Winter
Het land is verstild.
De volle maan spiegelt zich
als lijn van zilver.
Een nacht zonder stroom
brengt het landschap weer terug
naar vroeger eeuwen.
Binnen brandt een kaars.
De koffiekan van hand tot hand.
De mensen samen.
Grond en beestjes
Het gaat niet goed met onze insecten. Veel aandacht voor de bijen, die een cruciale rol spelen in bestuiving van planten. Veel minder voor al die kleine beestjes die zorgen dat de grond, de bodem, vruchtbaar blijft. In de afgelopen nummers van het kwartaalblad van Natuurmonumenten veel over insecten. In het laatste nummer Winter 2018 van Puur Natuur, aandacht aan de beestjes in de grond.
Goede grond, ook in de tuin, bulkt van het leven. Waardoor de planten ook bovengronds veel beter groeien. In de natuurgebieden krijg je ruimte voor een grote diversiteit aan wilde planten. En bijpassend weer beestjes , vogels, kleine zoogdieren.
Een paar tips voor een goede tuinbodem.
1. laat de bodem met rust, niet spitten; dan kunnen de beestjes hun gang gaan
2. gebruik geen potgrond om de bodem te verbeteren (hier worden vaak veengebieden in Ierland, Rusland en Oost Europa voor vernietigd (*)
3. laat bladeren en takjes liggen, veeg in de herfst de bladeren van de paden en grasveld in de borders.
4. geef je compost hoop te eten, zij houdt van gft afval, en geeft je er compost voor terug om in je tuin te gebruiken
5. zorg voor bedekte, begroeide grond.
Als je het tijdschrift Puur Natuur nog in de krantenbak hebt liggen (Natuurmonummenten heeft ruim 700.000 leden, dikke kans dat jij er ook een bent), pak het er gewoon even bij. En lees over de veenmol, de springstaart, oorwormen, mieren, miljoenpoten en regenwormen.
(*) Voornemen voor 2019: turf/veen vrije potgrond aanschaffen; dus niet meer die goedkope van de Jumbo….
Vooruitdenken voor Hommels
Hommels zijn dol op lavendel.
Wij hebben 1 soort lavendel in de tuin.
Bloeit allemaal tegelijk.
Laatste week juni, eerste helft juli.
Terwijl er verschillende soorten zijn.
Vroegbloeiend en laatbloeiend.
Wat als ik nou een serie verschillende lavendels plant?
Lavendel in bloei van mei tot oktober.
En in een beetje goed jaar bloeit de vroege lavendel, indien teruggeknipt na de bloei, later in het jaar een tweede keer.
Hommels blij.
Wij blij.
Omdat sommige niet (geheel) winterhard zijn, wacht ik nog even met aanschaf tot het voorjaar. Bijvoorbeeld via de website van directplant, die planten kunnen thuisbezorgen. Je kunt ze ook op een afhaalpunt in de buurt halen. Het dichtstbijzijnde punt is nog geen half uur fietsen. Heb meteen een herinnering in mijn agenda gezet voor maart 2019, met verwijzing naar dit blogje.
Zoek de verschillen
Twee foto’s, genomen vanaf mijn favoriete plekje op de bank.
Zoek de verschillen tussen de foto’s (en meld ze als reactie op dit blogje).
Op deze plek zit ik meestal deze blogjes te typen.
Behalve het raam op de foto, uitkijkend op de zijborder, is er iets naar rechts op de foto de voorruit. Van daaruit kijk ik over een laag stukje van de vuurdoorn (met vorige week een merel) naar een boompje waarin een dikke kluit kamperfoelie groeit en waar we vaak de vetbollen voor de vogels inhangen.
Boom met ellebogen
Zondag was ik -zoals elk jaar op deze dag- op bezoek bij mijn zwager.
’s Morgens had een een beetje gesneeuwd, grootste deel van de dag was het miezerig en mistig. Kom, zei Carel, ik laat je nog even de mooiste boom van Zeist zien. Die staat op het Zusterplein aan ten westen van de Nassau-Odijklaan, vlak bij slot Zeist.
Nu al het blad eraf is is de mooie grillige vorm goed te zien. Meerdere stammen, waarvan er een paar met dikke ‘ellebogen’ op de grond leunen. Een prachtige klimboom. Duidelijk op leeftijd. Als we onder de boom staan en omhoogkijken zien we allemaal stalen kabels en ‘ankers’ die de verschillende stammen en takken bij elkaar houden. Een beetje zorgelijk kijk ik naar een bundeltje paddestoelen op de stam. Als dat maar geen honingzwam is…
Thuis zoek ik op welke boom het is. Snel gevonden. Het is een oude witte paardekastanje, Aesculus hippocaustanum, cultuurvorm Baumannii. Stam omtrek ruim 5 meter en hoogte ruim 25 meter.
De boom staat er al vanaf de tweede helft van de 18e eeuw, bijna 270 jaar oud! In de periode 1748 – 1751 werden de gebouwen van de Broedergemeente gebouwd, met aan de ene kant het Zusterhuis aan het zusterplein, aan de andere kant van de straat het broederplein. Voor de symmetrie had ik op het broederplein ook zo’n grote kastanje verwacht, maar die is misschien al eerder een keer gesneuveld.
