IJsklaar maken

Winterklaar maken van de tuin, in de zin van alles schoonmaken en netjes afknippen… daar doen we niet aan. Alles lekker laten zitten tot het voorjaar. Fijn voor allerlei beestjes.
Iets anders is het een beetje rekening houden met strenge vorst en flinke sneeuwval. Dat wordt ons nu al een week beloofd, en morgen zou het zover moeten zijn. Ik schrijf dit blog op zaterdagavond 6 februari. Hier in het noorden is de voorspelling dat het tegen vier uur vannacht begint te sneeuwen, tot maandag ochtend. Ben benieuwd.
Vandaag- zaterdag dus- hebben we wel een paar voorzorgsmaatregelen genomen. We hebben de olijf, die op het overdekte terras stond, nu in de serre gezet. Geeft net iets meer beschutting. Bubbeltjes plastic en een dekentje om de pot en een beetje fleece achtig rond een stuk van de kroon. Verder heb ik een aantal stenen potten ook in de serre gezet om de kans dat ze stuk vriezen te verkleinen. Of dat helpt gaan we de komende twee weken zien, waarschijnlijk gaat het in de serre ook gewoon vriezen.

Ijsvrij houder in de groet vijver. Dakpan tegen het wegwaaien.
Ijsvrijhouder kleine vijver. Beetje oversized.
Olijf in de serre met dekentje aan de voet. Grootste deel van de takken steekt boven het witte vliesdoek uit.

Hoe het met de olijf gaat is toch wel spannend. Afgelopen jaren heeft ie steeds meer blad laten vallen en is nu vrijwel kaal. Ons voornemen is om hem komend voorjaar uit de grote terracottapot te halen. IN ieder geval nieuwe grond, mogelijk een grotere pot. Wordt vervolgd in voorjaar.

Clematisstekken binnen

Gister las ik in een oud nummer van Groei en Bloei (april 2020, nog geen coronawoord in dit nummer), dat je clematis goed kunt stekken, en dat je ze de eerste winter vorstvrij moet laten overwinteren!
Ah, dat wist ik niet.
Ik heb al verschillende jaren clematissen gestekt en ze bleven nooit in leven.

CLEMATIS BINNEN

Tussen de tientallen planten in potten ging ik op zoek naar potentiele clematissen. Lastig, omdat allerlei plantjes bovengronds helemaal afgestorven zijn.

Op goed geluk nam ik een paar planten mee naar binnen, naar de serre ook. Of het gaat lukken? Ik weet niet hoe gevoelig de eerstejaars clematissen zijn voor vorst. De afgelopen weken hebben we al verschillende nachten gehad met tot 8 graden vorst. Het voorjaar zal het leren.

Clematis ooit tijdens een tuinbezoekje op de foto gezte. Geen idee welke soort. WEl enormegrote bloem, zeker 20 cm doorsnee.
CLEMATIS BUITEN

Afgelopen zomer heb ik -weer een keer- twee clematissen gekocht. Die staan in de volle grond. Ze hebben het overigens niet erg goed gedaan. Geen bloemen gezien. Ik maak mezelf maar wijs dat ze dit eerste groeiseizoen nodig hadden om hun wortels te laten groeien. Ook hier is het spannend in in komend groeiseizoen : zullen ze het gaan doen?

De ene is een clematis tangutica: standplaats zon of halfschaduw, is na 3 jaar volgroeid (en dan tot 3 m hoog), bloeitijd juli-aug, snoeitijd einde winter/begin lente. Volgens het kaartje bij de plant: bemesten in voor- en najaar. De clematis staat in de achtertuin, aan de voet van een donkerbladige struik. De bedoeling is dat ie daar in gaat klimmen. De hangende gele bloemen zouden dan mooi moeten gaan afsteken tegen de roodbladige struik.

De ander is een donkerroodbloeiende clematis, die heb ik onder de klimrozen gezet die over onze schuur heen beginnen te groeien. Het kaartje hangt nog aan het struikje, zodat ik de plant niet kwijt raak. Als er niet te veel sneeuw ligt ga ik morgen even op het kaartje kijken naar de naam. Ook deze heeft niet gebloeid. Waarom niet?
Ik kan meerdere redenen bedenken: te laat geplant, het was al vrij heet en droog in zomer 2020. Te droog omdat de enorme klimrozen te veel water slurpen. Onvoldoende voeding?

