait.
Joehoe, roept Hilde, als ze haar hoofd om de hoek van de schuur heen steekt. Zijn jullie thuis? We zitten op het terras en hebben net een kopje thee ingeschonken. Kopje erbij voor Hilde, die een tas met stoofperen komt brengen. Dit jaar behoorlijk grote peren, da’s handig voor het schillen.
De dag erna horen we gepruttel. De motor grasmaaier van de buurman? Nee, dat is Willie die met haar brommer onze oprit opgereden is. Ze brengt een zak met appels (goudrenetten?) mee. In haar tuin heeft ze heel veel fruitboompjes en dit is weer een goed jaar. Ze komt de zak met waterplanten halen, die ik voor haar heb klaargezet. Een vuilniszak vol. Handige van de brommer is dat die reusachtige zijtassen heeft. Past makkelijk de vuilniszak in. En Willie is ook geïnteresseerd in het fonteinkruid, ik heb een grote emmer vol met planten net uit de vijver gehaald. De planten in een tweede grote zak gaan mee in de andere zijtas.
Fonteinkruid
Dat was vorig weekend. En afgelopen zaterdag (gisteren) aan de slag met het verwerken van het fruit. Appels in een appelplaattaart. Heerlijk is ie geworden. En daarna lustig doorschillen: stoofperen, in wijn gekookt, met nog een beetje bessensap dat we over hadden.
Groot deel van de appeltaart in kleine pakjes in de diepvries, net als de meeste stoofperen. Maar ja, paste niet zo goed, dus een kilo ingevroren pruimen -uit eigen tuin- eruit gehaald en vanmorgen (zondag) stond ik al om half 9 pruimenjam te maken. Zoveel potjes inmiddels …
Gisteravond kon ik er weer een drie kwijt, toen we een buurt feestje hadden door drie dames-straatgenoten georganiseerd. Voor elk een poptje jam meegenomen. En eerder deze week twee potjes meegenomen voor Areke, tijdens een ‘werk’ afspraak.
Deze border in Hortus Haren bloeit nu overwegend geel. Als je goed kijkt zie je dat eerder in het seizoen ook volop blauw (paars) in de border aanwezig was: een grote pol met kogeldistel.
Nu ik er weer langs loop word ik weer getroffen door de vrolijke citroengele plek van de guldenroede (foto 2 links, foto 3 links achter). Eens kijken of ik deze variant ook kan vinden. Verder een leuke combi van rudbeckia met op de voorgrond het bonte grasje hakanoclea.
Ook dit is een hibiscus, een eenjarige. Uit de kaasjeskruid familie. Hibiscus Trionum of Drieurenbloem, omdat elke bloem niet meer dan drie uur zou bloeien. Ietsje langer, maar zeker geen hele dag. Dit exemplaar staat in een pot op ons terras, omdat de slakken er dol op zouden zijn. Een meter hoog, steeds langer wordende stengel met nog een heleboel knoppen. Op de laatste foto zie je de uitgebloeide bloem van de dag ervoor. De verlepte bloem valt af er er wordt een mooie zaaddoos gevormd, die bijna doorzichtig wordt (foto 2). Binnenin zie je dat de zwarte zaden groeien en op foto drie is de zaaddoos open. Klaar om zaad te verzamelen voor volgend jaar.
In sommige fantasy of sciencefiction films zie je de hoofdrolspelers door een vreemd bos wandelen, met allerlei lianen, hangende planten, kleuren en geluiden. Achter elke boom kan dan een elf of een alien staan. Zo’n bos hebben wij vlakbij. In deze tijd van het jaar, vroege herfst, is het bos bij het Friescheveen zo;n fantasy bos. De omgevallen bomen en ook struiken worden overdekt met klimplanten, winde, wilde wingerd en hop. Als een groene deken. En vanuit de staande bomen komen meters lange ‘lianen ‘ naar beneden hangen. De hopbellen hangen met honderden aan de lange hopranken, de wilde wingerd begint mooi rood te kleuren. En donkere stukjes bos worden opgelicht met de talloze witte bekerbloemen van de winde.
Ruim een jaar geleden schreef ik over de mooie rode inkarnaatklaver. Gezien in een wildebloemen-mengsel berm. Zaad gekocht en gezaaid, maar dat werd niets. Opgegeten…
Dit jaar opnieuw gezaaid. Binnen eerst in een minikasje. Toen de zaailingen een centimeter of 5 groot waren een paar in de grasreep voor het terras geplant, en een paar verder opgepot. De grasexemplaren hebben niet gebloeid, en ik heb er nog maar 1, heel klein later terug gezien. Danig aangeknaagd. De andere drie daarna nogmaals overgepot, in een grote pot. En goed in de gaten gehouden. Toch 1 of 2 keer een sneaky slak verwijderd. Het heeft geholpen, ze zijn gaan bloeien. Net zo mooi rood als ik me herinner.
