Alles in en om onze tuin
Twee weken geleden, even in de Hortus Haren.
Om te kijken naar de kievitsbloemen in de Laarmantuin.
Elk jaar weer een belevenis.
In de tuin hebben we er een handjevol.
Ook mooi.
Maar deze zee van bloemen….
NB. Op driekwart van het filmpje richt ik de camera even op het tuinpad. Achter de paardebloem hipt een bruine kikker. Die probeerde ik op het filmpje te krijgen. Niet zichtbaar, dus gewoon erbij denken.
We gingen een tuinfietsrondje doen, afgelopen vrijdag. Jitske en ik. Jitske ha d een boekje De eetbare stad over buurttuinen in Stad Groningen. Aantal jaar geleden is de gemeente begonnen met ondersteunen van buurtinitiatieven in de stad en in 2016 verscheen een klein gidsje. Niet echt bedoeld als fiets of wandelgids. Er stond wel een straatnaam bij, maar geen huisnummer.
De eerste op ons lijstje, de buurtboomgaard Hoornsemeer hadden we vrij snel gevonden. Jarenlang ben ik hier vlak langs gefietst op weg naar mijn werk, nooit opgevallen! WE hebben nu het huisnummer in het boekje toegevoegd. De tweede in de PC Hooft laan was lastiger. Niets wat op een moestuin leek. Gevraagd bij het buurthuis, en jawel, gewoon naar achter doorlopen, richting omsloten speeltuin. Deze tuin had een viertal verhoogde bakken en een paar zaaibedden. De speeltuin bleek een picknicktafel te hebben waar het prima lunchen was.
Als derde pikten we de mooie tuin van de DUO mee, op weg naar de Wichersstraat. Vraag was of die tuin er nog zou zijn, in verband met aanleg zuidelijke ringweg zouden aantal huizen (en dus ook deze tuin) plaats moeten maken voor een noodweg. Tja, de tuin was weg, we manouvreerden tussen het bouwverkeer door, langs de plek waar de tuin gelegen moet hebben.
Willen de dames een glaasje Ranja?
Op naar de volgende Resedahof. In de Reseda-straat in de Oosterparkwijk vroegen we een bewoner of hij de tuin kende. Jawel zei hij, aan de achterkant van mijn huis, drie maal rechts. Bij de derde recht stond weliswaar een bordje “Verboden voor onbevoegden” maar we voelden ons wel bevoegd. Ons was zo vriendelijk de weg gewezen… En het werd nog mooier. Terwijl we naar de losse plantenbakken, het kasje en het kippenhok keken, vroeg een mevrouw in rode jurk-met-witte-bloemetjes of we een glaasje ranja wilden. Graag. Ze gaf ze aan door het hek, omdat ze de sleutel zo snel niet had. Even later kwam ze erbij staan en kregen we het verhaal van het ontstaan van deze buurttuin te horen. Bloemetjesjurk-mevrouw sloot af met: ga ook nog even bij Toentje kijken, een moestuinstuk van 3500 m2 iets verderop, waar ze drie dagen per week hielp. De oogst was voor de voedselbank.
Het weekend heette Kleuren en Geuren, maar we hebben vooral kleuren gezien. Rhodo’s in allerlei kleuren. Maar niet zo heel veel geurende. Wel mooi. De Notarestoen in Eenrum, begin mei.
In Westerstede in Duitsland, ongeveer 1,5 uur vanaf Groningen is een mooi rhododendron park. Eerst was ons plan daar heen te gaan. Maar toen lazen we dat de Notoarestoen in Eenrum twee weekenden feest heeft. Dit vrij toegankelijk parkje is 50 jaar geleden gestart door notaris Smit.
Een kilometer of 30 fietsen, of iets meer afhankelijk van de route. Moet kunnen. Om half 10 vertrokken en met mooie weggetjes, door kleine Groningse dorpjes naar Eenrum. Tegen 12 waren we daar en begonnen met kopje koffie bij de meegebrachte boterhammetjes. We konden wel een rondleiding krijgen van iemand van het bestuur. Een meneer op klompen at eerst zijn eigen lunch op en wilde ons wel rondleiden. Als we hele specifieke vragen hadden dan moest het bomenboek mee, anders zou hij het meer algemene verhaal doen. Algemeen verhaal was prima voor ons.
De rondleider bleek Jan Smit te zijn, de zoon van de notaris. Hij was al 18 toen zijn vader met het arboretum begon in 1968. Hij is er dus niet van jongsafaan mee opgegroeid maar kwam wel geregeld helpen. En toen zijn vader, de notaris, in 2002 overleed heeft hij een stichting van de tuin gemaakt. Met een groepje vrijwilligers runnen ze de tuin. 2 hectare bijna.
Aanvankelijk kon je vanuit de notaristoen vrij over het open land kijken, nu staat er een woonwijk vlakbij. Die hebben wel een mooie achtertuin!.
De notaris is begonnen met het planten van bomen rondom het stuk weiland, om de wind een beetje af te remmen. Daarna een grote vijver waardoor er met het restzand wat heuveltjes zijn gemaakt. Ruim 100 iets grotere bomen waren de start, en daartussen heel veel klein grut van een halve meter hoog. Nu 50 jaar later zijn een paar bomen enorm groot, een paar al overleden, en heel veel rhododendrons aangeplant. Die kocht notaris smit aan via een rhodokenner uit Boston, meneer Borsche. Daardoor staan er veel Amerikaanse, vaak grootbloemige Rhodo’s in de tuin. Soorten die in Europa niet vaak gevonden worden.
