Zaden ingezoomd

Afgelopen vrijdag ging ik even bij Roel langs om een paar zaden te lenen.
Huh, denk je misschien. Zaden lenen?
Dat zit zo: over drie weken, op 4 november 2023, wordt in de Hortus meegedaan met de publieksdag microscopie. Dat organiseer ik met een aantal vrijwilligers. Bij de voorbereiding hoort ook: alvast een aantal mooie ‘objecten’ verzamelen die er mooi uitzien onder de microscoop. En daar komt Roel om de hoek kijken (hij woont ook letterlijk bij mij om de hoek) ; Roel is bioloog en zeer begaan met educatie over natuur en planten in alle vormen. Hij kan er 4 november zelf niet bij zijn, maar leent dus wel een voorraadje zaden uit. Om te bekijken, niet om te zaaien.

Gistermiddag, buiten grijs en nat. Binnen microscoop opgezet en alle zaden van Roel -en ook nog een heel stel die ik zelf had- bekeken. Kun je raden wat het is? Onder de foto’s geeft ik vijf namen van zaden. En wat staat op de zesde foto?

*** Wilde peen, kleefkruid hoornviooltje, korenbloem, klaproos.

Wil je zelf ook kijken: verzamel zaad in eigen tuin en breng het op 4 november mee naar de Hortus Haren of 1 van de 70 andere plaatsen in de provincie. Zie www.70microscopen.nl

Oefenen

Op 4 november 2023 wordt in de provincie Groningen een publieksdag microscopie gehouden. Een zijn er onder andere in Hortus Haren en de Biotoop microscopen opgesteld. Onderdeel van een actie vanuit de Rijksuniversoteit Groningen 70microscopen.nl . Aanleiding : het 70 jarig jubileum van de Nobelprijs voor Frits Zernike, uitvinder van de fase-contrast microscoop.

De microscopen zijn afgelopen week op de verschillende adressen afgeleverd en ik heb er een mee naar huis genomen om uit te proberen hoe het werkt. Leuk!!!

Wel heel goed opletten hoe alle onderdelen in de doos zaten, past maar op 1 manier.

In onze serre had ik al een paar ‘slachtoffers’ van hete dagen gevonden en in de vensterbank gelegd, een geaderd witje, een bont zandoogje (beiden dagvlinders) en een bijtje. En na even proberen, hier de eerste foto’s. Klik op de foto’s voor grotere exemplaren.

Deze microscoop heeft geen oculair om door heen te kijken, maar projecteert het beeld op een digitaal schermpje, waar je ook meteen een digitale afbeelding van kunt maken (mini SD kaartje). Het is ook mogelijk (nog niet geprobeerd) om een laptop of een groot scherm aan te koppelen. Dat binnenkort eens in de hortus proberen. Daar hebben ze een scherm van 1 x 1,20 meter !

Wereld Mmmmmmuggendag

20 augustus is wereldmuggen dag, hoorde ik bij Vroege Vogels vanmorgen op de radio..

Op 20 augustus 1897 ontdekte de Britse arts Ronald Ross dat muggen verantwoordelijk zijn voor het overbrengen van malaria. Hij won in 1902 de Nobelprijs van de geneeskunde voor deze ontdekking en riep de dag uit tot World Mosquito day. Om aandacht te vragen voor de link tussen muggebeten en ziekten.
Malaria bestaat al vele duizenden jaren en is in Nederland pas in de zestiger jaren van afgelopen eeuw ‘uitgestorven’ verklaard. De ziekte werd overgebracht door de gewone huissteekmug. In grote delen van de wereld is Malaria nog steeds een ernstig probleem, met 200 miljoen ziektegevallen per jaar (waarvan 90% in Afrika).

Geurgeraniums overwinteren

Afgelopen winter heb ik de niet-winterharde geurgeraniums op verschillende plekken laten overwinteren. Een aaltal citroen en pepermuntgeraniums (eigenlijk pelargoniums) boven op een koude, maar lichte kamer. Heel af en toe water gegeven en pas afgelopen week weer naar beneden gehaald. Stevig, gezond er uitziend, en volop in bloei.

Hun soortgenoten die in de warmere werkkamer hebben overwinterd bloeien (nog) niet. De citroengeraniums zien er ook wat bleker en slungeliger uit. Volgend jaar absoluut weer in de koude slaapkamer!.

En dan waren er nog een aantal andere pelargoniums, die ik in de bij keuken liet overwinteren, Daar ging het wat minder voorspoedig mee,. Enkele kregen (of hadden?) luizen, dus dat werd een plakboel.
Volgens sommige websites kun je deze voor de winter kort terug snoeien en vrijwel droog laten. Als ze geen blaadjes of jonge scheuten hebben vinden de luizen ze misschien ook niet lekker.

Inmiddels staan de meeste pelargoniums weer in de serre, sommige al op overdekte terras. TOPt half mei nog een beetje opletten voor evt nachtvorst.

