Tussen de (felle) buien door een ommetje vanuit huis gedaan. Langzaam beginnen de herfstkleuren, zoals de wingerd tegen het oude kerkje. In de grasbermen van de Rijksstraatweg (van Groningen via Haren naar het Zuiden) stond het bommetje vol met paddestoelen. Veel bruinachtige tinten, beige, vlak, een hoed met een brede rand of juist met stippen. We weten twee plekken in het dorp waar steevast vliegenzwammen staan. Eerst leek er op het grasveldje bij de blauwe engel niets te staan. Maar nadat we even goed speurden, zagen we deze en nog twee andere rode ‘eieren’ uit het gras oppiepen. Later deze week nog maar eens langs.
Onder: De bruine vliegenzwam, of koningsvliegenzwam, amanita regalis en de gewone (rode) vliegenzwam, amanita muscaria (letterlijk vertaald druivenvliegenzwam …)
Zin om weer een stukje te wandelen, net even iets verder weg. Bus naar het zuiden en eerste halte, bij Westlaren uitgestapt. Dat is vlak bij natuurgebied/ nationaal landschap Drentsche Aa. Via het gelijknamige restaurantje (cappuccino op terras, 7 oktober, zonder jas!) deels door bos, langs heidevelden (uitgebloeid), vennetjes, heel veel paddenstoelen, en kleine paadjes verder. Sommige stukken kennen we van eerdere wandelingen en fietstochtjes, maar ook een paar nieuwe paadjes ontdekt. Heerlijk wandelweer, niet te warm, niet te koud. Ongeveer 12-13 kilometer.
Aardappelbovist, berkenzwam en zwavelzwam.
Wildebloemenweitje in Annen, met gemaaid pad naar open plek, waar bankje stond. Heerlijk rustplekje. En aan de zuidoost kant van zuidlaren, waar deel van de aardappels al geoogst waren, liepen tientallen coloradokevers over de straat…
Al weer lang geleden dat ik in de Kruidhof in Buitenpost geweest ben. Inmiddels heet de Kruidhof de Hortus van Fryslân, vanaf 2018 toen Leeuwarden culturele hoofdstad was. De Kruidhof is méér dan een kruidentuin, vertelt Jan Willem Zwart als ik hem interview op 6 oktober, dus de naam Hortus is passend. Jan Willem noemt zich nu ambassadeur van de Kruidhof. Hij is voor een paar uur/week verbonden aan de tuin. Van 2006 tot 2018 was hij er directeur. Ik interview hem voor een artikel dat zal verschijnen in het Vriendenbericht van Hortus Haren eind 2023. Leuk, een beetje ‘vergelijkend hortus onderzoek’.
Jitske en ik hadden gepland deze dagen een tuinreis met de bus naar Engeland te doen, maar helaas ging dat niet door: te weinig aanmeldingen. In plaats daarvan deden we een minituinreis naar Buitenpost , ook leuk. Net over de grens in Friesland.
De Kruidhof is van half april tot half oktober geopend. Mooi om dus nog net even te gaan kijken voor de winterstop die 15 oktober begint. En… alle plantjes voor 50% van de prijs!
Afgelopen donderdag met twee IVN gidsen Edda en janny door de binnenstad van Groningen gewandeld op ‘stadsfossielen’ excursie. Begonnen bij het beeld van St. Joris en de draak, achter de Martinitoren, bij de betaalautomaten tegenover de Martinitoren, bij het Stadhuis , de Burgerking, boekhandel van der Velde , Simon Levelt , Gerechtsgebouw, en als kers op de taart de grote binnen trappen naast de Jumbo (La Place) in het voormalige V&D pand.
Van klein naar groot, van moeilijk te zien tot overweldigend. Onze gidsen beginnen met te zeggen dat we niet meteen heel veel foto’s hoeven te maken, want het wordt steeds mooier….
Ongelooflijk hoeveel fossielen er te vinden zijn in de zwarte Belgische (blauwe) hardsteen die veel gebruikt in in de Groningse binnenstad. Letterlijk honderden keren overheen gelopen en nooit opgevallen. In de beige Jura kalksteen tientallen sponzen, en ook ammonieten (foto 6) en belemnieten (foto 7), een inmiddels uitgestorven soort, familieleden van de pijlinktvis.
Zelfs de zwartstenen rand bij de Burgerking bleek koralen te bevatten (foto drie). Er was de deelnemers gevraagd een flesje water en eventueel een sponsje mee te nemen om de fossielen een beetje nat te maken, dan werden ze beter zichtbaar. Dat hoefde niet, zorgde de motregen al voor.
Thuis even in de kast met eigen min kralen en fossielen gedoken. Daar kwam ik deze tegen, en weet nu ook dat het een belemniet is. Ooit van iemand kado gehad, maar wie ook weer? Verder hebben we versteende schelpen, een paar gefossiliseerde zee-egels uit Denemarken (Limfjord, zelf gevonden, toen we op zoek waren naar barnsteen) en wat ammonieten
Wandelend door de Hortus afgelopen week roken we regelmatig een sterke bloemengeur. Onze neus volgend kwamen we bij deze kleine boom of meerstemmige struik: de zevenzonenboom of heptacodium miconioides. In 1907 beschreven door de Engelse ‘plant hunter’ Ernest Wilson, toen op reis in China voor het Arnold Arboretum bij Harvard, in de Verenigde Staten. Hij nam geen levend materiaal mee, maar alleen materiaal in een herbarium. De plant is pas in 1980 geïntroduceerd in de VS, en rond dezelfde tijd in het VK.