In 2004 was er wat subsidie om het brede geasfalteerd pad aan te leggen, en in 2006 het tuinhuisje.
Mirabilis jalapa is de wetenschappelijke naam. Nachtschone is de Nederlandse naam. Dat licht niet aan de wortelknol, die ziet er niet bepaald mooi uit. De bloemen, dat moet ik noch gaan zien. Waarschijnlijk is het vooral de geur, die tegen de avond goed los komt. Dus in de buurt van terras zetten.
De plant wordt meestal als eenjarige gebruikt en is makkelijk te zaaien. Sommige mensen graven aan het eind van het seizoen de bruine wortel op, laten hem in turf overwinteren en potten hem volgend jaar weer op.
Voor de prijs hoef je niet zo ingewikkeld te doen. Vijf wortels, samen voor 2,50. Aangeschaft op de liefhebbersdagen bij De Kleine Plantage in eenrum. Allerlei zomerbollen en knollen. Stand van bloembollenkwekerij hein Meeuwissen. De kleur? Afwachten. Kan vanillegeel, wit of cyclaamkleurig zijn.Twee wortels in grote potten gedaan, de andere drie op verschillende plekken in het eerste bed links van het tuinpad, vlak bij het terras. Ben benieuwd. Ook of de slakken ze lusten….
Ooit heb ik ze gezaaid, maar planten werden slungelig en kwamen nauwelijks aan het bloeien. Dus ook weinig geur.
Te koud voor de tuin.
Heerlijk om stukkie te wandelen.
Met hele oude pyjamaboek onder mijn gewone broek.
Houdt de ijswind buiten.
Muts en handschoenen mee.
Af en toe aan, af en toe uit.
Kleine eendjes, wintertalingen, gezien.
Quotum van 10.000 stappen gehaald.
Afgelopen dinsdagavond weer eens naar een lezing van de tuinclub gegaan. Presentatie van Els van Kooten, eigenaar van de kwekerij 
in Roswinkel, vlak bij Emmen. Wat betreft opbouw van de presentatie en het verhaal zelf… niet de beste die ik gehoord heb. Na een korte inleiding over het beginnen van de kwekerij, volgde een lange serie dia’s van planten. En dan weer heesters. En een serie rozen. We hadden een uitdraai met de plantennamen gekregen dus wisten welke plant wanneer kwam.
De presentatie was in powerpoint, op een antieke PC en dat lukte eerst niet met de beamer. Ernst to the rescue! Met zijn eigen labtop, kopieerde hij de plaatjes van de presentatie in een nieuw bestand en kreeg alles aan de praat. Wat betreft plaatjes werd er niet heel veel beter van, het leek er op dat het overwegend foto’s van foto’s of foto’s van dia’s of foto’s van beeldschermen waren. Merendeel net niet scherp.
Was het dan een verloren avond? Nee, zeker niet. Weer een beetje bijgepraat met Wim, die naast me zat. Els was duidelijk een plantenliefhebster en vertelde heel authentiek. En in dit tuinarme seizoen, en herhaalde koudegolf, is alles wat een beetje naar tuin, planten, lente, zomer riekt welkom.
Zondagmiddag wandeling.
Over het fietspad, langs het kanaal.
Paar honderd meter bij ons vandaan.
He, kijk daar nou!
Nog geen twee meter van ons vandaan.
Op een struik, bij het hek.
In ’t zonnetje.
Doodstil, alerte blik.
Pluimpjes aan de oren.
Al ruim een weer prachtig droog en zonnig winterweer. Gunstig voor de dakdekkers die de dakpannen op ons dak aan het vervangen zijn. Geen afdekzeil nodig. Steeds meer sneeuwklokken in de tuin, onder de struikborder inmiddels een aardig ‘veldje’ en onder de heg een steeds langer en breder wordende rij. Akonietjes hebben we niet zo veel. Een handjevol. Ik had me nooit gerealiseerd dat ze het ook goed kunnen doen in een grasveld. Zoals hier op het Martinikerkhof in Groningen.
Elke ochtend is de eerste klus om een opening te maken in het ijs van de vijvers. Dat wordt steeds lastiger bij de kleine vijver, waar helemaal geen zon komt. Onder een stuk piepschuim is een plek waar ik elke dag nog door heen gekomen ben. Dan vis ik de losse ijsstukjes eruit. De grote vijver gaat makkelijker. Onder de brug blijft het ijs lang dun. De afgelopen dagen heb ik steeds grote ijsscherven uit het oppervlak gevist en op de kant gelegd. De volgende ochtend steevast weer dicht gevroren, zo’n 1-1,5 cm. Het stuk waar ik niet bij kom, aan de overkant is veel dikker. Vrijdag kraakte het nog toen Poes er over heen liep.
Dat is anders op het Paterswoldse meer, een kleine wandeling bij ons vandaan. Geen krakend ijs vandaag, maar zingend ijs. Een enkele schaatser te zien, en te horen. Goed kijken, net rechts van de paal die middenin staat. Aan de kant moppert een toeschouwer: ” Als ie door het ijs zakt verpest ie het ijs voor de anderen” .
