Alles in en om onze tuin
Nog nooit eerder was het zoveel dagen achter elkaar boven de 10 graden. Vandaag begon zonnig met bijna 16 graden in Groningen. De cappuccino dronken we vanmorgen op het terras buiten. Hoezo 15 november.
Beste is om de tuin zoveel mogelijk de tuin te laten. Niet te veel opruimen, alleen waar het echt in de weg staat, of gevaarlijk is (gladde blaadjes, gladde paadjes). Wat nog wel kan, en een strak beeld geeft is de grasrandjes afsteken langs de paden.
In de hazelaar die nog behoorlijk wat blad heeft hangt dit gaasvliegenhotel. Midden in de zomer haast niet te zien in het dichte groen.
Het woord ‘klein’ in kleine kaardebol slaat op de bloem, niet op de hoogte van de plant. Ik laat ze nog staan zodat de vogeltjes de zaden kunnen opsmikkelen.
Zweefvliegje heeft nog een bloem gevonden. Hij beweegt wel langzaam, kan ie het koud hebben, of is ie gewoon op. Gister zag ik nog een hommelkoningin vliegen, en vanmorgen nog een aantal -trage- wespen bij de bijna uitgebloeide klimop.
Bloembodem van de uitgebloeide zonnekroon. Ook decoratief. Deze is nog groen, de resten van de eerder uitgebloeide bloemen zijn inmiddels bruin geworden.
En dit is de composthoop met compost van vorig jaar. De bovenlaag gebruik ik zomers om planten tijdelijk even ‘in te kuilen’ . Behalve de plant met de grote glanzende groene bladeren. Die is uit de compost zelf gekomen. Het is een avocado, waarvan de pit is uitgelopen. Gister heb ik de avocado uit de compost gehaald, met bit en al, en in een bloempot gezet. Die staat nu in de serre, en als het nog iets kouder wordt gaat de avocado nog een stapje verder naar binnen, naar de bijkeuken.
OK, dit was wel een van de grootste trossen bessen in de vuurdoorn naast onze voordeur. Imposant, zo’n oranje vlak. De foto is van halverwege deze week. Inmiddels in de tros al wat geslonken, de merels zijn goed bezig.
Doe eerst een gokje hoeveel bessen er in de tros zitten (en ga dan pas tellen vanaf de foto). Hoeveel gok en tel jij? Zet je antwoord gerust in een reactie op dit blog.
De eerste keer dat ik dit zag, jaren geleden, dacht ik nog: wat toevallig, dat een afvallend blaadje precies verticaal in de spleet tussen twee tegels van het pad terecht komt. Het blaadje bleek stevig vast te zitten.
Maar is geen toeval. Nu ik er op let kom ik bij het schoonvegen van de paadjes in de herfst, vooral van het wilgenblad, een heleboel plekken tegen waar de blaadjes, soms zelfs kleine takjes rechtop staan.
Hier wordt gewerkt! Door een pendelaar.
Zo doen regenwormen dat: afgevallen blaadjes omlaag de grond in trekken en ze daar stukje bij beetje verwerken. Ze eten de grond met organisch materiaal, halen er voedingsstoffen uit en poepen de rest weer uit. Compost. En door hun gegraaf wordt de bodem luchtig, zakt het regenwater makkelijker weg en kunnen planten beter wortelen.
Een regenworm kan 10 jaar oud worden, maar haalt dat meestal niet. Ze zijn geliefd bij mollen, egels, dassen, spitsmuizen, duizendpoten, vogels en parasieten. ER zijn in Nederland ongeveer 25 soorten regenwormen, die je in drie groepen kunt indelen. De pendelaars graven diepe verticale gangen en trekken resten van planten naar beneden. Er zijn ook wormen die altijd ondergronds blijven, grond eten en horizontale gangen graven. En je hebt strooiseleters, die plantenresten op de bodemlaag afgrazen.
Naast Flock van de buren en Sukke (voorheen Suzan) van een paar huizen verder op hebben we nieuwe viervoetigen in de tuin. Allereerst de zeer fotogenieke Willem. Die woont sinds kort inde straat (buren van de buren) en is langzaam terrein aan het verkennen. Een prachtige oranje poes, we noemen hem voorlopig Willem.