Politieagent

Als een hyperactieve politieagent, met een zwart petje, vliegt een zwartkop-mannetje rond in onze kamperfoeliboom. Een es, als kapstok voor een grote kluwen kamperfoelietakken in onze voortuin. Hier hangt elke winter een pindacake. En net als vorig jaar vindt een zwartkop mannetje dat het zijn territorium was. Af en aan vliegt ie, en probeert manmoedig indringers te verjagen. De grootste hekel heeft ie aan een rivaliserende zwartkopman. Die jaagt hij elke keer weg. Is natuurlijk geen beginnen aan, als ie achter de ene pimpelmees aanvliegt, komt aan de andere kant weer een koolmees of roodborst aanvliegen. Toch is de politieagent al weken in de weer.

Door de warboel van kamperfoelietakken is het wel lastig goede foto’s te maken van de vogels in de voortuin. Aan de zijkant van het huis hangt ook een pindacake, aan de pergola, vrijhangend, met boven een rode tak van de Japanse wijnbes. Daar zijn deze foto’s gemaakt.

  • Vrouw van agent
  • Politieagent

Zwartkop man, met zwart petje. Zwartkop vrouw met bruin petje.

Rijp, Rijp, Ruige Rijp

Flinke vorst, mooie plaatjes. Natuurlijk even de tuin in vanmorgen met de camera. Maar niet voordat ik de vogelvoedersilo gevuld had, en een nieuwe pindakaaspot had opgehangen. Het ijs op de vijvers was behoorlijk dik, en ik haalde er voorzichtig een paar ‘scherven’ ijs uit. Begin van de middag was er al weer een klein vliesje op de kleine vijver in de schaduw ontstaan.

Rijp on de wilg
Rijp op het spinnenweb
Rijp op de rudbeckia
Ruige rijp
Rijp op stipa

Antieke Vuilnisbelt

Een feeërieke wandeling door het berijpte landschap rondom het Friescheveen, een meer op de grens van Drenthe en Groningen. Het Friescheveen ligt aan de zuidkant van de Meerweg. Direct ten noorden van deze weg tussen Haren en Paterswolde ligt het Paterswoldse meer.

We zijn al een maand of twee niet bij het Friescheveen geweest, het pad over het dijkje er naar toe was altijd al behoorlijk modderig, en door de grote aantallen corona-wandelaars is het een ware modderbaan geworden. Vannacht heeft het hier 7 graden gevroren en -met bergschoenen aan- durfden we het wel aan in de ochtend. De modderbanen zagen er spectaculair uit, maar n de ochtend prima te doen. Als je de ‘lage route’ richting de vogelkijkhut volgt kom je op enig moment langs een oude vuilnisbelt: in de jaren 20-30 van de vorige eeuw was hier een stortplaats van ijzer, glas en emaille. Recent is de dichte begroeiing rond een stuk van de stortplaats weggehaald, en omdat al het blad nu gevallen is en het moerassige stuk bevroren was, konden we het oud ijzer wat makkelijker bekijken. Heel surrealistisch om daar zo tussen het antieke afval te lopen.

Even zoeken op wat feiten over de geschiedins van de stortplaats stuitte ik op een tentoonstelling in het Noordelijk SCheepvaart museum in Groningen: Stort! heet de tentoonstelling en gaat over menselijk afval de laatste 10.000 jaar. Via de link een digitale rondleiding door Stort! Met ook een stukje door ‘onze’ vuilnisbelt.

