Kleurend – ook in de nacht

Per dag zie je meer rood, geel, oranje en bruin. In de natuur en in de tuin. Met een vleugje zon erbij nog intenser. De sedum donker roze, het blad van de darmera peildata, nog groen bij de nerven, en steeds dieper rood er tussen in. En bijna als een glas in lood raam, zo helder rood, het Japanse bloedgras waar de zon doorheen schijnt.

In de nacht van 10 oktober overgaand in 11 oktober werd alle kleur in de tuin overtroffen door een spektakel van poollicht. Zo mooi hebben we het nog niet eerder gezien. Met de camera van de telefoon, opname van een paar seconde, gemaakt om 22:54 uur. Ook voor het blote oog een duidelijke rode gloed boven het huis, maar met de camera helemaal spectaculair.

Grappig was dat er op dat moment een voorbijganger aan de over kant liep, hondje uitlaten en op de telefoon kijkend. Ik rende naar hem toe, tikte hem op de schouder en zei dat ie omhoog moest kijken. Helemaal impressed. Zou hem anders niet opgevallen zijn. Nu heeft ie ook zo’n mooie foto op zijn telefoon.

Sieralgen expert

In een artikel in Puur Natuur , het tijdschrift van Natuurmonumenten, kwam ik een leuk verhaal tegen van Marien van Westen. Na 15 jaar onderzoek, waarnemingen en metingen heeft hij in augustus zijn de laatste hand gelegd aan een dikke atlas, ruim 650 pagina’s, een gewicht van 2,1 kg: de sieralgen atlas van de provincie Drenthe.

Afgelopen week leidde ik Marien en zijn vrouw Hélène rond langs verschillende waterpartijen in de Hortus. Sommige waren absoluut oninteressant voor Marien (te rijk, te veel schaduw), anderen veelbelovend, maar niet zo makkelijk bereikbaar om een watermonster te nemen.

Zo leuk dat ik – goed onthouden van de biodiversiteitscursus die ik eerder dit jaar in die Hortus organiseerde – Marien naar een bruggetje over een stukje water kon leiden waar blaasjeskruid te vinden was. In zijn Atlas (het digitale inkijk exemplaar) las ik dat blaasjeskruid, een vleesetend waterplantje, een goede indicator voor niet al te voedseltijk water is; laat dat nou net zijn waar sieralgen van houden! Op de laatst foto -met de ketenalg- mogelijk een bijzondere, zeldzame soort; daarvoor kont Marien zeker nog een keer terug: om beter en uitgebreider te bemonsteren. Dit was een ‘Quick scan’.

NB. In het programma ROEG van RTV Drenthe wordt ook aandacht besteed aan zijn atlas: https://www.roeg.tv/uitzending/roeg-462/ (op ongeveer 4:30 minuten).

Rood met 1 witte stip

De meeste vliegenzwammen , je weet wel die paddenstoelen rood met witte stippen, hebben een heleboel stippen. Soms is er een verdwaalde met heel weinig stippen. Het lijkt wel een rood balletje.

Een vliegenzwam is het archetype van een paddestoel, witte steel, rode hoed. Bol vormen, aardappelvormen en nog veel vreemder komt ook voor.

Deze week ook weer deze gekke traliestinkzwam gezien. Bizar he. Komt uit een wit “ei” .

De Hortus komt naar je toe deze herfst

Westerholm in een woonzorgcentrum voor ouderen vlak bij ons in de buurt. Een tijdje terug kwam er een verzoekje binnen bij de Hortus botanicus Haren. Verona, een van de medewerkers die activiteiten voor de bewoners organiseert vroeg of er misschien iemand van de Hortus een verhaal in Westerholm kon komen geven. Omdat een groot deel van de bewoners zelf niet makkelijk meer (op eigen gelegenheid) daar naar toe kunnen. Afgelopen maandagmiddag was het zover. Verona gaf aan dat er misschien maar weinig mensen waren, het was een heerlijk zonnige middag en buiten ook lekker.

De presentatie was in de eetzaal, prima beamer en scherm en toch maar met de microfoon in de hand. Niet iedereen kon even goed horen. Of lopen. Er stond een hele batterij rollators geparkeerd. Met een groep van ongeveer 30 bewoners ging ik -virtueel- wandelen in de Hortus. Eerst uitgebreid door de Chinese Tuin (cultuur), daarna door de wilde plantentuin, de Laarmantuin. Het uur vloog voorbij en het verhaal en foto’s vielen erg in de smaak. Bij de laatste foto van kleurige planten vroeg ik of ze wisten waar het was.
‘Dat is hier , in de tuin van Westerholm!’. Inderdaad, een fraai aangelegde tuin.

“Kom vooral volgend voorjaar, met een busje naar de Hortus“, riep ik op. Verona gaat kijken wat mogelijk is. In de Hortus zijn ook enkele rolstoelen en rollators beschikbaar. Nog handiger is natuurlijk als medebewoners of familieleden in de buurt een handje helpen. Om dan volgend jaar een echte wandeling in de Hortus te kunnen komen maken.

In ieder geval een uitstekend besteedde middag. met een kleurige bos bloemen erbij.

