Stokroos

Droge, zonnige plekken.
Vlak bij een muur.
In kleine Groningse dorpjes.
In Denemarken.

Allemaal plekken waar stokrozen het goed doen. In allerlei kleuren, vaak enkel, soms dubbel. Zelf vind ik de enkele mooier. Deze foto’s zijn van vorige week, bij de buren en vriendin verderop in de straat. Wij hebben dit jaar geen bloeiend exemplaar. Hier vlak in de buurt heb ik een lichtgele gezien, die ik ook nog wilde fotograferen. Helaas weet ik niet meer waar dat was (of de eigenaar heeft de bloemstengel afgeknipt). Dus vooral de roze en 1 heel zacht roze.

Zet ze niet te dicht op elkaar om roest te voorkomen. Een schimmelaantasting waar onder andere stokrozen gevoelig voor zijn. Ze gaan er niet dood aan, maar het blad ziet er niet mooi uit met al die oranje roestplekjes en soms gaatjes. Aangetast blad zsm weghalen (ook afgevallen blad) en in de grijze kliko ermee.

Geïnspireerd door de hoge planten die ik recent weer zag , een aantal gezaaid. Prima tijd nu om tweejarigen te zaaien. Drie rijtjes in een zaaibak: de rode van de eerste foto, en twee zakjes met zaad van eerder verzamelde stokrozen. Stokrooszaad is makkelijk te herkennen aan de vorm. Omdat ik de kleur niet op het zakje heb gezet, wordt een verrassing. Als – en hier in de tuin een grote ALS – ze komend seizoen door de slakken aanvallen heenkomen. Naast roest is dat een twee ‘plaag’ waar stokrozen last van kunnen hebben. Vandaar dat droge straatjes voordelig zijn, daar wandelen niet overal slakken rond. Zie straatje in Garnwerd, hieronder.

Voorbereiding Bingo

Afgelopen week met korstmossen deskundige Lukas en Marian en Sander, beiden vrijwilliger in Hortus Haren, een mooie middag beleefd. We zijn bezig een ‘korstmossenbingo’ te maken, naar een voorbeeld van Hortus Leiden. Een A4 met een aantal afbeeldingen van veel voorkomende korstmossen, met de Nederlandse namen erbij. En een plattegrond van de Hortus met de plekken waar er verschillende te zien zijn. Dit is korstmossen voor beginners. Bezoekers van de Hortus kunnen er zelf mee op pad, maar op de ‘premiere’ 9 september kunnen bezoekers mee met rondleidingen van Marian en Sander. En met een loep! Pas als je door een loep of vergrootglas kijkt zie je de mooie details in de korstmossen goed. Reuze handig was het loepje van Lukas, met een lampje.

Een korstmos is een combinatie van een schimmel met een alg, of een schimmel en een bacterie. En ze zitten werkelijk overal. In Nederland zijn er zo’n 600 soorten, deels op stenen (stoep, oude muurtjes, kerken, grafstenen), deels op oude bomen of oud hout. En de soorten die op stenen zitten zijn weer afhankelijk van het soort ondergrond (zuur of niet). Stikstofminnende soorten vind je in de buurt van wegen en in agrarisch gebied.

In de winter gaat Lukas een inventarisatie doen van de korstmossen in de rotstuin van de Hortus. En wellicht nog op andere plekken. Zijn verwachting is dat hij er zo’n 150 van de Nederlandse soorten kan vinden. Korstmossen kijken is ook een mooie winteractiviteit, ze zijn er altijd, ook als veel planten tijdelijk even in rust zijn. Wellicht dat we dan een workshop of cursus ‘korstmossen voor gevorderden’ gaan organiseren.

En heb je in de tuin een (zeer) oude beukenhaag? Dat schijnt een goede plek te zijn voor een aantal zeldzamer wordende soorten. Wel wachten tot de winter, als je makkelijker binnen in de haag kunt kijken. Dat was nu een beetje lastig,

Tip: bezoek Dahliatuin in Hortus

Bij een lunchwandelingetje afgelopen dinsdag even een stukje Hortus Haren meegepikt. Aan de praat geraakt met tuinbaas Walter bij de kleurige Dahliatuin. Die ligt een beetje verdekt opgesteld, en veel mensen lopen er aan voorbij. Jammer want er bloeien meer dan 30 verschillende exemplaren. De meeste heb ik op de foto gezet.

