Vanaf een afstand is de rosa multiflora, halverwege onze achtertuin, nog steeds oranje gekleurd. In de zomer bloeit de enthousiaste roos met prachtige witte bloemen, met eerst een heel lichtgele tint. In trosjes. Dat betekent dat ook de bottels in trosjes aan de struik verschijnen. Heel vol in het begin. En naarmate het jaar vordert steeds verder uitgedund. Langzaam aten pikken de vogels alle botteltjes weg. In het voorjaar , voor het blad opnieuw uitloopt, staan er allemaal trosjes van steeltjes aan de struik. Geen bottel meer te zien. Nu nog even genieten.
Tuinenstruinen
De komende maanden veel ’tuin-kijk-lezen’. Ik heb nog een hele stapel niet of nauwelijks gelezen tuintijdschriften naast de bank liggen. En ook net een nieuwe website ontdekt met mooie verhalen over tuinen, vooral de architectuur van tuinen. De eerste paar bijdragen gelezen en al heel wat Ohhh, en ahhh, vanwege de mooie plaatjes. Dat wordt smullen. In de menubalk boven aan de website: een ’tab’ met columns, een tab met ‘profiel’, artikelen over tuinmensen, maar ook een link naar Floratube, waar ruim 2000 tuinvideo’s, ook veel Engelstalig , zijn verzameld. Voor de regenachtige zondagmiddagen…
De website is: www.tuinenstruinen.org.
Advies: alleen doorklikken op voorgaande link als je genoeg tijd hebt.
Voor je het weet verwaal je in al dit tuin moois en vliegt de tijd voorbij.
Toppen
Als je in de bergen woont, dan zie je soms Alpenglühen. De toppen van de bergen zijn nog door de laagstaande zon oranjerood aangelicht. In het dal is het al donker. Gistermiddag hadden we in de achtertuin ‘grashalm-glühen’ . De zon verlichtte nog net de bovenste witte pluimen van het prachtriet, Misacanthus ‘Kleine ‘Silberspinne’. Normaal zijn de pluimen zilverwit, maar in de lage herfstzon zijn z overgoten met een tintje oranjeroze. De bomen in de houtwal op de achtergrond staan nog volop in blad (19 november). Je hebt kans dat ze na twee koude nachten met een paar graden vorst opeens snel hun blad laten vallen. Dat is dan het moment om de greppel in de achtertuin schoon te maken. En de blaadjes voor de laatste keer dit jaar van het grasveld af te vegen.
Webinars
Het tijdstip van webinars lijkt weer aangebroken. Werkgerelateerd, maar ook tuingerelateerd. Dit jaar bestaat Groei en Bloei 150 jaar. Eerder dit jaar zijn er verschillende webinars geweest, die ik geen van allen ‘live’ gevolgd heb. Dat was in april, mei. Toen was ik buiten. In de tuin. Afgelopen week kreeg ik een nieuwsbrief van Groei& Bloei, met nog een verwijzing naar de eerder uitgezonden lezingen. Een ervan was door Harrie Pierik. Met plezier heb ik gekeken naar een aantal van de door hem ontworpen tuinen. In vogelvlucht. Een paar plaatjes. Veel planten. Uitgesproken visie, karakteristiek taalgebruik. Niks ‘planten in blokken of groepen’, maar van alles door elkaar. En vooral heel veel planten in de hoofdrol, na 1-2 jaar zijn eerder kale stukken mooi begroeid. Leuke voorbeelden van ‘geveltuinen’, in Amsterdam, maar ook in Harrie’s woonplaats Zwolle. Een kale muur, haaks overgaand in de stenen van de straat, wordt een muur met een border van ca 1 meter breed, en dan pas de straat. ‘De planten lijkt uit de muur te spatten’, aldus Harrie. Zier er echt veel mooier uit, en minder rommelig, geen fietskrotten meer tegen de muur. Veel planten, veel wintergroen ook, in al zijn ontwerpen. Bij een stukje over zijn eigen tuin, kun je niet echt zeggen welk seizoen het is, allemaal wintergroen. Totdat je de sneeuwklokjes ziet: Harrie is nogal galanthofiel. Het is februari.
