Fruitig

Woensdagmiddag met een paar bakjes de tuin in om te oogsten: wijnbessen , witte aalbessen en ook een paar resterende kruisbessen. Inmiddels de eerder geplukte en ingevroren zwarte bessen weer laten ontdooien in de pan. Portie jam gemaakt: 3 delen wijnbes, 2 delen zwarte bes en 1 deel witte aalbes. Een heerlijke jammetje voor de wintermaanden, als herinnering aan de zomer en oogsttijd. Binnenkort komen de pruimen, voor jam en chutney, en in de diepvries ligt nog een kilo bramen van Ingrid te wachten op verwerking. Dat wordt smullen.

De kruisbessen en een deel van de witte besjes had ik bewaard om los op te eten. En een bakje voor Carel; die kwam donderdag avond eten en hij is dol op aalbessen.

Visarend en rondje

Visarend

Zondagmiddag twee tuinen bezocht tijdens het open tuinen weekend van Groei & Bloei, afdeling Haren/ Eelde. De eerste tuin van Tineke en Jan Bos, een bekende tuin voor mij. Alle tuinen hier in de buurt zijn nieuwe voor Ingrid, die op bezoek was. Veel kleur, veel hogere (vaste) planten, volop bomen en zoveel paadjes die je kon nemen…. “Genoeg paadjes om keuzestress van te krijgen”, aldus Jan. In het achterste deel, richting het Paterswoldse meer veel vlinder- en bijenplanten.

Van de wit bloeiende lysimachia clethroides (wederik) kan ik later een stukje komen halen. Alleen niet naast tere plantjes zetten, is het advies dat ik mee krijg. Nogal een enthousiaste plant. En het subkopje visarend? Aan de noordkant van de tuin hebben Jan en Tineke een weiland, dat recent gemaaid is. Het afgemaaide gras is op twee grote bulten gegooid, en daar schijnen regelmatig visarenden op te zitten! Uitkijkend over het nabije water. We kregen een verrekijker mee om ze te bekijken, maar helaas, nu zo midden op de dag … wel bulten geen visarenden.

Rondje

De tweede tuin lag in Eelde, iets verder nog dan Museum de Buitenplaats, 4 km op de fiets. De tuin van Marie Jose. Verdeeld in afzonderlijke blokken en kamers, gescheiden door 1-1,2 m hoge hagen van buxus (wonderbaarlijk groen, waar zijn de rupsen?) en beuken. Flinke stukken grasveld en daartussen -in brede borders- veel hoog bloeiende planten. Ik werd meteen enthousiast van de vele floxen die nu in bloei staan, niet eentje, maar heel veel. Sommige floxen waren hoge soorten, andere waren niet erg hoog op andere plaatsen, maar hier in de tuin wel. Afgesproken om een keer een paar stekken te komen halen. Her en der in de tuin stonden kattenstaarten, kogeldistels, veronicastrum. Aan de randen struiken en hoge bomen met meer schaduwplanten als ondergroei. Een kas, een overdekte half open schuur waar allerlei zaden te drogen hingen, potten en bakken vol met van alles: van minihosta’s tot gezaaide witte bidens. Overduidelijk een tuin waar liefhebbers aan het werk zijn.

Handig tuinonderdeel: het rondje van Marie Jose (derde foto). Een rondje, van betonijzer met drie pootjes haaks erop gelast. Om de pootjes heeft Marie Jose stukjes koperbuis geschoven en deze met de hamer een beetje platgeslagen totdat ze klemvast zitten. Deze ‘minikrukjes’ staan nu onder de potten met hosta’s. Slakken houden niet van koper, naar verluid, dus ze klimmen niet meer in de hosta potten.

Buroblad opruimen

Wekelijks en soms nog wel vaker maak ik foto’s in onze tuin. Meestal met telefoon, andere keren met de camera met mooie macrolens. Bij het voorbereiden van het schrijven van deze blogjes selecteer ik altijd eerst een heel stel recente foto’s, die de inspiratie vormen voor de teksten. Die foto’s zet ik dan op het buroblad van mijn computer, om ze te gebruiken in de blogjes. Na gebruik gaan de foto’s weer van het buroblad af. Sons heb ik te veel foto’s uitgezocht en blijven ze -ongebruikt- als icoontjes op het buroblad staan. Dat wordt allengs voller en voller omdat ik elke week weer nieuwere foto’s gebruik voor ’t Groentje. In dit stukje een selectie van de foto’s van langer dan een week geleden, die nog op mijn buroblad stonden. Gebruikt in deze blog, dus dan kunnen ze daarna opgeruimd worden!

Klik op de foto’s voor grotere exemplaren.

Franeker

Studievriendin Ingrid kwam een paar dagen logeren. De eerste dag, donderdag was regen voorspeld. Geen wandelweer, wel een mooi dagje voor een museum. We gingen naar Franeker, naar het Eise Eisinga planetarium. En we waren niet de enige! Van Adrie, de directeur, hoorden we dat het de twee voorgaande – zeer hete – dagen uitgestorven was geweest. Deze dag niet: er waren hele drommen mensen.

We hebben alledrie sterrenkunde gestudeerd, dus een stukje sterrenkundige historie vinden we allemaal interessant. Naar de presentatie geluisterd door een van de nieuwe medewerkers van het planetarium in de planetarium kamer: de woonkamer van Eise Eisinga, die in 7 jaar tijd aan het plafond een planetarium bouwde. Een model van ons zonnestelsel waar de planeten in banen om de zon bewegen precies in het tempo zoals ze dat in het echte zonnestelsel ook doen. Eddy kon nog veel meer uitleg erbij geven, hij zit in het bestuur van het Eise Eisinga planetarium en weet er ongelooflijk veel vanaf.

