Bloem en bij

In de achtertuin hebben we een forse pol asters die nog prachtig staan te bloeien. IN de achtertuin, half overschaduwd soms door de pruimenbomen zijn ze hoog geworden en na de regen van afgelopen week is de pol een beetje uit elkaar gevallen. De bloemen hangen nu breeduit over een zijpaadje dat al maanden niet meer begaanbaar is. Overgroeid door van alles en nog wat, en nu dus de hangende asters er bij. Geeft niks, we kunnen altijd met een omwegen aan de andere kant van het zijpaadje uitkomen, langs de meidoorn haag met buurman Jan.

Mooi ook bij siergrassen. Zoals de hele uitstalling die we zagen bij een kwekerij in Onnen, tijdens ons wandelrondje vandaag.

Prive stukje oerwoud

Het was zo aangenaam vanmiddag, dat we op het bankje tegen de fietsenschuur in het zonnetje een radlertje dronken. Rechts van ons scheen de lage middag zon onder de bomen door. Langs de geelgroene hakanoclea en dieper naar achter, waar de struikvarens staan. In de zomer komt de zon niet zo ver, en staan de varens in de schaduw van de bomen erboven. Een klein prive stukje oerwoud. Zo mooi.

Die van kabouter Spillebeen

Toch nog even deze foto’s van ‘de enige echte’ paddenstoel. De vliegenzwam, rood met witte stippen. In centrum Haren is een klein veldje, op een pleintje waar we eerdere jaren ook veel paddenstoelen zagen. Bij ons ommetje afgelopen maandag nog even langs dit veldje. En we werden niet teleurgesteld.

Nou deze dus. Ook andere soorten trouwens. Meer dan op de wandeling van de dag ervoor in het bos.

Eikels

Dit jaar is – in ieder geval voor sommige soorten eiken – een mastjaar. Een jaar waarin er extreem veel eikels zijn. Meestal is een jaar daarna een dip in het aantal: de boom heeft dan in het mastjaar zoveel energie in de eikels gestopt, dat ie een jaar moet bijkomen. Bij beuken, eiken en kastanjes komt een mastjaar ongeveer 1 x per 4 jaar voor. Mast in deze betekenis staat voor ‘varkensvoer’: vroeger werden de varkens vetgemest met eikels.

In het lokale sufferdje (digitale versie) bieden mensen zakken eikels aan (soms 1 kilo eikels voor 30 cent, andere aanbieders gaven ze gratis mee). Da’s makkelijk rapen, in zo’n jaar als dit.

9 oktober, in de tuin

Heerlijke nazomer dag vandaag. Na een flinke wandeling vanmorgen via de ook nog even de tuin in. Een stukje van de verhoogde border bij het stapelmuurtje kon wel wat onderhoud gebruiken. Het was eerst een mooi hellend stukje grond met allemaal welke lage bodembedekkers in verschillende kleuren, maar langzamerhand was er groter spul in terecht gekomen dat de bodembedekkers verdringt. Verwijderd: een kerstboompje (inmiddels 50 cm hoog, die stond er al jaar of 2-3), een aantal pollen van een eurphorbia (ik denk e. dulcis, zoete wolfsmelk), een flink aantal uitlopers van kleinen anjertjes, een kleine es (boompje in wording), diverse pollen ruige veldbies (luzula pilosa), een aantal geraniums en een filipendula rubra ‘robusta’, een zachtroze grote zus van de moerasspirea.

Een deel klaargezet voor de najaarsplantenruil volgende week (hoe krijg ik het allemaal mee?). De rest op de composthoop.

Al dit schepwerk was bedoeld om een leuk bodembedekkertje, familie van de aardbei, met blauwgroen blad en witte bloempjes, weer wat te ontzetten. Jaren en jaren geleden kreeg ik een stukje van Willie mee op een plantenruil, mooi plakkaat geworden met flinke wortelstokken onder de grond en ook een soort knolachtige verdikkingen (handig voor voedsel en wateropslag). Paar stukjes opgepot, van de anderen deel van de oude wortels verwijderd en weer teruggezet op de zelfde plek.