De boom staat in de top 5 van mooiste bomen in Utrecht.
Wist je dat ook de Anne Frank boom een witte paardekastanje, ongeveer uit dezelfde tijd als dit Zeister exemplaar.
Bomen planten
Vandaag kwam Ties.
Om de boompjes die we laatst gekocht hadden te gaan planten.
Helemaal droog was het niet.
Half 1 reed het busje voor.
Met de drie boompjes op hun zij in de aanhangwagen.
Als eerste de sierpeer, de hoogste van de drie.
Die staat nu net voorbij het huis, aan de rand van het halfronde terras.
Twee grenenhouten palen er naast en vastgezet met paar lussen kokostouw.
Na ongeveer drie jaar zijn de paaltjes vergaan, kun je ze zo afbreken, en ook het touw is dan op. De meeste bomen zijn na drie jaar goed geworteld.
Daarna de amberboom, de breedste van de drie.
Op de plek van een grote pol molinia, in de zijborder. De molinia, met kluit van bijna 50 cm, zo groot als de boomkluiten, staat nu geparkeerd in een grote bloempot achter in de tuin. Misschien vind ik er nog een liefhebber voor (met auto…).
Tot slot de gingko, de kleinste en smalste van de drie.
In de voortuin, bijna op de hoek van de tuin, richting buurman Jan. Aan de kant van Jan staat nog het restant van een enorme berk, die de afgelopen paar jaar steeds slechter werd en in porties wordt verwijderd. De Gingko is nog heel klein en groeit langzaam. Maar op termijn kan het een boom van groot formaat worden. De meerstammige vogelkers werd afgezaagd om plaats te geven aan de gingko. Een taxus zaailing heb ik verplant naar achter in de tuin. Een stel andere zaailingen heeft Ties op ruim een halve meter afgezaagd. Dat kan mooi een groen blok worden, waar de Gingko achter staat. En zo kunnen we ook weer makkelijker bij de heg langs de straat kant.
Maandfoto december 2018: hulst
Donkergroene glans
geeft december kleur
op een grauwe winterdag.
De rode bessen
als kogelrond contrast.
Volle voorraadkast
voor vogels van hier en daar
Met vroege kou en wind,
sneeuw dik over het land,
blijft alleen het groen.
Behalve aan de tak
die zij het huis in bracht.
Bessen tot in maart.
Inzakken en omvallen
De halmen van de miscanthus siergrassen staan nog behoorlijk goed overeind. Dat is niet zo met de bijna 2 meter lange halmen van het siergras molinia. Die hebben de neiging om pardoes om te vallen, van de ene op de andere dag, en waar dat over een pad heen gebeurt , halmen los trekken of even een knippertje erbij. De grote bladeren van de darmera peltata zijn nu ook allemaal omgevallen. De grote bos bladeren van de koningsvaren had ik met een stukke stroomdraad bij elkaar gebonden. Aan een paaltje. In de zomer. Die zijn nu -en masse- als 1 grote bos omgevallen (tweede foto, midden links)
En tussen de bruinen en gelen…. opeens stralend oranje rood.
Een paar beschutte takken van een grootbladige cotoneaster staan nog prachtig te stralen in gekleurd blad. Met het vochtige weer ook nog hoogglanzend. Even genieten.
Vrolijke voorkant
Laatst ging ik een nieuw blok kopen met blanco papier.
Om te oefenen met tekeningetjes maken.
Ik zou een 1 daagse tekencursus gaan volgen.
Even naar de action.
Dit is de voorkant van het blok, zo vrolijk.
Als ik het gebruikt heb, doe ik de voorflap weer terug en leg het blok met de voorkant naar boven in de la van mijn bureau.
Elke keer als ik het blok weer ga gebruiken, moet ik weer glimlachen.
Het leuke is dat de spreuk voor iedereen kan gelden.
Ieder met zijn eigen ‘ happy’.
Maandfoto november 2018: madelief-fijnstraal
Dit exemplaar van de zomerfijnstraal staat half december nog enthousiast te bloeien. Stuk later begonnen met bloeien dan de andere exemplaren, die van juni-augustus bloeien.
NB. Als je denk, hmm, die foto, deze compositie, komt me bekend voor. Klopt. Zie hier.
Het is meestal een eenjarige, de pluizige zaadjes kiemen in de herfst en vormen rozetten. De rozetten van de exemplaren van volgend jaar zitten al volop tussen de voegen van het ronde terrasje naast ons huis. Bovenstaand exemplaar heeft het geluk gehad dat ze niet in de loop van straat naar fietsenschuur staat, maar er net naast. Veel van de zaailingen, nu nog platte rozetten waar we overheen kunnen lopen, hebben een plek midden in het pad gevonden. Dat wordt wat volgend jaar. Verplanten is lastig, ze zitten in de voegjes en als ik rozet er uit probeer te krijgen breekt de penwortel af. We zullen zien.