't Groentje

Afgelopen donderdag was er een gedeeltelijke zonsverduistering, van eind van de ochtend tot begin van de middag. Maximaal 15-20% van het zonsoppervlak werd verduisterd. Bij een zonsverduistering schuift de maan (gedeeltelijk) voor de zon en schermt zo (een deel van) het licht korte tijd af.

Bij een gedeeltelijke zonsverduistering wordt het niet merkbaar donkerder, maar de zonnepanelen merken het wel!. In de grafiek zie je een dip in de totale hoeveelheid opgewekte zonne-energie in Nederland gedurende de verduistering.

Mooi weer en mooi tijdstip zo rond lunchtijd. Vanuit de achtertuin hebben we de zonsverduistering bekeken. Met een kartonnen projectieopstelling (solar scope). hartstikke veilig omdat je niet naar de zon zelf kijkt (nooit doen!), maar naar een projectie van het zonsbeeld. OP dat moment belde zus Mieke. Hoe ze de verduistering konden bekijken thuis, ze hadden geen eclips brilletjes (en geen solar scope). Als je een vergiet hebt met ronde gaatjes kun jee een beeld van de zon op de grond projecteren.
Terwijl ik met haar aan de telefoon was, liep ik naar de keuken, haalde het vergiet, en meteen even proberen. Niet 1, maar een heleboel zonsbeeldjes, allemaal met een hapje eruit. Dat aantal is afhankelijk van de gaatjes in het vergiet (zie foto 3).

Leuk zo’n experimenten in eigen achtertuin. Je kunt ook een groot stuk karton pakken en daar in het midden een klein gaatje prikken met naald (of breinaald). Houdt die ongeveer 1 meter boven de grond en kijk naar het (ene) zonsbeeldje dat je midden in de schaduw van het karton ziet.

De meeste vingerhoedskruid in de tuin hebben zelf bedacht waar ze willen staan; ze zaaien zich uit en op de meeste plekken laat ik ze staan. Een hele kolonie aan de westelijke kant van de voortuin. En her en der op andere plekken in de tuin 1 of 2. Ze kiezen zelf de plekken uit waar ze het mooist tot bloei komen.

Elk najaar verplant ik een paar van de grootste uitgezaaide rozetten naar de achtertuin: aan de voet van de houtwal. Daar is het in de zomer zo droog dat de zaden niet goed ontkiemen, terwijl het in de vroege zomer (vanaf nu) zo mooi is om de sierlijke planten daar te zien staan. Dit jaar afgegaan door de nog steeds bloeidende voorjaarszonnebloemen. In hele droge voorjaren is dat niet zo veel, maar nu wordt de steeds donkerder wordende hoek in de achtertuin vrolijk opgelicht door de gele bloemen. Met daarnaast roze en wit van vingerhoeden.

• 

• 

• 

• 

’s Morgens vroeg of tegen de tijd dat de zon ondergaat is de beste tijd om foto’s te maken van de kleuren in je tuin. Of wachten tot een wat bewolkte dag. Deze foto’s zijn van 1 juni, half acht in de avond, de zon is bij ons dan achter een aantal hoge bomen een paar tuinen verder op verdwenen.

De nieuwe-buren-van-de-buren had ik uitgenodigd om een langs te komen in de tuin (om te kijken welke van onze opgepotte plantjes ze in hun tuin zouden willen neerzetten). Oh wat mooi, riep Irene, wat veel kleuren en zo vol. Ziet er zo natuurlijk uit.

Dat heb je nog niet met een net vrij gemaakt stuk grond, waar je voor het eerst wat plantjes her en der neer zet. Veel kale grond, de plantjes soms wat strak in het gelid. Na een aantal jaren, met een keuze van sterke planten en met gebruik van planten die ook zelf hun plekje zoeken wordt alles voller en natuurlijker.

Zelf bedenk ik soms vooraf hoe ik wil dat een stukje eruit ziet, door ergens een bepaalde plant neer te zetten, daar juist wat weg te halen. Vaak verzint de natuur zelf de mooiste combinaties. Een variant op ‘een beetje van mezelf , een beetje van Maggi’, voor degenen die zich de soep reclame op TV nog voor de geest kunnen halen.

