september 2019 – 't Groentje

Bloeien mag

Begin juni kocht ik een potje paarsbladige basilicum. Als je zo’n potje voor gebruik als keukenkruid koopt zitten er vaak tientallen zaailingen in 1 potje. Het eerste dat ik bij thuiskomst deed was de zaailingen uit elkaar halen. Een vijftal individueel opgepot en de rest in kleine kluitjes in een brede ondiepe bak geplant. De losse zaailingen zijn mooie kleine struikjes geworden, twee heb ik er nog, de andere zijn met enthousiaste bezoekers meegegeven.

De grote bak puilt uit van de basilicum. Nu de zon minder fel schijnt is het knalpaarse blad een beetje aan het verkleuren naar groenpaars. De bloeitoppen heb ik tot een paar weken geleden consequent verwijderd, dan blijft het blad wat malser. Maar nu mag de plant zijn eigen gang gaan. Op de tafel in de serre is het nu een feest van knalpaarse kleine bloemetjes.

Maandfoto september 2019: witte aster

Lage stevige aster, met kronkelige stengels. Hartjes van geel tot roodachtig. Zwevende wolk bloemetjes boven laag glanzend donkergroen blad. Deze aster divaricatus is een prima bodembedekker in de schaduw of halfschaduw.

Hazelnoten

Jaren geleden hadden de buren een kronkelhazelaar in de voortuin, in de border die aan onze voortuin grenst. Ook een kronkelhazelaar maakt hazelnoten, en dan wil er wel eens een nieuw boompje ontstaan uit een nootje. Zo kregen wij ook een paar hazelaartjes in de voortuin. Ze kronkelden nauwelijks meer (wil je dat behouden dan moet je stekken).

Een hazelaar kan uitgroeien tot een forse struik, 5 meter hoog, 5 meter breed. Dat past niet zo goed in de smalle zijborder. Toen heb ik een aantal , nog kleine, hazelaars naar de achtertuin verplaatst. Een daarvan, nu tot volle wasdom gekomen, produceert elk jaar veel noten. Dit jaar uitzonderlijk veel. De vorm van de noten is wat langwerpig en plat, daardoor een beetje lastig te kraken: de notenkraker krijgt moeilijk grip op de platte noten. Erg lekker, dat wel.

Een paar straten verderop staat een hele grote hazelnotenboom, geen struik, maar echt boomvorm. De noten die hiervan af komen – en in grote aantallen op het langslopende fiets/voetpad vallen- zijn wat vorm betreft modelhazelnoten. Grote ronde balletjes. Makkelijke te grijpen met de notenkraker, maar ze zijn knoerthard. Een dikke schaal, en ook het vliesje om de noot zelf is steviger, zelfs een tikje draderig. Ook lekker. Het zal niet de gewone corylus avellane zijn, misschien de Turkse hazelaar?

Late gladiool

In juli vond ik nog een paar bolletjes van de Abesijnse gladiool in het bijkeukenkastje. Vergeten op te potten. Die stopte ik nog snel in de volle grond. De gladiolen die in mei in potten waren geplant zijn al lang uitgebloeid en staan nu – met hun zwaardvormige blad- onder het serre dak, Vanaf nu geef ik ze geen water meer, zodat het blad kan afsterven, en de voedingsstoffen zoveel mogelijk in de knolletjes gaat zitten. Dan in de kelder overwinteren.

De gladiolen in mei in de volle grond geplant, hebben ook -wat later- geboeid en zijn nu ook al ruim een maand alleen groen. Maar deze paar laat geplantte… die zijn gaan bloeien.

Wandeling grens Drenthe Groningen

Is de herfst nu echt begonnen? Gister hadden we een buurtborrel in de straat en bedoeling was dat in de tuin van Evelyn te doen. Gezien de regen toch maar binnen gedaan. Zeer gezellig, en zo raak je aan de praat met mensen waar je al 25 jaar bij in de straat woont en die je eigenlijk niet eens kent…. Voor vandaag (nu 13 graden) ook zeer veel regen voorspeld. Grijs en grauw.

Nog even een paar mooie foto’s van precies een week geleden, zondag 22 september. We tikten hier zelfs de 25 graden nog even aan, Een mooie wandeling van Zuidlaren terug naar Haren. Langs het hunebed in Midlaren (dag Hanneke), het Zuidlaarder meer en over het dijkje langs het Drents diep. Dat laatste stuk hadden we nog nooit gedaan.

Zomers weekend

Net voor de herfst begint nog een heerlijk zomers weekend (vandaag, zondag, net de 25 graden gehaald, een zomerdag dus). We hebben vanmiddag de laatste fles witte wijn van het seizoen leeggemaakt, en tot acht uur in T shirt buiten op het terras.

Mooi hoor, die knalblauwe lucht met de rozebotteltjes van de rosa multiflora. Deze staat aan de straatkant, bij de buren. Van stekken van onze multiflora. Stekken gaat supermakkelijk. Met knippe een tak af, en steke deze in de grond.
In de achtertuin hebben we een ‘klein’ exemplaar, zo’n 1,5 meter in het rond, die alleen klein blijft door een aantal keren per jaar de uitlopers af te knippen. Op een andere plek, wat meer naar achter is de multiflora op weg de wilde pruimen bomen en andere struiken te overgroeien. Alleen de uitlopers die over het pad naar de schuur gaan hangen gaan eraf. Wat een weelde aan bottels.