Maar niet voordat er een aantal bollen onder gezet waren: allium bollen (uitklaar gevallen als teentjes knoflook, dus niet zeker of dat komend jaar wat wordt, een flink aantal witte narcissen (n. recurvus), en twee plekjes met roze typen, vorig jaar opgegraven en in de schuur laten opdrogen.

Om gegraaf van de vele buurpoezen te voorkomen in dit ‘kale stukje’ grond heb ik een paar plantjes die ik nog in potten had staan er boven op geplant.

Nog steeds mooie rode bloemen van de incarnaatklaver. En heel leuk (foto 2): een aantal zaadjes in de uitgedroogde pluimpjes is ontkiemt. Dat had ik al eens eerder gezien bij kaardebollen.

Vanaf tuinbank: uitzicht op een zacht wiegende bos helianthus lemon queen (met veel bijen) door de wuivende stipa gigantea halmen heen.
En Foto 4: de bonte klimop die tegen de verre schuur groeit is volwassen geworden en heeft een enorme hoeveelheid bloemknoppen. De bloemen vormen een feestmaal voor insecten – wespen, bijen , zweefvliegen – als ze binnenkort open gaan.

Zwellichamen

De titel van dit blog klinkt een beetje ‘Bommelachtig’, zoals de Zwelbast uit een van de Marten Toonder verhalen. Een zwelbast is familie van de blaasdraken, een soort draak die groter word als ie boos is en weer krimpt als de boosheid over is.

Maar ik heb het nu over zwellichamen, de delen van schimmels in de grond die in dit seizoen massaal de grond uitkomen en vocht nodiug hebben om goed te kunnen groeien. Dit zijn natuurlijk paddenstoelen. De term zwellichamen werd vanmorgen in een item over paddenstoelen in het zondagochtendprogramma Vroege Vogels gebruikt.

Mooie aanleiding om een wandelingetje te maken naar een bos. In ons geval een iets langere versie van een vaak gelopen ommetje, richting Glimmen en door het Quintusbos. Afwisselend felle opklaring (zonnebril) en dan weer even bewolkt. Op het nieuwe dijkje door de polder (juist daar waar even helemaal geen schuilplek was) een bui op ’t hoofd.

En wat betreft de paddestoelen… viel een beetje tegen. Nog niet heel veel gezien. Misschien doordat veel paddestoelen toch een beetje schutkleur hebben, bruinig, grijzig, en tussen het afvallend blad niet erg opvallen. Toch alvast een paar op de foto gezet. De mooiste deze keer de goudhoed, een zeldzame soort.

Het oranjegele trechtertje is mini-mini, de hoedjes maar een paar mm in diameter. De satijnzwam staat in ons eigen grasveld. De andere drie stonden in het quintusbos in Glimmen.

Stoepplantjes 1 oktober

Plannen zijn plannen en geven een richting. Maar ze worden lang niet altijd uitgevoerd zoals gepland. Geeft niks. Zoals mijn plan begin dit jaar om elke maand een stoepplantjes ronde in eigen straat te houden.

Aan het begin: hele straat op en neer, toen groeide er nog niet zo veel. De keer er na, ongeveer de helft, vanuit huis een lusje naar het westen en terug aan de overkant. Paar maanden niet van gekomen, te druk in de tuin, en een herinnering in de agenda gezet. Maar helaas: de stratenveger was net een dag eerder langsgekomen en had alle plantjes weggeschrobt… Nog een laatste kans, op 1 oktober weer een rondje gelopen. In een kletsnatte straat, tussen felle buien door.

Waarom laatste kans? Eigenlijk laatste kans van dit jaar. Omdat er hier vanaf maandag 3 oktober wegwerkzaamheden starten. De rood witte paaltjes staan al overal op de stoep, er is al een dikke snee gemaakt met een man met een lopende cirkelzaag eerder deze week.
Komende week komen de grote graafhappers het asfalt van de straat -tegen de stoeprand aan- weghalen. En de komende weken komt er een grote geul voor ons huis langs voor vernieuwing gasleidingen. Mensen met auto’s hebben te horen gekregen dat die een paar weken lang niet op de oprit kan. Voor voetgangers en fietsers blijft toegang mogelijk (waarschijnlijk via een ‘golfplaten’ brugje over de geul.