De alliums op foto 1 en 4 heb ik er zelf ingezet, ben ik tevreden over. De vele akeleien in de tuin, hebben allemaal hun eigen plek gezocht. Een teunisbloem komt tot bloei als ik de rozet daar laat staan waar de plant uitgezaaid is (meestal alleen weghalen waar ik ze niet wil). Een enkele keer een ’tikt’ onhandig, zoals de teunis midden in het lage bodembedekkertje ‘schildersverdriet’, foto 3 linksonder. Die staat dan weer wel vlak aan het pad en op een meter van het terras: garantie voor heerlijk tuingeuren en tegen de avond het spektakel van de zich live openvouwende bloemen.

De donkerpaarse forse persicaria op foto 2 heb ik daar zelf geplant. De fijnere bruingroene wolfsmelk die een bolvormig struikje vormt op foto 4, net links van het midden vormt een prachtige achtergrond voor de alliums. De wolfsmelk heeft zich zelf daar neergezet.

Tientallen akeleien in onze tuin, op de piek van de bloeitijd. In allerlei kleuren, de meeste met lange sporen, en een enkele dubbele of zelfs driedubbele. Het zijn kortlevende planten, maar omdat er steeds nieuwe bijkomen zitten we nooit zonder. Veel rozeachtige kleuren, een paar tweekleurig. Sommige bijna wit, een heel stel donker blauw tot donker paars.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Bijna allemaal zijn ze op de plek waar ze nu staan uit zaad gegroeid. Elk najaar loop ik met wat ratelende zaaddozen van de akelei door de tuin en zwiep naar links en recht. Naar plekken waar ik nog een centimetertje grond meen te zien tussen al het groen.

Inheemse plant van vochtige gebieden en langs bosranden. Ook als stinsenplant in Groningen en Drenthe. En veel toegepast in tuinen. Dit zijn vroegbloeiende planten, eind mei en nu begin juni.

Donkergroen effen groot blad. Breidt zich flink uit (je zou het ook woekeren kunnen noemen). Mooi als je relatief snel de bodem flink wilt bedekken, maar niet als er fijngevoelige plantjes naast staan. Die worden opgeslokt.

Een plant die van oudsher allerlei medicinale toepassingen kent. Dan krijg je ook vaak mooie namen. De Nederlandse naam is adderwortel. In het Engels zijn er vele namen: snakeroot, snake-root, snakeweed, Easter-ledges, Common bistort, poor man’s cabbage, oderwort, meadow bistort, adderwort, osterick, pink pokers, English serpentary, dragonwort, Easter mangiants, Easter giants, easterman giants, pudding grass, passion dock, sweet dock, patience dock, Passions, Red Legs and Sweet Dock.

Naast het gebruiken van delen van de plant kan ik nog een gezondheidsaspect verzinnen. Ipv naar de fitness gaan kun je (bv bij mij in de tuin) een stuk van de persicaria’s uitspitten. Een flinke klus met de dikke, en als je zo doormidden snijdt knalroze, wortelknollen. Intensief werkje.

In de eerste junidagen was het mooi zonnigere temperaturen tot bijna aan de 25 graden. We hebben bijna elke dag buitengeggeten, op het overdekte terras, rechts op de foto. Dit terras zit vast aan de serre (voor als het wat frisser is), die aan de noordwest kant van ons huis is gebouwd. Ook al is het zomers lang licht, het directe zonlicht verdwijnt al tegen 7 uur half acht ’s avonds van het terras. Een aantal tuinen verderop staan -net als in onze eigen tuin – achterin grote bomen, waar de zomerzon achter verdwijnt. Links op de foto zie je dat de noordoostkant van het huis nog wat zon vangt.

Die laatste zonnestralen kan ik ook nog opvangen. Lande oostkant van de tuin, tegen de beukenhaag aan tussen ons en de buren staan nog twee stoeltjes. Terwijl de halfrond grindborder al grotendeels in de schaduw (van het huis) zit komt de zon nog tot aan de stoeltjes. Heerlijk plekje om nog even een kwartiertje te mijmeren.

Midden in beeld zie je mij, al mijmerend, gereflecteerd in de ramen van de werkkamer van Eddy. Met op de achtergrond de inmiddels prachtig groene beukenhaag, een stukje van de pergola (links) en de dakpunt van de buren die boven de heg uitsteekt.