*Deze hulst staat bij ons in de voortuin, naast de roos bij de buren, hierboven.*

En zo ziet het eruit als je bij de buren voor staat. Eerst de oranje botteltjes van de roos, dan boompje van de gemeente (stam), dan de hulst. Rechts boven de dakkapel van ons huis. En aan de rechterkant van de stoep, de rand van onze voortuin, een hele rij teunisbloemen. Nog even laten staan, voor de laatste bloemen, en dan ’s winters voor de vogels: enorm veel zaad. Misschien wel volgend jaar een beetje het aantal rozetten beperken. Er staan er echt wel 20 of 30…

Over houtwallen (2)

Zaterdag ging ik langs bij Rene en Marlies, om iets afgeven. En toen ik er toch was, even de tuin door. Rene ging koffie zetten, Marlies liet me de tuin zien. Het eerste dat opviel was een trappetje omhoog achter een paar bomen. Ik dacht eerst dat het naar een boomhut toeging. Maar het was een heuvel. Of meer een wal. Een trappetje van tegels om hoog, een hekje door, en een ‘hoogvlakte’, zo’n 2,5 meter hoog, 8 meter lang, en op zijn breedst 2 meter breed. Palen aan alle kanten met gaas er om heen.

Met aan het hek allemaal potjes met klimop, om het gaas te laten begroeien met klimop. Een experiment, aldus Marlies, wel nodig om water te geven totdat de klimopranken grond bereiken.

*Afrastering van de hoogvlakte, de oude palen waren 2 meter hoog, die zijn nog 1 meter ‘verlengd’ met de nieuwe -nog oranje- palen.*

Een huis uit 1930 en een groene tuin. Precies zoals destijds door de architect ontworpen. Grote hagen, veel klimop als bodembedekker, een groot grasveld voor en aan de westkant een rij dennen.
Vier jaar geleden zijn die dennen gehalveerd (daar houdt een den niet van maar ja, je moet wat als de dennen te hoog zijn, en een risico vormen voor het (rieten) dak. Het snoeisel en de takken zijn toen achter in de tuin opgestapeld en dat is het begin van de heuvel geworden. Waar wij alleen takken op de houtwallen hebben, en dus veel holtes en gaten, hebben Rene en Marlies steeds takken, maar ook al het te composteren spul op de bult gegroeid. Hek erom heen om het stevigheid te geven, en allengs ontstond de heuvel. Zo’n grote compostheuvel heb ik nog niet vaak gezien.

Over houtwallen (1)

Eddy heeft deze week de appelboom fors gesnoeid. Al een paar jaar bloeit de boom fraai, om dan kort na de bloei te verwelken: alle uiteinden van takjes en de bloemrestjes verschrompelen. Nauwelijks appels dan ook. Een paar kleine appeltjes die al vroeg in de zomer afvielen. En dat terwijl de appelboom van buurman Jan dit jaar een ‘bumper crop’, echt een overweldigende hoeveelheid appels geeft. Hij kan er niet tegen aan rapen, weggeven, aan de kant van de weg zetten, appelmoes van maken, in de kelder bewaren, en in de schuur voor de vogeltjes.

Na het snoeien van de appelboom lag er een grote berg takken omheen, die ik op de houtwal ging stapelen. Deze houtwal, rechts achter in de tuin is inmiddels een meter of 2 hoog. Was tuintrap bij nodig. Mooi ook dat ie al aardig begroeid raakt met klimop. Is wel inmiddels bijna vol. Eigenlijk moet ik er een keer op gaan staan, beetje laten inzakken, maar dat zal niet mee vallen door de overhangende takken van de bomen en klimop in de boomwal.

De andere houtwal, links achter in de tuin is ongeveer 1,5 meter hoog, en ook tamelijk vol. Als ik holle bloemstengels afknip, maak ik er kortere stukjes van die ik horizontaal in de zijkant van de houtwal steek. Voor kleine beestjes.

Poes Roest

De buren zijn op vakantie geweest en wij zorgen dan altijd voor de poes. Die is inmiddels poes-aan-huis hier, en heeft zijn eigen stoel op ons terras in beslag genomen.

Nu zijn de buren terug en ze brachten een kadootje mee. Vaak is dat een lekker hapje uit de omgeving van de vakantie bestemming, deze keer een kunst, uitgezocht door de buurman. Een poes van cortenstaal, mooi oranjebruin door het roestlaagje.

Nu nog een mooi plekje uitzoeken. De eerste plek waar ik het probeerde meteen goed. In het tussenstukje tussen de serre en de badkamer (rechts). De foto hieronder is vanuit het keukenraam. Het eerste wat we ’s morgens zien als we de keukeninkomen is silhouet van de poes. Zo grappig, dat je steeds uit een ooghoek een poes meent te zien. Het lijkt net of de poes zich klaarmaakt om te springen, kijkt geinteresseerd omhoog. Misschien moeten we daar een klein vogeltje of vlinder op de muur hangen….

Kerk tuin Franeker

Oospronkelijk uit de 2e helft van de 14e eeuw, deze Martinikerk in Franeker. Een pseudo-basiliek (zoek maar op wat dat is). Vorig weekend waren we met vrienden in Franeker, een erg leuk stadje, een van de 11. En natuurlijk ook het Eise Eisinga planetarium bezocht. Eddy is daar bestuurslid van en gaf een rondleiding door planetarium en het stadje. Bijvoorbeeld het Korendragerhuisje, het geboortehuis van sterrenkundige Oort, de PC (kaats baan) en de tuin van het Martenahuis. Op weg naar de Stadsherberg, aan het eind van de middag wandelden we langs deze Martinikerk. Met een prachtig aangelegde tuin, in deze tijd van het jaar. Een smalle strook, maar een paar meter breed, tussen kerkmuur en straat. Zeer smaakvol.