TIP voor laatste vakantie gevoel
Woon je in de buurt van Haren en was je toch al van plan eens een bezoekje aan de Hortus te brengen. Loop dan gerust even de Dahlia tuin in. Waar is die te vinden? Als je door entreegebouw heen loopt, eerst naar rechts richting Chinese tuin, en meteen de eerste links.

Bijgaand ook het beplantingsplan. Ontwerp van Walter, tekening van mij.

Hibiscus

Gister op verjaardagsvisite bij de buren aan de praat geraakt over de Hibiscussen in de tuin,. die zo prachtig in bloei staan nu. Vanmiddag even terug om foto’s te maken. Bij deze. Ondertussen opgezocht hoe een Hibiscus te stekken/vermeerderen. En wanneer.
Nu blijkt een goede tijd te zijn. Inmiddels is het bijna donker, dus wachten tot morgen om met een snoeischaartje bij de buren langs te gaan … Als het stekken lukt kan ik best een wat groter wordende hibiscus in de achtertuin kwijt. Door de grote groene gestalte van de hazelaar en de uitgebloeide rozen kijken we nu op een bijna egaal ‘groene wand’ uit halverwege de tuin. Een overdadig bloeiende hibiscus van een meter of 2 zou -daarvoor staand- heel mooi uitkomen.

Petra de buurdochter, die al lang in Deventer woont, vroeg hoe/wanneer een hibiscus te snoeien. Zij heeft een hele grote struik, die het pad tussen haar en het buurhuis langzamerhand begint te blokkeren. Hier een link met oa snoeien van een hibiscus XXL: 2 jarenplan.

Wandelen over het water

Even in de verwarring vandaag, toen we weer een etappe van de langeafstandswandeling Pronkjewail – West liepen. Van Sauwerd naar Garnwerd door het prachtige Reitdiepgebied. Bij het rustpunt Reitdiepveer gelunched en verder gewandeld over het weggetje langs het rustpunt. Leuke foto gemaakt van net arriverend veerpontje. En toen gaf de app aan dat we verkeerd liepen! Een mooie blauwe stip op het weggetje waar we liepen terwijl de route aangaf dat we over het water moesten !

Als een haas weer terug naar het vertrekpunt van het bootje. We moesten een stukje met het bootje mee. Er waren geen bruggen in de buurt. Net op tijd .

Wel grappig om een stukje te varen, maar wel wat raar dat dat niet ergens in de wandelroute was aangegeven. Wie verwacht er nou om over het water verder te wandelen…

Wilde bloemen wadi

Kijk bij een wandeling eens goed naar de bloeiende bermen en bloemenweides. Ze staan er prachtig bij nu. Soms speciaal ingezaaid, zoals een deel van de bijen en vlinder veldjes in de Hortus op de eerste twee foto’s.

En op de derde foto de Wadi die de oostrand van de wijk Haren-Noord vormt, parallel aan het spoor Haren – Groningen tussen de Grootslaan en de Noorderzanddijk. Ooit alleen een ‘gras’ wadi, nu volop in bloei.

Een tuin vol kleur

Afgelopen week was ik bij Guillaume in de tuin. We hadden een afspraak om ideeën over de toekomst van de Hortus te delen. Tussen de zomerbuitjes door fietsen ik naar hem toe. Een opmerking over de kleurige bloemen in de tuin, veel in potten en bakken, leidde tot een tuinrondje. Guillaume en zijn vrouw Rita (beiden over de 80), gingen vroeger een aantal maanden per jaar naar Suriname. Een paar Coronajaren onderbrak dat patroon, en nu zijn ze heel blij met de eigen tuin hier in het dorp. Dol op kleur, dus veel bloemen, deels van hier, deels tropische planten. Ook heel veel afrikaantjes in verschillende kleuren en maten, en zinnia’s. Het meeste staat in potten, omdat een paar grote bomen aan het einde van de smalle tuin zoveel water slurpen. En ja, best veel werk om water te geven, maar ze hebben er lol aan.
Moet je hier eens kijken, zegt Guillaume, en neemt me mee naar een klein kasje in de tuin. Met kruiden en groenten, peper, paprika en aubergine, maar ook bittermeloen en een tropische spinaziesoort. Ongelooflijk wat er allemaal in zo’n kleine kas groeit, vind je ook niet?