Wat betreft tuin…. dat is er niet veel: een klein binnenplaatsje. Wel een link met planten via het werk van Eise Eisinga. Hij was wolkammer, of eigenlijk: eigenaar van een wolkam bedrijf, met veel mensen uit Franeker en omgeving die voor hem werkten. Zelf had hij zich gespecialiseerd in het verven van wol, met allerlei natuurlijke materialen: meekrap, wede (indigo) en fernambuk (schors van een boom). Er zijn ook recepten bewaard gebleven van de verfbaden. Eise Eisinga leefde van 1744 tot 1828. Geboren en begraven in het 10 km verder op gelegen Dronrijp. Daar gingen we ook nog even langs.

Zonnesproeten

Sommige mensen krijgen in de zomer meer sproeten, door de zon. Maar ook de zon zelf kan sproetjes krijgen: zonnevlekken. Dit zijn gebieden op de zon waar het relatief koeler is. Met een speciaal filter voor de telescoop en projectie van de zon keek Eddy naar de zon, en maakte vorige week deze foto.
NB. Kijk nooit direct naar de zon, ook niet met donkere zonnebril.

Op de voorgrond rechtsonder ligt de snoeischaar op het muurtje en achter de telescoop een deel van de opgepotte plantjes in de tuin. De voorraad plantjes is ‘ietsjes’ kleiner geworden, omdat Ingrid een flinke voorraad meenam voor haar nieuwe tuin.

Plantjes klaar voor verhuizing

Verrassing in de brievenbus

Afgelopen week zat er een pakketje in de brievenbus. Met daarin een hartstikke leuk boek. Ik kon me niet herinneren dat ik iets besteld had, dus was blij verrast. Vroeg aan Eddy of hij het besteld had. Nee, ook niet. Toen bedacht ik me dat ik de aankondiging van dit boek gelezen had in de nieuwsbrief van het stoepplantjes initiatief in Leiden. En in de laatste nieuwsbrief kom ik het boek weer tegen!
Ahh, nu weet ik het weer, je kon je aanmelden als je interesse had in dit boek. Gewonnen!


Met veel plezier al door het boek gebladerd. Praktisch, prettig geschreven, mooie foto’s. En feest van herkenning, flink wat van de beschreven planten hebben we al in onze tuin (Dat heb je als je al lang lid bent van een wilde planten tuin kring, met twee x per jaar plantjes ruil). Ook nog wel een paar op mijn verlanglijst.

Tuinvlindertelling 2022

Niet zo heel veel vlinders dit jaar. Vorige week zagen we op enig moment zeker 13 witjes tegelijk, vandaag stuk minder. Vrijdag, zaterdag en vandaag was de nationale tuinvlindertelling. Rond half 1 telde ik een kwartiertje.

Kampioen was de dagpauwoog, 9 stukje op de twee budleija’s; verder 3 kleine koolwitjes; 1 groot koolwitje; 1 geaderd witje in de serre, 2 bonte zandoogjes, 1 boomblauwtje en 1 atalanta.

Ook bij de landelijke telling was de dagpauwoog dit jaar de meegetelde. Vorig jaar was het de atalanta.

Hete rand = hot border

Min of meer toevallig, maar eigenlijk wel grappig: dit stukje tuin lijkt wel speciaal aangelegd als een ‘hot border’ , een border met warme kleuren bloemen: rood, oranje, geel.

De lysimachia heb ik jaren geleden eens van een plantenruil meegenomen, eerder in de zomer is het blad donkerpaars, steekt mooi af tegen de omringende planten. Hij zou woekeren, was me verteld, dus het eerste jaar hield ik hem goed in de gaten en haalde een deel weg.

Slimme plantenbakken

Op de Zernike Campus in Groningen staan een aantal grote plantenbakken met fraaie bloeiende planten, kleuren voornamelijk paars en oranjeachtige tinten. Van de week stapte ik even af of de planten van dicht bij te bekijken en toen zag ik bordje op de bakken: dit zijn ‘slimme plantenbakken’.

De plantenbakken spelen in op klimaatverandering en toenemende droogte. De planten krijgen hun water namelijk uit de vijver. Er zitten sensoren in de bakken die ieder half uur een signaal afgeven aan een speciaal druppelsysteem. Als het vochtniveau te laag wordt pompt het systeem water vanuit de vijver naar de verdeelkast.Van daaruit lopen vier leidingen naar de vier plantenbakken met aan het uiteinde van elke leiding een druppelslang. Zo hebben de planten in periode van droogte ook voldoende water. De diepte van de slang is afgestemd op het type beplanting. DE slang geeft voor een bepaalde periode waters af. En wanneer er teveel water is, bijvoorbeeld na een hevige stortbui, wordt dit weer teruggepompt naar de vijver.

Ceintuur

Het was weer tijd om de grote pollen miscactus in onze tuin een beetje steun te geven. Met een ‘ceintuur’ om blijven ze rechtop staan en hangen minder over de omringende planten heen. Bij deze grote pol in de achtertuin heb ik een dik touw gebruikt en was ik mooi op tijd. Bij de drie pollen in de zijborder was ik eigenlijk iets te laat. Die begonnen al uit te zakken en zien er nu een beetje als een ‘rollade’ uit. Een stuk electriciteitskabel snoert de halmen bijeen.