Veel terugkomende tuinstijlfiguur: lage planten rondom een kleine gebogen paadje, oplopend naar struiken, die overgaan in kleine bomen (en evt grote bomen van naburig park of landschap). Als een klein valleitje tussen de heuvels. De mooie plaatjes waren in de webinar een beetje verkleurd (beetje blauwe gloed), maar op zijn eigen website zie je ze terug. Bv. onder de rubriek ‘columns’. Deze manier van tuinontwerpen bevalt me wel, ik ga me er eens wat verder in verdiepen.
Wat bloeit er op 13 november in de tuin?
Op deze prachtige zonnige zondag (gefeliciteerd, FRANK!) een rondje door de tuin gelopen om te kijken wat er zoal bloeit. Een paar laatbloeiers zijn nog bezig aan een lang seizoen: de laatste Rudbeckia’s, op wat meer beschaduwde plekken volop persicaria amplexicaulis. Sommige rozetten van teunisbloemen hebben besloten toch dit jaar nog een bloemstengel te maken en bloeien op verschillende plekken in de tuin, wel veel lager dan de ‘gewone’ bloeiers. En dan zijn er nog de herbloeiers. Die eerder in de zomer gebloeid hebben, en nu nog een kleine toegift geven. Niet zo uitbundig, niet zo veel bloemen. Maar toch.
Ochtendrood
kleurt vlammend oranjerood
bij het ontwaken.
10 november 7:31
Zo grijs als gister,
zo fleurig deze morgen
boven Buurmans’ dak.
13 november 7:37
Krulzoom
Ommetje langs plas Sassenhein. In de berm tussen weggetje en meertje groeit van alles, en in deze tijd van het jaar ook paddenstoelen. De eerste die we zagen was een hele grote, met opgekrulde randen en kaneelkleurige plaatjes. Een krulzoom of elzen krulzoom, aldus app obsidentify. W gaan voor de elzen krulzoom, de paddenstoel staat onder een paar elzen. Een stukje verderop staat een hele andere: lichter van kleur, beige bruin, en een platte hoed (foto 3).
En wat geeft de app hier voor een hint? Weer de elzen krulzoom (!) maar dan wel een in een vroeger stadium, krult nog niet. Beetje verder zoeken via browser levert op dat het een beetje uitkijken is met deze paddenstoel. Van de elzenkrulzoom is het niet zeker, maar van zijn neef de gewone krulzoom wel: die is zeer giftig. Afblijven dus.
Tuinwerkdag
Woensdag kwam Reinier Konijn, van Konijn Boomverzorging. Tijd voor het nodige snoeiwerk, vooral in de achtertuin. Een paar weken geleden was hij al eens komen kijken en namen we samen het lijstje door.
- omgezakte boom / klimop tegen hout wal
- Deel liguster boven Elstar terugzetten (hoog), meer ruimte voor appel
- in overleg : 1 tak kornielje/krentenboompje over tuinpad
- in overleg: tak hazelaar boven pruim ZONDER maken van ‘zichtlijn op flat’
- scheren coniferen kant meerweg 89
- Palen in grond tbv afsluiten composthoop ?
- advies/ in overleg taxussen voortuin
- advies wanneer / hoe snoeien vuurdoorn (dunner maken) en evt uitvoeren
- appelboom rode kroon bekijken, snoeien?
- pruim: dode tak er af, boom nog laten staan
- Hulst bij jan iets opkronen boven de heg
- Mariessii perfecta wat innemen
- advies scheve boom met gele lintje : inkorten
- Deels dode tak middelste wilde pruim kant jan
Een afspraak in oktober lukte niet, omdat er in onze straat, en voor onze stope, allerlei werkzaamheden zijn , o.a. nieuwe gasleiding. Dat betekende dat parkeren niet mogelijk was, en ook de grote snippermachine zou dan niet in onze tuin kunnen komen. 9 november geworden, afgelopen woensdag. Niet koud en grotendeels droog. Terwijl Reinier steeds grotere stapels van snoeihout maakte in de tuin, begon ik een paar paadjes vrij te maken. Aan het eind van de snoeidag zou al het snoeisel versnipperd worden, en dan moet er ruimte zijn om de snippers – in kliko’s verzameld- uit te rijden.