Ik had hem af en toe al zien lopen, en gister zat ie lekker te zonnen op onze picknicktafel. Kwam naar me toe , snuffelde even, en liep toen langs me heen, over het terras, lamgs Eddy die de buxusstronken aan het uitscheppen was, naar de kleine vijver. Lekker water drinken. Vanuit de varen jungle keek ie ons aan. We hebben nog niet kennis gemaakt met de buren-van-de-buren, maar als we dat doen kan blijken dat Willem eigenlijk Willemina is. In dat geval gaan we haar Mina noemen.
Dan hebben we nog Droppie, een spring in het veld, jong zwart katje, met belletje. Hij heeft regelmatig met buurpoes Flock aan de stok en is een enorme schreeuwer. Hij loopt veel in de tuin, we deneken dat ie van de flat achter ons komt. Maar laat zich nog niet echt aaien. En poseren voor een foto vindt ie ook maar niets.
Van achter naar voren:
De hark van Ome Job
Een nakomeling van geranium endressii
Zomerfijnstraal (ook nog in november)
Een witte geranium sylvaticum
Pluis van clematis vitalba
Bosandoorn opnieuw in bloei
Plataargras
Vlasleeuwebekje
Hypericum
Lychnis coronaria – prikneus
Alsof het lente is,
zo zonnig
wolkenloos blauw.
Geen wind,
gesuis of gehuil.
Ganzen in hun duizenden
in de Onnerpolder,
luidruchtig aanwezig.
Honden laten hun mensen uit.
Aan de andere kant van de oceaan
kunnen Kamala en Joe aan de slag.
Vorige week een stukje over af te halen tayberries. Voor Rob was het helaas te ver, hij woont in Zuid-Limburg. Maar Marijke uit Peize kwam wel langs, en nam naast tayberries (voor zoon Tim), ook herfstframbozen (in eigen tuin gezet), een rosa multiflora, 1 Japanse wijnbes en een persicaria campanulata mee.
Dorpsgenoot Eleen had ook een tayberry ‘besteld’, en ik had afgesproken de struikjes in ee emmer op de oprit te zetten. Rond tien uur na de koffie liepen we naar buiten voor een wandelingetje, met een briefje om op de emmer te plakken (we zijn er even niet). Maar Eleen was al langs geweest! Later op de dag kreeg ik mail dat de planten -tayberry en herfstframbozen- inmiddels een nieuw plekje bij hun in de tuin hadden gevonden. Mooi.
In porties weer een buxus heggetje eruit. Op een doordeweekse middag het groene deel, als bloemkoolroosjes afgesnoeid. Van buiten leek het nog behoorlijk groen, binnenin al flink wat vraag van afgelopen jaar. De stronkjes liet ik staan, voor Eddy om uit te scheppen. Dat deed ie zaterdag. De kleine stronkjes, vochtige, maar niet kletsnatte grond, prima scheppen.
Er was 1 struik die ik groter had laten worden, dan zijn ook de wortels meteen een stukj robuuster. Daar moest de takkenschaar even aan te pas komen om de dikste wortels door te knippen. Datzelfde gold voor de stronk van de buxus achter in de tuin, die Eddy een paar weken geleden al van het groen had ontdaan. Net als een ligusterbol, die per ongeluk voor een buxus werd aangezien. Die groeit wel weer uit.
Het paadje naast het verwijderde haagje is afgelopen jaar (jaren?) niet gebruikt, er groeiden zoveel planten in en tussen de tegels en het haagje werd steeds breder, We namen steeds de kortere weg over het terras. Nu dus weer een smal strookje tuin ter beschikking. Gevuld met pachysandra (snoeisel van de tuin van Pieter en Mirjam waar we van de zomer langsfietsten) en een paar vrouwenmantels die al meer dan een jaar in potten hebben gestaan. Heeh, lekker, hoor ik ze bijna zeggen, als ze bevrijd worden uit de potjes.