  • Man met (cirkel) zaag
  • Perzikkruid
  • Varkensgras, vooral aan overkant straat hele plakaten van dit superplatte plantje
  • Moerasdroogbloem , naam klinkt beetje tegenstrijdag. Nat genoeg nu.
  • Kattekruid, uit tuin ontsnapt, meegenimen en opgepot
  • Canadese fijnstraal
  • Paarse dovenetel

74 foto’s, ca 70- soorten. Waarvan een heleboel gras, zegge of rus-achtig. Half verzopen, soms platgetrapt, moeilijk te identificeren van 1 foto. Zomprus,

Ook budleija, verbena bonariensis, akelei, zwarte els (boom), kattestaart, vrouwenmantel, verbascum, vingerhoedskruid, oranje havikskruid, melkdistel (in bloei), een equisetum (paardestaart) en veel meer.

Plantjes voor Petra

Petra is de jongste dochter van de buren, woont al jaren in Deventer en heeft nu een eigen huis… en een eigen tuin. Mooi, dan kunnen dan ook weer wat plantjes heen. Op de foto staan er een paar klaar, deze hebben de buren vorige week meegenomen naar Deventer. Volgend seizoen krijg ik vast een foto te zien van hoe de plantjes zijn aangeslagen.

NB. Kerstboompje is hier gebleven, staat al een jaar in pot.

Een bos geranium Maccrorhyzum (net uitgetrokken), vlasleeuwenbek, bollen spaanse boshyacinth, geranium himalayense, verbena hastata (net uit kier tussen tegels tuinpad uitgetrokken), zomerfijnstraal, een stokroosje (uit grindpad) plus zaadjes, verbena bonariensis, een paar kruiden…

Liebermann – mischung

Van de zomer al gekregen van Jitske, toen zij op fietsvakantie o.a. Berlijn aandeed. Ze was op bezoek geweest bij de Liebermann Villa aan de Wannsee.

Max Liebermann, View from the kitchen garden to the east, around 1919, © Max Liebermann-Gesellschaft, Photo: Oliver Ziebe
Drie zaadbollen in het recent leeggemaakte stukje voortuin (87): de blauw grijze bolletjes in een driehoek geplant.

Max Liebermann (1847 – 1935) was de zoon van een Joodse zakenman. Hij was meer dan 60 jaar actief als kunstenaar en maakte meer dan 1000 olieverfschilderijen. In zijn beginjaren werd hij verguisd, vanwege zijn realistische schilderijen van dagelijkse taferelen. Het was toen gebruikelijk Bijbelse taferelen en geidealiseerde beelden te schilderen. Vanaf 1900 begon hij impressionistische werk te maken. Hij kwam vaak ’s zomers naar Nederland en liet zich inspireren door de weidse landschappen, de zee en het strand, maar ook straatjes in hofjes in Haarlem en Overveen. Totdat rond 1920 het reizen naar Nederland voor hem onmogelijk werd.

In 1910 liet hij een zomerhuis bouwen aan de oever van de Wannsee; huis en tuin ontworpen door Paul Baumgarten (senior), met specifieke eisen voor huis en tuin van Lieberman zelf. De bloemen had hij uitgekozen met het oog op wat hij wilde schilderen.
Vanaf dat moment schilderde Lieberman vooral zijn tuin (en zijn villa). Liebermann was rijk genoeg om onafhankelijk heel zijn leven aan de kunst te kunnen wijden. Zijn leven kende ook tragische kanten, zeker in de aanloop naar WO II. Een korte docu vind je hier.

Zaadkogels half in de grond steken op een zonnige plek A-M of S-O-N; bloeien in de maanden Mei tot October .

Vandaag de helft in de grond gestopt, met een stokje erbij. De andere drie volgen nog. Ben benieuwd.