Een leuke kleine boom met grijsachtige bast, die bij een ouder wordende boom in papierachtige repen omlaaghaalt. Helder witte bloemen eind augustus/september. Behoort tot de zelfde familie als de kamperfoelie, en heeft grijsgroenachtige, eebeetje sikkelvormige omlaaghangende bladere. Bijen zijn er dol op.
De naam zeven zonen komt van de bloemhoofdjes die uit zeven bloemen bestaat. In eerste instantie lijken het er maar zes, maar de zevende komt uit het midden van het kransje knoppen omhoog. Binnenkort nog eens gaan kijken, als de bloemen uitgebloeid zijn. De vruchten schijnen knalrood te worden,
Sommige bomen of struiken bloeien overvloedig met bijna alle bloemen tegelijk. Soms is er nog een eigenwijzebloem die gewoon wat later komt. Bij deze Hoirtensia die een aantal weken geleden hel lichtblauw was, is de kleur inmiddels verdwenen, en zijn de bloemen vervloeit tot oudroze en groenig.
En dan is er die ene eigenwijze bloeiwijze die toch nog even, tegen eind september, blauw schittert.
Achter kasteel Assumburg in Heemskerk, in gebruik als Stay Okay, ligt een baroktuin. Pas weer opnieuw aangelegd vanaf 2008, en zoveel mogelijk in de stijl van de tuin die daar 300 jaar geleden is geweest.
De baroktuin zelf vond ik eerlijk gezegd wat saai. Vier parterres met grind en daartussen gravelpaden. Beetje weinig groen. De tuinen erom heen spraken me veel meer aan. Vooral de boomgaard en kruiden/groentetuin met het biodiversiteitspad erdoor heen.
Op steeds meer plekken zie je dat er aandacht besteed wordt aan biodiversiteit. Aan het delen van kennis en geven van voorbeelden van (het belang van) het zo veel mogelijk in stand houden van de biodiversiteit. in het algemeen in van insecten in het bijzonder. Een mooi voorbeeld is het recente biodiversiteitspad in de kasteeltuin van kasteel Assumburg in Heemskerk. Waar het gras in de oude boomgaard eerst keurig gemaaid werd toren de boomstammen is nu een groot deel van het grasveld opgegroeid tot bloemen weide. Daar door heen een slingerend pad (sinusmaaien) dat je in aalerelid bochten door de boomgaard en later richting de groenten tuin voert. Nieuwste aanwinst (juni 2023) is een open houten gebouwtje met informatieborden.
Een fraaie kruidentuin en groentetuin in een van de ‘stijltuinen van kasteen Assumburg. Half september viel het ‘kolen’ perk enorm op, met een fraaie selectie van verschillende koolsoorten, die er mooi bij stonden. Het kruidentuin deel, met ook een aantal oude (middeleeuwse) kruiden werd op verschillende plekken opgefleurd door fleurige bloemen.
Zonder de vrijwilligers, geen tuinen.
De kasteeltuinen worden door zo’n 80 vrijwilligers, waarvan 50 tuinvrijwilligers, pico bello in orde gehouden. De overige dertig doen onder andere dienst als gastheren en gastvrouwen in het bezoekers centrum. In de maanden april tot oktober worden zij voor een halve dag/week ingeroosterd en geven rondleidingen gegeven en informatie (maandag gesloten).
Het is niet bekend of bij kasteen Assumburg ook een echte rozentuin was aangelegd. Rond 1850 waren er wel verschillende rozenperken, waarin onder andere de Rosa Gallica Agatha stond. Deze roos maakt naast een aantal andere oude rassen en verschillende nieuwe rassen nu deel uit van het deze eeuw aangelegde rosarium. Ook nu, half september, nog veel rozen in bloei. Met een prieel midden in, van waar je een mooi uitzicht hebt op het kasteel.
Het kasteel wordt veel gebruikt als lokatie voor bruidsrapportages. Het prieel, eventueel met een tentdoek er overheen en met extra stoelen erbij is een geliefd plekje . Erg grappig was dat toen we er dit weekend waren we maar liefst 5 bruidsparen zagen. Allemaal tegelijk in verschillende jurken , flanerend door de tuin. Totdat een van de medewerkers van de stayokay vertelde dat het geen echte bruidsparen waren, maar modellen. Vaak kwamen filmploegen hier romantische filmopnamen voor gebruik in het middenoosten.
Het aanbod van Marieke en Karin om de bruidssluier te dragen werd niet op prijs gesteld. Let op, iets verder naar achter, in een poortje in de heg zie je nog de sleep van een tweede witte bruidsjurk.