De voortuin hebben Guillaume en Rita dit jaar helemaal op de kop gezet. Hij stond eerst vol met hortensia’s, leuk, maar wel een beetje saai, vonden ze. Nu proberen ze een steeds grotere diversiteit aan planten in de tuin te krijgen.

Koraalboom

Wow!
Dat is nog eens rood.
Koraalrood.
Bloedkoraalrood?

Deze opvallende kuipplant staat in de Hortus in volle bloei. Komt van nature voor van Brazilië tot Noord Argentinië. Erythrina christa-galli voluit. Uit de vlinderbloemenfamilie. In Brazilië kan de plant uitgroeien tot 6 meter. IN een kuip wordt ie maximaal 2 meter. Meer een koraalstruik dus. Met de jaren wordt de plant mooier en mooier. Omdat het een langzame groeier is, én langlevend, kan de plant van generatie op generatie worden doorgegeven. In kuip. Want in de volle grond overleeft ie niet, zelfs niet met de steeds warmere winters. Minimum temperatuur om te overwinteren is + 5 graden. Mag bijna droog zijn en licht maakt niet zo veel uit. Kan goed teruggesnoeid worden.

Onbekende vrucht

In Wittlich, dorpje in de Eifel gingen we naar de Spar Max, supermarkt in het stadje. Bleek een beetje een oosterse/ Turkse wijk te zijn, we zagen er ook al verschillende shisha lounges, in de buurt. Het assortiment in deze spar was dan ook een beetje anders dan dat we verwacht hadden. Veel van de artikelen in de supermarkt hadden Turkse verpakkingen. Blijkbaar is zuivel niet zo in: we vonden wat yoghurt achtig spul, geen (verse) melk. Wel allerlei groentes en fruit die we nog niet kenden.

We hebben hem niet gekocht, en dus ook niet geproefd. Ziet er bijzonder fraai uit, maar de vrucht schijnt erg bitter te zijn. Het is familie van de komkommer -bitterkomkommer- en komt in grote delen van de tropen voor. In India heet ie Karella, de Chinese variant heet sopropo. De bitterkomkommer is wereldwijd bekend onder meer dan honderd verschillende namen .

Momordica charantia fam. Cucurbitaceae

Bitterkomkommer – Sopropo – Karella – Carella

Nederlands : Bitterkomkommer , Bittermeloen , Balsempeer , Carella,Sopropo
Engels : Balsam pear , Bitter gourd , Bitter cucumber
Duits : Balsambirne ,Bittergurke
Frans: Margose ,Carella ,Cocombre Africain
Spaans: Melón amargo , Cuneamor chino , Balsamina, Cundeamor
Italiaans : Karella

“Bitter in de mond , maakt het hart gezond “

Eifel wandelen

Weekje er tussen uit, wandelen met Ingrid, in de Eifel. We zaten in een leuk huisje, een (bij) gebouw van een oude watermolen aan een beekje. Een kilometer of 2 buiten een gehucht Heidweiler. Hele dikke muren, ongeveer 80 cm, in het begin zelfs wat fris binnen, later in de week heerlijk koel. Ook daar werd het vorig weekend ruim boven de dertig graden. Terras met parasol was prima, maar soms even naar binnen voor de koelte. We hebben de lengte van de wandelingen wat ingekort en zochten routes uit die veel door het bos gingen. Dat was overigens niet heel moeilijk. Heel veel bos daar.

De ene voet voor de ander

Een dag iets noordelijker, naar de vulkaaneifel, bij Daun (drie vulkanische meertjes), 1 dag naar Trier, 1 dag naar de Moesel (BernKastel). Een impressie.