Tuinvogeltelling januari 2021

Koud, zonnig, droog. Gister nog aardig koiude wind, vandaag bijna windstil bij ons. Mooi weekend om mee te doen met de tuinvogeltelling. Vanuit de warme voorkamer. Ons lijstje van dit jaar

  • Huismus 21: >20 in ieder geval, lastig te zeggen hoeveel precies
  • Merel 6: minstens 4 mannen en 2 vrouwen
  • Ekster 5: groep jonge eksters waren aan het verzamelen in de grote wilg
  • Vink 6
  • Koolmees 5
  • Staartmees 5
  • Kauw 4: op de schoorsteen van de buren
  • Pimpelmees 4
  • Zwartkop 3: bij invullen van formulier kregen we hier de melding dat het aantal wel hoog was voor deze soort. We weten het zeker, want we hebben twee mannen tegelijk gezien, en ook een vrouwtje (met bruin petje).
  • Spreeuw 3 : misschien wel meer, ze waren vanmorgen luidkeels aan het zingen, hoog in diezelfde wilg. Ik kon ze niet zien maar wel horen: 3 is gokje.
  • Roodborst 2
  • Turkse tortel 2
  • Grote bonte specht 1
  • Heggenmus 1
  • Houtduif 1
  • Putter 1: Vandaag maar 1 putter gezien, afgelopen weken meestal in een groepje van 4-6.

Late bes

De klimop is een heel laat bloeiende plant. In de herfst, als vrijwel alles uitgebloeid is, zijn de bolvormige bloeihoofden van de klimop een zeer welkome voedingsbron voor insecten: bijen, zweefvliegen, wespen.

Late bloei betekent ook late bes. Zelfs nu, tweede helft januari zijn de bessen nog niet rijp. Ze zijn nu nog groen, en kleuren binnenkort naar glanzend zwart. Dan zijn ze lekker en eetbaar voor vogels. De merels zijn er dol op.

Hallo Helleborus

Het eerste exemplaar staat weer in bloei in onze tuin. Langzame groeiers die zich soms uitzaaien. Houdt van humusrijke grond, aan de rand van het bos/ onder loofbomen. En ook liefst grond met voldoende kalk. Dat krijgt ie bij ons niet, we hebben zure veengrond. Misschien in dat de reden dat hij zich niet zoveel uitzaait als van mij zou mogen. Of misschien doordat het in de winter nogal nat kan zijn in de tuin?

Het exemplaar op de foto is een zaailing van de helleborus niger. We hebben een hele mooie donkerpaarse helleborus, erfenis van Ome Job. En af en toe zijn er zaailingen, waar dit er een van was. Ik heb de zaailing jaren gelden een paar meter verder op geplant om tzt een nieuwe pol helleborus te krijgen. Het duurt een paar jaar voor zo’n zaailing bloeit, en dan zie je pas welke kleur de bloem gaat krijgen. De zaailingen zijn niet kleurecht, en meestal is het resultaat een bleek roze.

Niet zo mooi donker als de ouder.
Geeft niks, hoor helleborus.
Jij bent ook welkom in onze tuin.

De bloeitijd van deze gewone helleborus niger is van eind januari tot maart. Er zijn ook wat varieteiten gekweekt die vroeger bloeien, al in december, en zo de bijnaam kerstroos hebben gekregen.

Ommetje Oostwaarts

Inmiddels zoveel ommetjes gemaakt afgelopen jaar, dat we zo ongeveer elk paadje en weggetje in het dorp kennen. Af en toe komt er verrassend nog een nieuw doorsteekje in beeld. Gister hadden we er een die toch dood bleek te lopen (of we moesten over een redelijk hoog hek klimmen, toch maar niet). Als we ons tuinpad aflopen is altijd de vraag: hoe wil je lopen?

Van lieverlee krijgen de ommetjes een eigen naam. Vandaag was Ommetje Oostwaarts aan de beurt. (kleine 1,5 uur). We wonen zelf redelijk aan de westkant van het dorp; deze route gaat vanuit huis zoveel mogelijk naar het oosten. Soms moeten we even naar het zuiden, of noorden, om dan weer oostwaarts te gaan. Tunneltje onder spoor door en weer verder naar het oosten. Eigenlijk is dit de zuidelijke variant van het Ommetje Oostwaarts, als we aan de rand van het dorp zijn gaan we naar het zuiden, de Ruigelaan. En zo een stukje langs de oostrand van Haren, via de gezellige wijk tuindorp en later het Boeremapark weer terug.

Blik op het oosten

De wandeling was voor de lunch. ’s Middags nog even een klein uurtje de tuin is. Toen was de hemel even helemaal knalblauw.

Kleine kaardebol in de tuin