Blommen-bommen

We doen bijna al onze boodschappen bij de ekoplaza en half maart is een actie begonnen met zaadbommetjes. Van 15 maart t/m 25 april krijg je bij iedere €15,- aan boodschappen een gratis Blossomb: een kleurrijk bloembolletje met biologische zaadjes voor wilde bloemen voor in je tuin of op je balkon. Er zijn 16 verschillende balletjes, met elk drie soorten wilde bloeiende planten. De eerste drie zijn binnen, nr 3, 5 en 7: pink blush, misty blue en dark brown. In elk van de drie bommetjes een plant die ik nog niet (bewust) kende. Even opzoeken wat het is: serradelle, malope en zwarte komijn. Het zaad van de laatste was een kostbare grafgift bij de oude Egyptenaren. En die komt nu binnenkort in onze tuin.

Flaming Katy

Flaming Katy en Madagascar widow’s thrill zijn Engelse namen voor de Kalanchoë blossfeldiana Pacaya. De kalanchoë hoort tot de familie van de crassulaceae. Vetplanten met vlezige bladeren en stengels. Het is een grote familie waarvan de veelkleurige Kalanchoë blossfeldiana hybriden het bekends zijn. In knalrood of oranje (vandaar flaming Katy) of wat zachtere kleuren oranje of geel. Het zijn korte dag planten die in de winter bloeien in in grote aantallen;en bij de bloemenwinkels te koop zijn. Ze bloeien lang, een maand of 2. En alsof dat niet genoeg is… wordt het bloeiseizoen verlengd: vervroegd door ze eerder koud en donker te zetten. Of juist wat verlaat.

Op zoek naar de Mr. Blossfeld, waar de plant naar genoemd is, en die ze als eerste cultiveerde en verhandelde in 1927 kwam ik uit bij Karl Blossfeld, fotograaf. van planten.

Kalanchoe blossfeldiana zijn afkomstig uit Madagaskar. De soort is ontdekt in 1928 door Perrier de la Bâthie op de berg Tsaratanana op een hoogte van 2000–2200 m. Een paar later werd de plant opnieuw verzameld door Von Poelnitz (1934) in de buurt van Humbert bij de bronnen van de Sambirano Rivier. Van deze exemplaren zijn wereldwijd nakomelingen gekweekt. Hier een blog waar iemand een heleboel informatie over Von Poelnitz bij elkaar heeft gezocht, de man die de naam van Robert Blossfeld koppelde aan de Kalanchoë. Eigenlijk wil ik weten waarom … Over Blossfeld zelf niet veel gevonden, er is nog wel een boek van hem te koop. In een heruitgave. Soort standaardwerk.

Verdwenen vlekken

Vorig jaar maart was ik bij een Groei en Bloei lezing over geraniums en pelargoniums. Daar kocht ik een pelargonium quercifolium ‘Royal Oak’. Een geranium met geurend blad (harig en een beetje kleverig) met opvallende donkerrode vlekken .

De hele zomer stond de plant buiten, bloeiend met roze bloempjes met donkerroze accenten op de bovenste twee blaadjes. Groeide goed, maar alle nieuwe bladeren warm groen. Richting koude nachten ging de plant naar binnen en daar staat ie nu op mijn werkkamer, samen met onder andere een citroengeranium en een pepermuntgeranium. Leuk dat er nog steeds af en toe bloemen aan komen, de foto’s zijn van vandaag. Maar geen rode vlekken op het blad. Ik zal de kweker een bericht sturen en vragen hoe dat zit. Misschien alleen in de lente?

Van de regen in de drup

Veel regen de afgelopen weken. De vijver staat topt de rand toe vol, nu is zelfs een deel van het pad, vlak voor de brug vijver geworden. Het water in de wadi in het parkje achter ons ook. Het Stoomgemaal Wouda in Lemmer is vandaag weer aangezet om te helpen het water uit de Friese velden te pompen.

Bij ons ommetje vandaag tussen een paar buien door zagen we op verschillende plaatsen bomen in een badje van water. Of grasvelden die op de dieper gelegen gedeelten blank stonden.

Bijeffect van veel regen met wind uit zuidwesthoek is bijons dat het nu ook binnen drupt. De wind waait bij de schoorstenen blikkaar ergens onder de dakpannen, langs de schoorsteen. In de logeerkamer hebben we de schacht van de schoorsteen vrijstaand midden in de kamer, met leem bedekt. Door de nattigheid kwam het leem deels omlaag gedruppeld. Nu liggen er tijdelijk een paar stukken karton op de grond.

Op water

Hilde’s avocado kwekerij

Al een aantal jaren hebben we een avocado plant. ’s Winters binnen, ’s zomers buiten. De eerste paar jaar 1 rechte stengel met soms reusachtige bladeren. Afgelopen zomer ging de plant zich vertakken. Nu heeft de avocado een kruin met zijtakken. In een droge periode is de plant iets te droog geweest en hebben veel van de oude bladeren nu helaas een bruin randje. Van onder af aan vallen de oorspronkelijke bladeren af, is onze ervaring, zodat er langzamerhand een echt stammetje ontstaat.

Onze avocado was toeval, een pit op de composthoop die daar spontaan was gaan kiemen en die het verdiende om opgepot te worden. Ongeveer zo groot als het plantje midden achter op de foto. De foto is gemaakt bij Hilde (bij ons nieuwjaarbezoekje). Zij pakt het wat professionele aan: de pitten op een schijfje papier boven een potje water, met een stukje keukenrol in het water voor de vochthuishouding. Bij verschillende pitten zie je al een wortel het water in gaan. Deze kweekwijze kun je met allerlei pitten/ nootachtige vruchten proberen.