Ruim 80% van de actielijst uitgevoerd. Palen, Mariessii en vuurdoorn een volgende keer. De vuurdoorn omdat er nog veel besjes aanzitten en er net een merel uitkwam toen we even kwamen kijken.
Wat rest is de West
Op 12 november wandelden we -in de mist- met een groep van zo’n 60 wandelaars van Aduard naar Groningen. Groep 2 van 3 : allemaal wandelaars , die de laatste etappe liepen van een van de Pronkjewailroutes door de provincie Groningen. Afgesloten in de Martinikerk in Groningen, welkom geheten door Sint Martinus zelf. Na een korte terug en vooruitblik van de organisatie, het zingen van het Groninger Volkslied, het ophalen van het derde deel van de medaille, en voor de liefhebbers een echte Groninger eierbal, was het klaar.
We hebben nu drie van de vier routes -in etappes- gewandeld. De Noord, de Zuid en nu dus ook de Oostroute. Wat rest is de West, die route gaan we volgend jaar wandelen. Dat kan van april t/m oktober.
Heb ik al vaker blogs over geschreven. Het leuke van zo’n route is dat het een beetje is als verzamelen, steeds een extra stukje, tot de verzameling compleet, en de route gewandeld is.
En nog meer: type het woord ‘pronkjewail’ in de zoek opdracht van het blog (vergrootglaasje).
Rozanne of Jolly Bee of Gerwat
Allemaal namen voor de zelfde plant, een intens blauw bloeiende tuingeranium. Al jaren hoorde ik ervan (de naam Gerwat is nieuw voor mij, maar die kwam ik zojuist tegen op de website van de RHS.
Ik zag ze langskomen in tuinprogramma’s of in andermans tuinen. Vorig jaar heb ik een exemplaar aangeschaft, die nu nog steeds uitbundig bloeit. Want als deze geranium iets kan dan is het lang doorbloeien. Uitspreiden doet ie ook goed, pardoes over alle planten eromheen (in mijn geval een klein roosje).
Positie: volle zon of halfschaduw
Grond: vruchtbaar, goede drainerend
Groei: snel groeiend
Bloei: juni tot october of zelfs november
Winterhard: ja
Bloem: blauw, schotelvormig, 5 cm doorsnee, met wit oog (en wat paarsige aders).
Blad: handvormig gelobt, lichter in het midden, met paar donkere stippen.
Chelsea plant van decennium en eeuw
Sinds 1913 wordt er tijdens de RHS Chelsea Flower Show elke 10 jaar een winnende plant bekendgemaakt. De winnaars van de afgelopen 100 jaar zijn:
1913 – 1922: Saxifraga ‘Tumbling Waters’
1923 – 1932: Pieris formosa var. forrestii
1933 – 1942: Lupinus Russell hybriden
1943 – 1952: Rhododendron yakushimanum
1953 – 1962: Rosa Iceberg (‘Korbin’)
1963 – 1972: Cornus ‘Eddie’s White Wonder’
1973 – 1982: Erysimum ‘Bowles Mauve’
1983 – 1992: Heuchera villosa ‘Palace Purple’
1993 – 2002: Geranium Rozanne (‘Gerwat’)
2003 – 2012: Streptocarpus ‘Harlequin
In de 100 ste Chelsea flower show van 2013 werd de Rozanne gekozen als plant van de eeuw.
Toch zijn er ook genoeg mensen die minder enthousiast zijn over Rozanne.
Te blauw, te grote bloemen, te saai (want 6 maanden achterelkaar bloeiend).
Ieder zijn smaak. Voorlopig vind ik Rozanne nog erg leuk.
In het voorjaar ga ik haar delen (want zaaien lukt niet, ze is steriel).