Volgend jaar nieuwe poging, om ze ’ter plekke’ uit te zaaien op een plekje waar ik ze in de gaten kan houden.
Twee wantsen op de stokroos. De rode vuurwants was me als eerste opgevallen. Bij de hoek van het huis hebben we een paar stokrozen staan en daar bleken verschillende vuurwantsen op te zitten. Toen ik de camera haalde om deze foto’s te maken zag ik opeens ook de groene wants. Veel breder schild ook.
Palomena prasina – Groene Schildwants
Pyrrhocoris apterus – vuurwants
De groene schildwants wordt ook wel (groene) stinkwants genoemd. Ze eten onder andere van fruit en noten. hazelnoot is favoriet. De wants laat zijn typische weeïge geur achter op bezochte plantendelen als vruchten. Soms heb je de pech de pech een braam of andere vrucht te eten die recent is bezocht door de stinkwants, waardoor de afweerstof in je mond terechtkomt. Bijzonder onaangenaam. Dat overkomt me regelmatig met de (herfst) frambozen , die nu net beginnen te rijpen. Ik dacht altijd dat ik daarbij dan een (kleine) wants opat, dus ik bekijk de vers geplukte vruchten altijd goed. Maar het is dus het stinkstofje van een wants die al weer verder gewandeld is …
Sommige planten bloeien lang door, steeds nieuwe bloemen. Andere bloeien met heel veel bloemen in een keer. De Gloriosa maakt steeds nieuwe bloemen, maar stopt er al vrij snel weer mee. Momenteel zijn alle bloemen uitgebloeid, al zijn de lange klimmende stengels en bladeren nog wel groen. Een paar weken terug was het een fraai spektakel; rood met gele elegantie.
En binnenkort stop ik met watergeven, dan kan de plant langzaam bovengronds afsterven en kunnen de vreemd gevormde wortelknollen weer binnen in de kelder overwinteren.
En weer staat het water in de vijver erg laag, zo laag nog nooit geweest. Ruim 5 bakstenen onder de bovenrand van de muur. Het ondiepe deel, waar een enorme bos snoekkruid staat is helemaal drooggevallen. Geen water, maar wel een dikke laag vochtig zand, in het ondiepe vijverdeel. Het snoekkruid doet het prima, de zuurstofplantjes die er omheen dreven lagen te drogen op de grond.
Handig van het lage water was dat ik makkelijk een deel van de planten kon verwijderen. Snoekkruid, pontederia cordata of moerashyacinth, bloeit met mooie lichtvioletkleurige bloemen van juni tot september.
Het langwerpige eironde blad van Pontederia cordata staat aan lange bladstelen en is hel groen van kleur. Pontederia cordata staat graag op een zonnige, ondiepe plek in de vijver. Bij ons dus gewoon in de zandlaag. Vaak wordt aanbevolen om de plant in speciale vijverbakken te zetten omdat het snoekkruid zich met wortelstokken makkelijk uitbreidt. Dat betekent uitdunnen: dat heb ik vandaag gedaan.
Door dat het ‘eb’ was kon ik met mijn laarzen aan ook aan de andere kant van de brug op de bodem staan en makkelijk een deel van de waterleliebladeren uittrekken. En toen -toch nog een keer- de tuinslang in de vijver gehangen tot het weer ‘vloed’ was.
Komende week wordt weer wat regen verwacht. Fijn voor de tuin. Want wat is het droog. Vooral het achterdeel van de tuin waar veel bomen zijn. Een aantal planten in dat achterdeel heeft het erg moeilijk: een groep persicaria amplexicaulis ligt slap over de grond, terwijl de planten meer ion de zon weliswaar wat gelig blad beginnen te krijgen, maar de planten staan wel overeind. Die hebben een paar weken geleden geprofiteerd van de regen toen, terwijl de groep in de regenschaduw van de bomen vrijwel geen drup heeft gehad. Het gras hoeft al weken nauwelijks gemaaid te worden, niet veel groei, maar ook niet helmaal dor. Enkele varens zijn al; in vervroegde winterrust, terwijl andere er nog behoorlijk groen bijstaan. De witte en de rode hortensia vlak bij het terras heb ik een aantal keren water gegeven, maar dat heeft de witte niet erg geholpen. Een paar weken gelden was ruim de helft van de witte bloemhoofden knisperdroog, wel wit. Na een forse regenbui waren ze ‘overnight’ bruin.
Ook de crocosmia’s op de meeste plekken in de tuin zijn helemaal verdroogd. Hier op de foto van twee weken geleden (rechts) nog een beetje groen; nu helemaal dor. En vandaag zag ik dat delen van de beukenhaag al beginnen te verdrogen. Nu al!
verdroogde varen
verdroogde crocosmia
Vorige week, bij een wandeling op de Drentsche hei bij Elp kwamen we een grondwaternivo meter tegen: het peil stond ver in het rood, 1,75 meter onder normaal!