Beetje snoeien

Maandag was Reinier er weer, met zijn klimtuig. Om achter in de bomenrij in een van de berken te klimmen en daar het nodige snoeiwerk aan een knoedel klimop te doen. De greppel stond gelukkig droog, makkelijk om daar de ladder en te zetten. En toen hij weg was, meteen een mooie gelegenheid om de takken en zo uit de greppel te halen. Veel makkelijker met een droge greppel. Later in de herfst en winter staat er meestal een cm of 15-20 water in. Niet aan te bevelen met gewone rubber laarzen….

Nog een tweede kleine beurt nodig na de bladval, met geluk is het Daan ook nog droge. En anders is het in ieder geval minder werk.

Witte sterretjes

Dit witte astertje, aster divaricatus, doet het prima in een border aan de zijkant van ons huis. Mooi oplichtend in de schaduw en met een lange bloei. In de voortuin hebben we ook nog een plek waar dezelfde aster staat, maar die doet het wat minder goed. Dit jaar is ie wat overgroeid door de oprukkende persicaria amplexicaulis. Dat komt de rijke bloei niet ten goede merk ik.

Dit weekend ben ik bezig geweest met het proberen te verwijderen van kweekgras in een deel van onze voortuin. Staat er al jaren en meestal trek ik ergens in de loop van de zomer de bovengrondse delen van het gras af. Maar nu begint het wel erg veel te worden. Dus alles eruit proberen te krijgen. Stel je voor: ik zit in de voortuin op een klein krukje , met een klein schepje en vorkje in de hand. Minutieus de wortel uitlopers van het kweekgras verwijderend.
Ook ben ik begonnen om de grote pol persicaria weer wat kleiner te maken, zodat het astertje in de voortuin weer meer lucht krijgt. Emmers vol met kweekgraswortels….

Beukenootjes

Als je nu in het bos wandelt, goed opletten. Aan alle kanten vliegen de eikels je om de oren. Op sommige plekken ligt echt een eikentapijt. Ook beukenootjes kunnen er wat van. Zoals bij ons om de hoek.

Wel een gedoe om de driekantige beukenootjes uit hun bolster te krijgen. Een bolster met stekelige haakjes. Lastig, maar niet zo lastig als de bolsters van de tamme kastanje. WE hebben er een aan het einde van de straat. De eerste bolsters vallen, maar ze zijn/ gaan nog niet open. Lastig om ze open te krijgen van wegen de scherpe stekels. Nog even wachten en de bolsters worden bruin, en krullen dan vanzelf open. Ee stuk makkelijker en minder prikkeling voor de vingers.

NB. ik loop vanaf afgelopen week met een plastic zakje in mijn jaszak. Je zou toch onderweg een mooie rijk vruchtdragende boom treffen….

Herfstaster

Nog zo’n slakken-slachtoffer dit jaar, de mooie lilapaarse herfstaster. Van de grote pol in de achtertuin is helemaal niets boven de grond gekomen en gebleven. IK heb nog niet geprobeerd om te lijken of er in de pollen nog leven zit onder de grond.

Ben ik de aster dan helemaal kwijt? Nee, 1 stengel houdt moedig stand. Jaren geleden heeft de aster zich op een hele andere plek in de tuin, tussen de steentjes van het pad naar de schuur uitgezaaid. Bloeit daar al jaren , mooi afstekend tegen de heg. Ik heb al een paar keer geprobeerd de plant voorzichtig tussen de steentjes weg te halen, maar hij zit daar muurvast. Deze te beter, want ondanks een beetje last in het voorseizoen, is de plek open en bloot en droog in een pad blijkbaar niet optimaal geweest voor de slakken. Als nood had ik ook weer een stukje terug kunnen halen van de pol in de tuin van de buren, ooit van ons gekregen. Ook hier is een deel weggevallen, maar een flink deel van de pol heeft gebloeid.

Van zeilboten en trollen

Stralend blauw was het vanmorgen toen we opstonden. Mooi om een ommetje te maken en dat ging vandaag langs het Friesche Veen, Drentsche Aa, landgoed de Braak, en via westkant van het Paterswoldse meer naar Stad. Wij wonen zelf aan de oostkant van het meer (nou ja zit nog een kanaal en snelweg tussen).

Op een bankje in de zon naar de zeilbootjes gekeken, die vlak bij waar we zaten een boei moesten ronden. Dat ging niet iedereen even soepel af. Dat was tegen lunchtijd. We besloten voor de afwisseling eens bij het Elanderhus te gaan lunchen, het restaurant dat hoort bij het Scandinavisch Dorp. Een houten, blokhutachtig gebouw. Hier kwamen we de eland en een aantal trollen tegen.

Gered

Eerder dit jaar schreef ik treunisverhalen over de helianthus en aster die continu tot aan de grond werden afgeknaagd door de slakken. De helianthus heb ik uit arrenslede toen in kistjes gezet en op een bankje een stukje van de grond af gezet. Wel nodig om rest van de zomer, zeker op droge warme dagen de planten water te geven. Ze zijn flink gegroeid en sinds afgelopen week bloeien ze. Na de bloei ga ik ze maar weer in de grond zetten, wel als ze afgeknipt zijn, want de kistjes zijn nu erg zwaar en lastig te verplaatsen.

Volgend jaar even afwachten wat de slakken doen, want al met al best een hoop werk om planten uit de grond te halen in het voorjaar, slakvrij te laten opgroeien, en dan terug zetten als ze stevig genoeg zijn. Datzelfde doe ik al een paar jaar met de rudbeckia…